قدس آنلاین- دیر زمانی است که تنظیم سند «وکالت بلاعزل» به جای تنظیم «سند قطعی» در جامعه ما به صورت یک عرف قابل قبول در معاملات روزانه مردم درآمده است. تشریفات قانونی طولانی، هزینه‌های بالا یا وجود موانعی مثل در رهن بودن مورد معامله یا نبود سند قابل انتقال، موجب شده است که مردم از ساده‌ترین ابزارهای حقوقی که همان «وکالت بلاعزل» است به جای معامله قطعی استفاده کنند.
اما آیا وکالت بلاعزل، منافع خریدار را تأمین می‌کند؟
بگذارید ابتدا ببینیم ماهیت وکالت در حقوق ایران به چه معنی است. به موجب قانون مدنی، وکالت عقدی است که به موجب آن یکی از طرفین (موکل) طرف دیگر (وکیل) را برای انجام امری نایب خود قرار می‌دهد. پس وکیل، در واقع نایب و مأمور موکل در انجام امری است که خود موکل نیز توان و صلاحیت انجام آن را دارد.
بنابراین وقتی شما معامله ای را به جای تنظیم سند قطعی، با تنظیم وکالت بلاعزل قبول کرده اید در واقع این خطر را پذیرفته اید که تا زمانی که سند قطعی به نام خود تنظیم نکرده اید اولین موکل و یا در صورت وجود چند وکیل قبل از شما، هر یک از نفرات قبلی موجود در عقد وکالت، ممکن است هر لحظه با سوءاستفاده از اختیارات ابتدایی خود و یا وکالت تفویضی به آن‌ها، و اخذ المثنی از سند اولیه و وکالت نامه های تنظیمی، اقدام به انتقال قطعی مورد معامله به نام خود و یا شخص دیگری بدون اطلاع شما که صاحب حق اصلی هستید، بکنند و وقتی که شما تصمیم به فروش قطعی مورد وکالت به دیگری می‌گیرید یا می‌خواهید سند را به نام خود انتقال دهید، فقط با یک جلد سند مالکیت که در واقع ملک موضوع آن، قبلاً به دیگری انتقال شده است، مواجه شوید و ممکن است خسارات وارده به شما قابل جبران نباشد.
عوامل دیگری نیز در معاملاتی که به روش وکالت بلاعزل انجام داده‌اید، منافع شما را تهدید می کنند. وکالت حتی اگر بلاعزل باشد با حدوث فوت یا جنون هر کدام از طرفین وکالت (موکل یا وکیل) باطل می‌شود و بخصوص اکنون که دفاتر اسناد رسمی به صورت آنلاین از وضعیت حیات و ممات مراجعه کنندگان مطلع هستند، به محض فوت موکل، شما امکان تنظیم هیچ گونه سند بعدی حتی به صورت تفویض وکالت را نیز ندارید و در واقع در این صورت شما درگیر پروسه سنگین رضایت گرفتن از ورثه موکلتان و اخذ وکالت از آنان و همچنین پیگیری های طولانی برای دریافت گواهی انحصار وراثت و واریز مالیات بر ارث خواهید شد که برای مدت طولانی، وقت و انرژی شما به جای رسیدگی به امور عادی زندگی، صرف انجام امور اداری و قضایی خواهد شد و آن موقع است که متوجه می شوید مسامحه شما در قبول معامله به صورت وکالتی، شما را دچار چه گرفتاری سنگینی کرده است.
تازه این در صورتی است که ورثه موکل، در دسترس باشند و رضایت بدهند و با مراجعه به دفتر اسناد رسمی مجدداً به نام شما وکالت تنظیم کنند. در غیر این صورت شما باید با مراجعه به مراجع قضایی و طرح دعوی الزام به تنظیم سند قطعی علیه ورثه موکل، و طی مراحل پیچیده و طولانی قضایی، ورثه را ملزم به مراجعه به دفتر اسناد رسمی برای امضای سند کنید.
اما در صورتی که مجبور به قبول معامله وکالتی شدیم، چگونه منافع خود را تضمین کنیم؟ پاسخ این پرسش مهم را در نوبت بعدی این ستون خواهید خواند.
نظر شما