به گزارش قدس آنلاین به نقل از ویژه نامه بیت المقدس؛ شعار جدایی‌طلبی از اقلیم کردستان عراق، نوای جدیدی نیست. مقامات اقلیم کردستان از جمله رئیس این اقلیم بارها نشان داده اند که حاضر نیستند به زندگی در زیر پرچم «عراقِ متحد و یکپارچه» تَن دهند. اکنون به نظر می‌رسد که جدایی‌طلبی اقلیم کردستان عراق در مقایسه با سال‌های گذشته رنگ و بوی جدی‌تری به خود گرفته است. چندی پیش «مسعود بارزانی» رئیس اقلیم کردستان عراق رسما اعلام کرد که قرار است همه‌پرسی استقلال این اقلیم از دولت مرکزی بغداد در روز 25 سپتامبر (3 مهرماه) برگزار شود. بارزانی دراین خصوص گفته است: «اقلیم کردستان تصمیم خود برای برگزاری همه پرسی استقلال کُردها را تغییر نخواهد داد». وی همچنین افزود: «اقلیم کردستان به دنبال دستیابی به حقوق خود به دور از هرگونه خشونت و افراطی گری است. به تعویق انداختن برگزاری همه‌پرسی استقلال اقلیم دیگر هیچ سودی برای ما ندارد».

اظهارات خطرناک رئیس اقلیم کردستان عراق درخصوص لزوم برگزاری همه‌پرسی استقلال این اقلیم با واکنش جدی «حیدر العبادی» نخست‌وزیر عراق مواجه شد. العبادی در واکنش با این اظهارات تصریح کرد: «همه پرسی اقلیم کردستان غیرقانونی است و نتایجش برای ما الزام آور نیست. این موضوع به مشکلات داخلی اقلیم کردستان دامن خواهد زد». العبادی پیش از این در مناسبت‌های مختلف مخالفت قاطعانه دولت مرکزی بغداد با برگزاری هرگونه همه‌پرسی استقلال اقلیم کردستان را اعلام کرده و خواستار برگزاری مذاکرات دوجانبه برای حل‌وفصل اختلافات میان بغداد و اربیل شده بود؛ درخواستی که البته مورد استقبال مقامات اقلیم کردستان و مسعود بارزانی واقع نشد.

همان‌گونه که گفته شد، موضوع استقلال اقلیم کردستان عراق از دولت مرکزی بغداد سال‌هاست که در محافل سیاسی این کشور مطرح می‌شود. با این حال، مطرح کردن مجدد این مسئله مهم در شرایطی که نبرد با تروریسم داعشی در عراق با پاکسازی شهر موصل، به توفیقی مهم و مرحله ای تعیین‌کننده‌ای رسیده، بسیار محل تأمل است. پُرواضح است که یکی از الزامات اصلی غلبه نهایی بر تروریسم حفظ یکپارچگی و تمسک جستن به وحدت کلمه است. بنابراین، بدون شک کوبیدن بر طبل تفرقه، جدایی و تجزیه‌طلبی توسط مقامات اقلیم کردستان روند مبارزه با تروریسم را به کلی تحت‌الشعاع قرار می‌دهد. علاوه براین، چنین اقدامی موجبات ظهور و بروز جنگ سیاسی در عراق را فراهم می‎آورد، به گونه‌ای که این امکان را برای تکفیری‌ها فراهم می‌سازد تا در سایه درگیری‌ها و مناقشات سیاسی بیهوده به ترمیم و بازسازی صفوف ازهم پاشیده خود مبادرت ورزند.

واقعیت این است که در صورت تحقق استقلال اقلیم کردستان از دولت مرکزی بغداد، این جداسازی را نباید آخرین اتفاق از این جنس تلقی نمود و محتمل است که زمینه را برای تجزیه عراق به دولت‌های کوچک دیگر فراهم ‌کند. اشتباه محاسباتی برخی سردمداران کشورهای همسایه و حمایت آن‌ها از خواسته اقلیم کردستان موجب شده تا از این واقعیت آشکار غافل شوند که تجزیه عراق، یک طرح آمریکایی و در چارچوب تشکیل «خاورمیانه جدید» است که تمامی کشورهای منطقه را شامل می‌شود. اگر امروز، عراق قربانی خطر تجزیه شود، فردا نوبت دیگر کشورهای منطقه است تا هریک از آن‌ها به دولت‌های کوچک و ضعیف تبدیل شوند و به این ترتیب امنیت صهیونیست‌ها بیش از پیش تأمین شود.

«جو بایدن» معاون سابق رئیس جمهوری آمریکا کسی است که برای اولین بار در سال ۲۰۰۶ از طرح شوم تجزیه عراق و تقسیم آن به سه بخش «شیعی، کُردی و سُنّی» سخن به میان آورد. در همین ارتباط، روزنامه السفیر لبنان در گزارشی این‌گونه می‌نویسد: «اگر سال ۲۰۱۴ سال اشغالگری داعش در عراق و سال ۲۰۱۵ سال دخالت منطقه ای ترکیه در این کشور باشد، باید از سال‌های آتی به عنوان سال‌های تحقق طرح جو بایدن در عراق یاد کرد».

