یکی از بچهها با شوخی و خنده میگوید: بچهها! شنیدهاید که باز هم امام رضا (ع) آمده به خواب شاه؟
همه میخندیم. این روزها شایعه خوابدیدن شاه تبدیل به جوک و لطیفه شده است! طرفدارهای شاه، برای اینکه نشان دهند شاه آدم خوبی است، میگویند امام رضا رفته است به خواب شاه! آنها میگویند «باید هم امام رضا برود به خواب شاه. چون هم اسم پدرش رضاست، هم اسم خودش محمدرضاست و هم اسم پسرش رضاست.» و وقتی میپرسیم امام رضا در خواب به شاه چیزی گفته، میگویند «امام رضا آمده و شاه گفته: پسرم محمدرضا! ناراحت نباش، تو تنها پادشاه شیعه دنیا هستی، خودم محافظتت میکنم!»
این روایتی است از کتاب تازه منتشر شده «چُغُک» کاری از موسسه فرهنگی ایمان جهادی (صهبا) که در آن قرار است به نقش آیتالله خامنهای در شکلدهی به مبارزات مردمی مشهد در سالهای انقلاب اسلامی اشاره شود. این کتاب برای مخاطب نوجوان آمادهسازی شده و در نظر است با زبان نوجوانی با این گروه سنی از تاریخ انقلاب اسلامی و حضور مردم در آن سخن بگوید. این کتاب روایتی از زبان یک نوجوان است که از نزدیک شاهد حضور آیتالله خامنهای در جریان مبارزات مردم است.
در بخشی که بالاتر آمد، شاهد روایتی از کف خیابان در روزهای انقلاب هستیم؛ روایتی که عینیت دارد و خواننده با آن احساس نزدیکی بسیاری میکند. این ویژگی، همان چیزی است که به روایتهای غیررسمی در برابر روایتهای رسمی اعتبار میبخشد. زیرا روایتهای رسمی از سوی کسانی مطرح میشود که امروز اغلب در مصادر اجرایی انقلاب هستند، اما وقتی از زبان مردم این روایتها مطرح شود اعتبار دوچندانی پیدا میکند.
این کتاب دارای ویژگیهایی است که میتوان برای نمونه به روایت مردمی انقلاب اشاره کرد. این کتاب با روایتی از زاویه مردم نقش حضور آنها در مبارزات و به پیروزی رساندن انقلاب اسلامی را به نمایش در میآورد.
«به بچهها میگویم: بچهها! امروز که با سعید رفته بودیم بیمارستان امام رضا، یک شعار جدید روی دیوار دیدیم. خیلی با حال بود! با زغال نوشته بودند: «پدر رضا، پسر رضا، خودش رضا، 35 میلیون نارضا!»
این روایتها در واقع تاریخ شفاهی مبارزات است که در این کتاب سعی شده برای مخاطب نوجوان بازگو شود.
این کتاب از آنجا که دو روز از مبارزات مردم مشهد را بازگو میکند، آنقدر کشش دارد که خواننده گمان نمیکند که مشغول خواندن حکایتهای دو روز از مبارزات است.
«سینما رمان» یا «فوتو رمان» عبارتی است که ناشر برای این کتاب برگزیده است که در نوع خود یک حرکت رو به جلو به شمار میآید. زیرا در بخشهای زیادی به خصوص از نیمه کتاب به بعد تصاویر و نقاشیها به کمک متن میآیند و بار بخشی از روایت را به دوش میکشند.
نکتهای که ناشر از آن غفلت داشته، مسئله مخاطب است. به نظر میرسد پدیدآورندگان کتاب تصور درستی از نوجوان امروز ندارند؛ زیرا غیر از یکی ـ دو مورد در باقی موارد با روایتی یک دست روبهرو هستیم که فراز و فرود هیجانانگیز برای مخاطب نوجوان ندارد. این در حالی است که امروز آثار بسیاری برای نوجوانان تولید میشود که توجه آنها را به سوی خود جلب میکند و سطح توقع آنها را از رمان نوجوان بالا آورده است. اما مخاطب بزرگسال ارتباط بهتری با کتاب برقرار میکند.
علاقهمندان برای تهیه کتاب «چُغُک» که در 360 صفحه با قیمت 18 هزار تومان منتشر شده، میتوانند به فروشگاه اینترنتی انتشارات صهبا به نشانی www.jahadi.ir/na مراجعه کنند.
نظر شما