قدس آنلاین - مشاور فنی سازمان عمران و توسعه حریم حرم حضرت رضا(ع) با اعلام این خبر گفت: با توجه به تأکیدات و رهنمودهای تولیت معزز آستان قدس رضوی مبنی بر انجام اقدام‌های لازم برای نائل شدن زائران به زیارت سهل و آسان در بارگاه ملکوتی امام هشتم(ع)، در کنار اقدام‌های انجام شده از قبیل: دسترسی به سرویس‌های بهداشتی، آبخوری‌ها، ایجاد سایه‌بان در مسیر تردد بانوان در صحن آزادی و... موارد مربوط به مطالعه و پژوهش‌های لازم برای ایجاد سایه‌بان در صحن‌ها و بست‌های حرم مطهرامام رضا(ع) در دستور کار این سازمان قرار گرفت.

«مهندس مهدی رئیسی» ادامه داد: یکی از این طرح‌ها، مربوط به ایجاد پوشش و سایه‌بان در مسجد جامع گوهرشاد می‌باشد که با توجه به برگزاری مراسم نماز جماعت یومیه(بخصوص در هنگام ظهر)، اجرای مراسم اعتکاف در ماه های رجب و رمضان، حضور زائران به خاطر قدمت و معماری این مسجد، دسترسی برای رسیدن به روضه منوره حضرت رضا(ع) از طریق عبور از این مسجد و... اجرای این طرح از اهمیت بسزایی برخوردار می‌باشد.

وی اضافه کرد: مسجد جامع گوهرشاد با توجه به قدمت و پیشینه تاریخی آن، به عنوان یک اثر معماری، هنری، تاریخی و جهانی دارای ویژگی‌ها و حساسیت‌های خاص خود می‌باشد و به گونه‌ای که شاید قدمت ۷۰۰ یا ۸۰۰ ساله این مسجد، محدودیت‌هایی جهت اجرای هرگونه طرح و پروژه معماری و ساختمانی را در آن ایجاد نماید.

مهندس رئیسی تصریح کرد: به همین دلیل طرح‌های گوناگونی باید بررسی می‌شد تا هیچ گونه دغدغه و نگرانی برای اجرای آن در هنگام آغاز انجام طرح وجود نداشته باشد.

تفاوت اقلیمی حرم مطهر رضوی با مسجدالنبی(ص)

معاون طرح و برنامه سازمان عمران و توسعه حریم حرم حضرت رضا(ع) نیز در این باره گفت: در وهله اول شاید اجرای طرحی مانند آنچه که در اماکن مقدسه شهر مدینه منوره در مسجدالنبی(ص) از لحاظ ایجاد سایه‌بان با استفاده از چترهای باز و بسته شونده وجود دارد، به ذهن برسد و شاید بتوان با چهار چتر بزرگ در این زمینه، سایه‌بان مورد نظر را برای مسجدجامع گوهرشاد تأمین کرد.

«مهندس حیدر حیدری ناظری» اضافه کرد: آنچه که باید در این زمینه به آن توجه شود تفاوت‌های موجود در شهر مقدس مشهد و حرم مطهر رضوی با شرایط مسجدالنبی(ص) و شهر مدینه منوره می‌باشد که نباید از دقت نظر دور داشت.

وی تصریح کرد: تفاوت‌های موجود در اقلیم، آب و هوا، شرایط محیطی و... از جمله مواردی است که باید در این زمینه به آن‌ها توجه کرد، زیرا در بررسی شرایط آب و هوایی و شرایط محیطی بین مشهد مقدس و مدینه منوره به برخی از این تفاوت‌ها، پی خواهیم برد.

معاون طرح و برنامه این سازمان ادامه داد: وجود برف و باران، تنوع اختلاف دمای مثبت و منفی(با توجه به شرایط آب و هوایی گوناگون)، وجود قدمت و آثار معماری و هنری با ارزش ایرانی و اسلامی در مسجد جامع گوهرشاد و... از جمله مواردی است که در اختلاف چگونگی اجرای این طرح، مشابه آن چه که در سایر اماکن مقدسه از جمله مسجدالنبی(ص) در مدینه منوره وجود دارد، باید مورد توجه قرار گیرد.

