تحولات منطقه

سمنان- اجرای تعزیه، تشکیل هیئت‌های عزاداری، سینه‌زنی و زنجیرزنی، حرکت شتران با کجاوه به‌عنوان نمادی از کاروان کربلا و اسرا، نخل گردانی، اطعام و نذری دادن به‌ویژه در شب‌های تاسوعا و عاشورا و شام غریبان ازجمله سنت‌هایی است که هرسال در ماه محرم در استان سمنان برگزار می‌شود

عزاداری در سمنان ریشه ای ۵۰۰ ساله دارد
زمان مطالعه: ۳ دقیقه

قدس آنلاین-گروه استان ها: مردم سمنان در این آیین‌ها که به اشکال مختلف برگزار می‌شود عشق و ارادت خود را به حضرت ابا عبدا... الحسین(ع) ویاران باوفایش نشان داده و در سوگ آنان عزاداری و نوحه‌سرایی می‌کنند.

نخل گردانی

نخل گردانی به‌خصوص در شهرهای سمنان و شاهرود مرسوم است که نمادی از تشییع‌جنازه امام حسین (ع) است، همچنین حرکت شتران با کجاوه‌ها که نمادی از کاروان کربلا و اسرا هست.

برپایی خیمه نیز یادآور خیمه‌های امام حسین (ع) در کربلاست، اطعام دادن و نذری دادن در ماه محرم مخصوصاً در شب‌های تاسوعا و عاشورا به عزاداران حسینی یکی دیگر از رسومات این استان به شمار می‌رود.

مراسم نخل گردانی در شاهرود، مراسم طوق در روستای علاء سمنان و شام غریبان ازجمله دیگر سنت‌های محلی مردم استان سمنان است.

سنگ‌زنی

در شهرستان دامغان نیز آیین ویژه محرم در یازدهمین روز از این ماه برگزار می‌شود و مردم این شهر با برپایی دسته‌های سینه‌زنی و زنجیرزنی در سوگ شهادت سرور و سالار شهیدان کربلا امام حسین (ع) ویاران باوفایش به عزاداری می‌پردازند.

آیین سنتی علم گردش در روستای طزره دامغان نیز از آیین های باسابقه ای است که هر ساله در این روستا برگزار می شود و سابقه ای ۵۰۰ ساله داردیکی از آیین‌های ویژه و سنت‌های محلی در این شهر که قدمت۱۲۰ساله دارد، مراسم سنگ‌زنی است، در این مراسم عزاداران با در دست داشتن دوتکه چوب صیقل داده در عزای سالار شهیدان به سنگ‌زنی و عزاداری می‌پردازند.

مراسم سنگ‌زنی یکی از شیوه‌های سنتی عزاداری ماه محرم در برخی از نقاط استان سمنان است که به شماره ۸۳ در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است. این مراسم سنتی در استان سمنان بیش از ۲۰۰سال قدمت دارد.

سنگ زنان در این مراسم ۲چوب کوچک دایره‌ای شکل به‌اندازه کف دست با قطر تقریبی ۷سانتی‌متر را باهدف عزاداری، همراه با آهنگ نوحه و در ۲شیوه تک‌ضرب و ۳ضرب به هم می‌زنند. مراسم سنتی سنگ‌زنی همه‌ساله و در ایام دهه محرم در روستای کهن‌آباد گرمسار، صالح‌آباد و دامغان، علاء (سمنان) و شهر بسطام برگزار می‌شود.

حرکت شتران با کجاوه

حرکت شتران با کجاوه؛ در این رسم دیرینه، کودکانی با قبای سفید و دستار سبز بر روی شترها می‌نشینند و مسافت معینی را طی می‌کنند.

این رسم با نوحه‌خوانی و سینه‌زنی همراه است. برپایی خیمه‌ها؛ خیمه‌هایی در نقاط مختلف شهر بر پا می‌شود که نمادی از خیمه‌های امام حسین (ع) ویارانش در کربلاست. مردم با مشاهده این خیمه‌ها و گریستن در عزای حسینی، یاد شهدای قیام کربلا را در اذهان زنده می‌کنند.

علم‌گردانی

در استان سمنان با تشکیل گروه‌هایی از مردم و عزاداران حسینی در هیئت‌های محلی، سنت دیرینه علم‌گردانی اجرا می‌شود. نخل که نمادی از پیکر مقدس امام حسین(ع) محسوب می‌شود و با پارچه‌های سبز متبرک شده به بارگاه آن حضرت پوشانده می‌شود، عمدتاً از چوب و در برخی موارد آهن است که وزن آن به بیش از یک‌تن می‌رسد.

مردم استان سمنان نخل را بر روی دستان خود بلند و با طی مسافتی قابل‌توجه در سطح شهر حمل می‌کنند و در نقاطی آن را می‌گردانند. در این سنت حسنه مردم حاجتمند درگاه حسینی، سیب‌های سرخ و سفید خود را در محفظه‌ای که در نخل وجود دارد قرار می‌دهند و در پایان مراسم تعدادی از آن را برای تبرک و شفای بیماران پس می‌گیرند و تعدادی را نیز برای کمک به حسینیه‌ها و عزاداری‌ها به مسئول هیئت می‌دهند تا با فروش آن به دوستداران حسینی، کمکی به حسینیه کرده باشند.

آیین طوق بندان

آیین طوق بندان و شام غریبان نیز هرساله در روستای علاء (سمنان) اجرا می‌شود و در آن کاروان‌های عزادار به کوچه‌ها و خیابان‌های قدیمی شهر می‌روند و عزاداری می‌کنند.

آیین سنتی علم گردش در روستای طزره دامغان نیز از آیین‌های باسابقه‌ای است که هرساله در این روستا برگزار می‌شود.
این آیین که سابقه‌ای ۵۰۰ ساله دارد همه‌ساله از پنجم محرم‌الحرام به یاد شهادت علمدار کربلا حضرت قمر بنی‌هاشم(ع) در این روستا آغاز و تا روز عاشورا ادامه دارد.

آیین «یا عباس ، یا عباس»

مردم شاهرود نیز هرسال در روز پنجم ماه محرم آیین «یا عباس یا عباس» را به یاد جان‌فشانی‌های سردار دشت کربلا حضرت ابوالفضل العباس (ع) برگزار می کنند.

این آیین طبق آداب و سنت های قدیمی همه ساله در عصر روز پنجم ماه محرم با به راه افتادن دسته های چاوش خوانی و سینه زنی با حضور انبوه عزاداران حسینی در محدوده بافت قدیمی شهر شاهرود برگزار می شود.

تکیه بازار شاهرود از بزرگ ترین تکایای این شهر که به «تکیه زنجیری» معروف است،وظیفه جمع آوری طوق ها و برگزاری دسته طوق بندان را بر عهده دارد.
در شهر شاهرود همچنین در روز ۲۷ ذی الحجه یکنفر از خدام تکیه بازار (زنجیری) شیپور تکیه را به صدا در می آورد مبنی بر اینکه محرم فرارسیده است.

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.