قدس آنلاین- آیت الله احمد مبلغی در کنفرانس نشست خشونت دینی از نگاه ادیان الهی در کشور نروژ خاطرنشان کرد: خشونت فهمی از دین، به دلیل وجود دست کم یکی از دو وضعیت جهل اندیشی و یا منفعت جویی اندیشی صورت خواهد گرفت که در هر دو صورت پیامدهای بسیار خطرناکی به همراه دارد.

وضعیت جهل اندیشانه
وی با تبیین مفهومی وضعیت جهل اندیشانه  نسبت به دین ادامه داد: گاه مقصود از اطلاق کلمه جهل، بیان حالت ناآگاهی است، ولی در اینجا منظور بیان یک روش در «عمل اندیشیدن» وبه معنای بهره گیری از مفاهیم جاهلانه و اندیشه های نامنقح در عمل اندیشیدن خواهد بود.
آیت الله مبلغی بیان داشت: تنگ نظری حاکم بر انسان به هنگام تلاش برای فهم دین به تنگ اندیشی عمیق تری  می انجامد که از یک سو این تلاش به نام دین بوده و از سوی دیگر خاستگاه تولید خشونت در جامعه خواهد بود.
استاد برجسته حوزه علمیه قم یادآورشد: گروه خوارج  در صدر اسلام، قبل از قدم نهادن به وادی  فهم از دین، به حالت تنگ اندیشی دچار شده بودند و به شیوه ای نظام مند خشونت را بسط می دادند.
رئیس مرکز تحقیقات اسلامی مجلس شورای اسلامی با اشاره به حدیثی از امام باقر (ع) در توصیف خوارج" إن الخوارج ضیقوا علی أنفسهم بجهالتهم، إن الدین أوسع من ذلک» خاطرنشان کرد: به تعبیر حضرت ، برآمدن از جهالت به سمت دریافت از دین منشا این بدفهمی است، و روشن است برآمدن از جهالت به سمت فهم، عبارت دیگر جهل اندیشی و اندیشیدن بر پایه جهل و بهره گیری از مفاهیم جاهلانه و اعتماد بر آن در فهم دین است. 

*وضعیت منفعت جویی اندیشی 
آیت الله مبلغی با تبیین وضعیت  منفعت جویی اندیشی در خشونت فهمی از دین گفت: اندیشیدن در چارچوبی تاثیر پذیر از حالات منفعت جویانه فرد اندیشه گر بسیار خطرناک می باشد.
وی ادامه داد: برای روش شناختی در فهم دین از منظر نگرش استنباطی باید به سه سنخ «دین پنداری منفعت جویانه» بر اساس منابع و متون دینی توجه کنیم، نگرش دینی به ما می گوید که گاه «دینی پنداری یک رفتار» از منفعت جویی اقتصادی سرچشمه می گیرد و ریشه در منافع مادی افراد دارد .
رئیس مرکز تحقیقات اسلامی مجلس شورای اسلامی گفت: خداوند درآیه ۹۴ سوره نساء فرمودند: خشونت منتهی به کشتن، گاه در نتیجه سایه افکندن منفعت جویی اقتصادی بر «عمل دریافت حکم از دین» تحق می پذیرد و فرجام می یابد.
آیت الله مبلغی نگرش دوم را دین پنداری بر پایه منفعت جویی طائفه ای دانست و گفت: مقصود از طائفه اندیشی اثرگذاری نگرش طائفه و گروه نگر بر حوزه و عرصه تفسیر از دین است. از پدیده های رایج در تاریخ، و هم چنین در زمان معاصر، تلاش طائفه های مذهبی و دینی برای به انحصار و احتکار درآوردن دین به نفع خود، و سعی  بر خروج دیگران از دایره دین مانند تکفیر و تضلیل است. 
وی ادامه داد: قرائت طائفه گرایانه از دین از خطرناک ترین قرائت ها است و، به تجربه تاریخ، توان آن را دارد که خشونتی گسترده و وحشتناک را به نام دین شکل دهد وگاه  به کشتارهای بی رحمانه و دسته جمعی، و حتی تاریخی و نسلی، منتهی گردد.
آیت الله مبلغی خاطرنشان کرد: خداوند در آیه 48 سوره مائده از ما می خواهد که به عنوان اتباع ادیان، مذاهب و امت ها نه تنها به نفی  یکدیگر کمر همت نبندیم؛ بلکه در چارچوب تعاملی فعال به «مسابقه با هم بر سر انجام خیرات» بپردازیم.
آیت الله مبلغی حالت سوم را دین پنداری بر پایه منفعت جویی قومیتی و حکومتی دانست و خاطرنشان کرد: بر اساس منطق قرآن، ملت ها و حکومت های آنان نباید از چارچوب تعارف، هم شناسی و لازمه آن یعنی تعامل فراتر روند و رفتارهای استعلایی و برتری جویی دنیوی را در قبال دیگران غیر از خود در پیش گیرند و به تحقیر آن ها بپردازند.
وی ادامه داد: نکته مهم در فهم این مساله آن که گاه استعلاجویی، فراتر از منفعت گرایی های شخصی و علایق و سلایق جسته و گریخته غیرنظام مند، به مثابه منطقی برای فهم و تفسیر دین عمل می کند که نمونه عینی آن توسط داعش پی گرفته می شد.
آیت الله مبلغی گفت: دریافت  در رویکرد داعش خشونت لباس دینی بر تن کرده بود و می کوشید پشت ادبیات به ظاهر دینی خانه ای امن برای نگرش استعلاجویانه معطوف به منفعت گرایی قومیتی و حکومتی خود فراهم آورد.