مهندس حیدری در زمینه تأمین منابع مالی در اجرای این طرح(مشابه آنچه که در عربستان اجرا شده است) خاطرنشان کرد: بررسی‌های به عمل آمده نشان می‌دهد که برای استفاده از چترهای مشابه آنچه که در مسجدالنبی(ص) در مدینه منوره به کار رفته است در حال حاضر برای هر چتر باید حدود ۲۰ میلیارد تومان و جمعاً برای چهار چتر، مبلغی حدود ۸۰ میلیارد تومان هزینه صرف شود، ضمن اینکه سیستم خود سایه‌بان، فونداسیون لازم و انجام سایر اقدام‌های ساختمانی و عمرانی نیز هزینه جداگانه‌ای دارد که باید مورد توجه قرار گیرد.

وی یادآور شد: با این  تفاسیر، باز هم با چند کشور خارجی برای انجام این گونه طرح‌ها در حال مذاکره و بررسی شرایط و رایزنی بوده و این گونه موارد مشورتی و مذاکره‌ای نیز در کنار سایر طرح‌های متصوردر این زمینه در دستور کار این سازمان قرار دارد.

سایبان‌ها، طرح موقت است

مهندس حیدری با اشاره به اینکه سال جاری از سوی رهبر معظم انقلاب اسلامی به عنوان اقتصاد مقاومتی- تولید و اشتغال نامگذاری شده است بیان کرد: یکی از طرح‌های لازم برای ایجاد پوشش و سایه‌بان در مسجد جامع گوهرشاد استفاده از ظرفیت‌های داخلی کشور و طراحی روشی مبتنی بر استعداد و توانایی فنی و عمرانی همکاران و مهندسان این سازمان می‌باشد که مورد توجه قرار گرفته است.

وی با اشاره به اینکه طرح مزبور فعلاً به صورت موقت می‌باشد، اظهار داشت: این طرح از روش‌های قبلی(نصب داربست فلزی در صحن مسجد) بهتر و مناسبت‌تر است به گونه‌ای که با توجه به اینکه در قسمت زیرین(تحتانی) مسجد جامع گوهرشاد توسط این سازمان، قبلاً عملیات تحکیم مربوطه، انجام گرفته است و با شناخت کامل نسبت به این موضوع، در دو طرف مسجد جامع گوهرشاد، ستون‌هایی نصب می‌شود(المان فلزی) که ارتباط این سازه‌های فلزی با یکدیگر(با فاصله حدود ۳۵ متر) با کابل فلزی بوده و روی آن با پارچه‌های مربوط، پوشانده می‌شود.

معاون طرح و برنامه این سازمان ادامه داد: در دو طرف این طرح، دو راهروی ۱۰ متری(احتمالاً با پوشش و سقف باران گیر) پیش‌بینی شده است که تردد زائران در فصل زمستان از دو طرف این طرح به راحتی انجام گرفته و در فاصله ۳۵ متری بین این دو سازه فلزی نیز چادر و یا پارچه‌هایی به صورت کرکره‌ای نصب خواهد شد.

مزیت‌های طرح سایبان‌ها

مشاور فنی این سازمان نیز خاطرنشان کرد: این طرح به صورت موقت بوده و در زمان اجرای طرح اصلی(که پس از انجام مطالعات و بررسی‌های لازم صورت می‌گیرد) به راحتی قابل جمع‌آوری، انتقال و نصب در محل دیگر می‌باشد و حتی در فصول دیگر سال نیز این امکان وجود دارد، زیرا که سازه‌های این طرح با پیچ و مهره به همدیگر متصل شده‌اند.

شکیل و چشم نواز بودن این طرح نسبت به اجرای داربست‌های فلزی از دیگر مواردی بود که مهندس رئیسی به آن اشاره کرد و افزود: رعایت قدمت، پیشینه تاریخی و اصالت معماری و آثار هنری به کار رفته در مسجد جامع گوهرشاد از دیگر مزیت‌های این طرح می‌باشد، به گونه‌ای که هیچ آسیب و صدمه‌ای به دیوارها و مصالح ساختمانی و ساختار این مسجد وارد نشده و حتی اجرای این طرح با فاصله حدود یک متری از دیوارهای مسجد پیش‌بینی شده است تا ضمن درجریان بودن هوای عبوری، از آسیب به دیوارهای مسجد جامع گوهرشاد، پرهیز شود.