اظهارات «جو بایدن» به خوبی نمایانگر موضع ایالات متحده آمریکا در قبال تجزیه عراق است. در ساختار قدرت سیاسی آمریکا، بایدن تنها کسی نیست که بر لزوم تجزیه عراق تأکید کرده است. تجزیه همسایه غربی ایران آنچنان برای واشنگتن حائز اهمیت است که در اظهارات دیگر مقامات آمریکایی می‌توان به خوبی به آن پی بُرد. در همین ارتباط، «ریموند اودیرنو» رئیس ستاد ارتش آمریکا با بیان این ادعا که برقراری آشتی میان شیعیان و اهل سنت عراق هر روز دشوارتر می‌شود، چندی پیش مدعی شده بود که تجزیه این کشور شاید تنها گزینه باشد.

دراین میان، اما صهیونیست‌ها بیشترین سود را از استقلال اقلیم کردستان عراق و به تبع آن، تجزیه این کشور، می‌برند. برخلاف آمریکایی‌ها که برای حفظ ظاهر و با هدف فریب افکار عمومی با برگزاری همه‌پرسی استقلال اقلیم کردستان مخالفت کرده‌اند، صهیونیست‌ها حتی حاضر به مخالفت ظاهری نیز با این موضوع نشده اند. درهمین باره «کِسِنیا سِوتلووا» نماینده کنیست (پارلمان) اسرائیل در مصاحبه با روزنامه جروزالم پست توصیه کرد که مسئولان اسرائیل از همه‌پرسی اقلیم کردستان عراق حمایت کنند. روزنامه «اسرائیل هیوم» نیز که به بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل نزدیک است، اخیر در مطلبی آورده است: «اعلام همه‌پرسی در اقلیم کردستان عراق، یک لحظه تاریخی محسوب می‌شود».

علاوه بر رژیم صهیونیستی، رد پای شماری از شیخ‌نشینان عرب در پشت پرده موضوع همه‌پرسی استقلال اقلیم کردستان دیده می‌شود. درهمین ارتباط، یک منبع کردی فاش کرده است: «بارزانی از سوی عربستان، اردن و امارات برای اجرای طرح جدایی اقلیم کردستان، در مقابلِ اقدام آن‌ها برای ایجاد پایگاه‌های نظامی در اربیل و دهوک به منظور  مقابله با نفوذ ایران در منطقه، قول حمایت کسب کرده است». این منبع که نخواست نامش فاش شود، افزود: «چندین توافق امنیتی میان ریاض و اربیل وجود دارد و صدها نظامی سعودی، اردنی و اماراتی در حال حاضر در اربیل و دهوک تحت عنوان مستشار و آموزش‌دهنده نیروهای پیشمرگه حضور دارند».

در این میان، جمهوری اسلامی ایران که به عنوان یک قدرت پرنفوذ در منطقه به خوبی دریافته که آمریکایی‌ها مترصد استفاده از هر فرصتی برای ضربه زدن به عراق است، مواضع اصولی خود در مخالفت استقلال اقلیم کردستان را به صورت شفاف اعلام و تأکید کرده است که تحقق این امر بهترین فرصت برای ایالات متحده جهت ضربه زدن به کشورهای منطقه را فراهم می‌کند. درهمین ارتباط، رهبر معظم انقلاب اسلامی در جریان دیدار اخیرشان با نخست‌ویر عراق، با تأکید بر لزوم حفظ یکپارچگی این کشور تأکید کردند: «جمهوری اسلامی ایران به‌عنوان همسایه، با برخی زمزمه‌ها مبنی بر برگزاری همه پرسی برای جدایی یک بخش از عراق مخالف است و دامن زنندگان به این موضوع را مخالفان استقلال و هویت عراق می داند».

درهرصورت، باتوجه به مشکلات روزافزون کنونی در اقلیم کردستان به ویژه از لحاظ اقتصادی، بارزانی با طرح برگزاری همه‌پرسی استقلال به دنبال انحراف افکار عمومی ساکنان اقلیم از این مشکلات است. کردستان عراق با بحران چندین ساله اقتصادی مواجه بوده و مسئولان اقلیم علی‌رغم صادرات روزانه صدها هزار بشکه نفت نتوانسته‌اند براین مشکلات فائق آیند و مشاهده می‌شود که حتی در تامین نیازمندی‌های اولیه مردم از قبیل برق، سوخت و سایر امور موفق نبوده‌اند./

انتهای پیام

رامین حسین آبادیان

ویژه نامه بیت المقدس دوشنبه هر هفته ضمیمه روزنامه قدس منتشر می شود.