قدس آنلاین-گروه استان ها-علی محمدزاده: بی تردیددر جریان تمام واکنشها و اقدامات متولیان امر براز وقوع این سانحه هستید وقرار نیست در این نوشته به بازگویی آن بپردازیم اما طبق معمول ومانند تمام حوادث مشابه صدور دستور ویژه جدی ترین والبته تنها اقدام مدیران در سطوح مختلف است .

اگر نخواهیم به صورت مطلق بگوییم این دستورات هیچگاه موثر نبودند باید بپذیریم که اثر حداقلی داشته اند چرا که با نگاهی گذرا به حوادث مشابه در سالهای گذشته می بینیم در آن مقاطع نیز دستورات مشابه صادر شده ولی رفتارهای اشتباه یا تخلفات منجر به بروز آنها آنچنان که باید اصلاح نشده است .

بازشماری وقایع تلخ

با نگاهی اجمالی به سابقه سوانح اردوهای دانش آموزی به مواردی می رسیم در سطح ملی مطرح شده اند وموارد بسیاری بودند وهستند که به دلیل کوچک بودن حادثه یا کم بودن تعدادقربانیان تنها در یک شهر یا منطقه مطرح شده اند.

شاید جدی ترین پرونده این نوع از سوانح در ۲۰سال پیش(اسفند۱۳۷۶)مربوط به سقوط اتوبوس دانشجویان دانشگاه شریف به دره بود که در مسیر بازگشت از مسابقات ریاضی بودند و هفت نخبه علمی جان خود را از دادند.

اردیبهشت ماه ۸۱،دانش آموزان مدرسه طه۲ در یک اردوی یک روز به همراه مربیان خود به پارک شهر تهران رفتند اما در یک سهل انگاری کوچک به جای ۱۱نفر ۱۷نفر سوار قایق شدند و واژگونی قایق منجر به فوت۶دانش آموز شد.

سال ۸۶ باز فاجعه دیگری رخ داد که در آن ۲۲ دانشجوی دانشگاه خیام مشهد که در اردوی راهیان نور شرکت داشتند بر اثر برخورد اتوبوس با تانکر در آتش قصور فرد یا افراد دیگر سوختند.

مهرماه ۹۱،اتوبوس حامل دختران دبیرستانی بروجن در مسیر اهواز دچار سانحه شده و۲۶ دختر جان خود را از دادند و بررسیهای بعدی نشان داد سیستم ترمز اتوبوس دارای نقص فنی بوده و تعلل راننده در تعمیر آن موجب بروز این حادثه تلخ شده است.

تیرماه ۹۲، ۸۰ دانش‌آمو کرجی وارد شهرک پزشکان ساحل ایزدشهر نور شدند. دریا مواج بودولی تعدادی از آنها وارد آب شدندکه متاسفانه ۷ نفر به دلیل بی توجهی همراهان و شنا در محدوده خارج از طرح کشته ‌شدند.

اردیبهشت امسال هم حادثه ای در تهران رخ داد که البته به خیر گذشت  اتوبوس حامل دانش آموزان مدرسه دخترانه اندیشه رباط کریم به داخل کانال سقوط کرد. در اتوبوس ۳۴ دانش آموز حضور داشتند ۷ نفر دچار مصدومیت و شکستگی دست و پاشدند.

دستورهای مشابه

در پی دستور رییس جمهوروزارتخانه های آموزش وپرورش و راه وشهرسازی تنها یک ماه مهلت دارند تا دستورالعمل های برگزاری اردوهای دانش آموزی بازنگری کنند. و تا آن زمان حرکت شبانه اتوبوس های این گونه اردوها ممنوع شد.

همان بیست سال پیش هم وقتی اتوبوس نخبگان دانشگاهی به دره سقوط کرد دستورات و حرفهای مشابه بسیاری زده شد وپس از مرگ جان باختن دلخراش دانشجویان مشهدی درمیان شعله های آتش مباحثی چون ممنوعیت جابجایی کاروان راهیان نور با اتوبوس ویا ممنوعیت حرکت شبانه وتردد در محورهای حادثه خیز خوزستان مطرح شد ولی همگان می دانیم آرام آرام تمام این دستورها و حکمهای موردی به فراموشی سپرده شد.

قانون چه می گوید

دستورالعمل فعلی اردوهای دانش‌آموزی مربوط به سال ۸۹ است که با تصویب شورای عالی انقلاب فرهنگی و امضای وزیر وقت آموزش‌وپرورش ابلاغ شد و هم‌اکنون در بحث اردوهای دانش‌آموزی مبنای عمل است.

در بخشی از بندهای این دستورالعمل آمده است: وسیله نقلیه مورد استفاده در اردوی دانش‌آموزی باید سالم و مناسب باشد. وسیله باید الزاماً از وسایل نقلیه اداری موجود یا شرکت‌های مسافربری باسابقه تأمین شود. رعایت ظرفیت قانونی وسیله نقلیه الزامی است. حرکت وسیله نقلیه حامل دانش‌آموزان در شب با رعایت ضوابط و مقررات راهنمایی و رانندگی و امور ایمنی درج‌شده در دستورالعمل بلامانع است. به‌لحاظ برخورداری از ایمنی بیشتر در صورت دسترسی به وسایل نقلیه ریلی استفاده از قطار در اولویت است.

البته اردیبهشت امسال بود که مهدی علی‌اکبرزاده مدیرکل فرهنگی و هنری وزارت آموزش‌وپرورش از تدوین دستورالعمل جدید اردوهای دانش‌آموزی خبر داده بود، به نظر می‌رسد دستورالعمل مربوطه تدوین شده اما در جریان تغییر دولت هنوز برای ابلاغ به استان‌ها نهایی نشده است.

سایه پول

با تمام این اوصاف امیدواریم این بار تصمیماتی جدی در قالب قانون یا آیین نامه تدوین شود تا شاهد حوادث تلخی نباشیم که جز سهل انگاری و بی توجهی به ضوابط علت دیگری ندارند ولی شاید ذکر این نکته برای اندکی تامل خالی از لطف نباشد اینکه چرا مدیران مدارس برای خرید لباس فرم به طرق مختلف والدین را مجبور به خرید از یک فروشگاه خاص می کنند ومساله درآمد برخی از آنان از این واسطه گری همواره مورد نقد بوده است.

حال آنکه در موضوع اردوها هیچگاه این الزام وجود ندارد تا خودروها و راننده های بهتر انتخاب شوند به نظر می رسد تاسیس شرکتهای تخصصی برگزاری اردوها می تواند از بسیاری حوادث جلوگیری کند ولی گویا به دلیل سود آور نبودن این حوزه (برخلاف لباس فرم) هیچگاه حرفی از آن به میان نیامده است.