رعایت قدمت، پیشینه تاریخی و اصالت معماری و آثار هنری به کار رفته در مسجد جامع گوهرشاد از دیگر مزیت‌های این طرح می‌باشد، به گونه‌ای که هیچ آسیب و صدمه‌ای به دیوارها و مصالح ساختمانی و ساختار این مسجد وارد نشده و حتی اجرای این طرح با فاصله حدود یک متری از دیوارهای مسجد پیش‌بینی شده است تا ضمن درجریان بودن هوای عبوری، از آسیب به دیوارهای مسجد جامع گوهرشاد، پرهیز شود.

صرفه جویی اقتصادی و هزینه‌های این طرح از دیگر مواردی بود که از سوی مشاور فنی این سازمان مورد تأکید قرار گرفت.

وی در این ارتباط گفت: این طرح موقت با هزینه‌ای کمتر از یک میلیارد تومان قابل انجام بوده و همه اهداف متصور از قبیل تأمین سایه‌بان برای چند ساعت از روز، تأمین فضای مناسب جهت اقامه نماز جماعت ظهر در زیر نور آفتاب، رفاه حال زائران برای انجام اعمال عبادی و زیارتی در محل مسجد جامع گوهرشاد (بخصوص در روزها) و... براحتی از طریق اجرای این طرح، قابل دسترسی می‌باشد.

معاون طرح و برنامه این سازمان نیز درادامه این بحث افزود: از دیگر مزایای اجرای این طرح موقت، در دسترس بودن مراحل کنترل سیستم اجرای طرح، اجرای هر گونه اعمال نظر و تغییرات (در صورت لزوم)، کم بودن هزینه‌های مربوطه نسبت به طرح‌های خارجی (به عبارت دیگر تأمین هدف که همان سایه‌بان می‌باشد با هزینه‌های کمتر)، در دسترس بودن نیروی انسانی طراح و پشتیبان طرح و... می‌باشد که می‌توان به آن‌ها اشاره کرد.

مهندس حیدری بیان داشت: شاید یکی از مهم‌ترین مزیت‌های این طرح توجه به سیاست‌های موجود در اقتصاد مقاومتی، اشتغالزایی، حمایت از تولید و صنایع داخلی و جلوگیری از صدمه و آسیب رساندن به آثار معماری و هنری مسجد جامع گوهرشاد باشد که باید در این زمینه بیان شود.

گنبد دیده می‌شود

مشاور فنی این سازمان با بیان اینکه در اجرای طرح موقت تأمین سایه‌بان در مسجد جامع گوهرشاد سعی شده است برای دیدن گنبد مطهر حرم ملکوتی امام هشتم(ع) از داخل مسجد، هیچ گونه محدودیت و ممانعتی ایجاد نشود، تأکید کرد: از صبر و حوصله و دقت نظر زائران و مجاوران بارگاه مقدس امام رضا(ع) در مورد مسائل عمرانی و ساختمانی این آستان مقدس تشکر و سپاسگزاری می‌کنیم و انشاالله در صورت ثمربخش بودن این طرح و موافقت مدیران و مسئولان عالی رتبه و ارشد در آستان قدس رضوی این طرح در سایر صحن‌ها، بست‌ها و مجموعه حرم مطهر رضوی، قابل اجرا خواهد بود.

مهندس رئیسی با اشاره به اینکه مطالعات این طرح موقت داخلی در مدت زمان حدود دو ماه انجام شده است، تصریح کرد: برای مطالعات لازم در زمینه طرح‌های خارجی در مقایسه با این طرح باید حدود یک سال و نیم زمان صرف شود، ضمن اینکه برای اجرای طرح های خارجی در این زمینه نیز همین مدت زمان(حدود یک سال ونیم) فرصت لازم است تا طرح به طور کامل اجرا شود.

وی یادآورشد: به لطف خداوند و عنایات امام هشتم(ع) از حدود ۲۰ روز آینده شاهد اجرا و بهره‌برداری کامل از این طرح موقت داخلی در صحن مسجد جامع گوهرشاد حرم مطهر امام رضا(ع) خواهیم بود.