در حال حاضر نیز با فرا رسیدن فصل گرما، بازار آبمیوه‌فروشی‌ها و بستنی‌فروشی‌ها دو چندان شده که مطمئنا نیازمند مدیریت و نظارت جدی است. با سعید شریف‌زاده مشهدی؛ رئیس اتحادیه آبمیوه بستنی و کافی شاپ مشهد پیرامون مسائل و مشکلات این اتحادیه گفت‌وگویی انجام داده‌ایم که در ادامه می‌خوانید.

: آخرین آمار واحدهای فعال زیر نظر اتحادیه آبمیوه بستنی و کافی شاپ در مشهد چه تعداد است؟

شریف زاده: طبق آخرین آمارهای ما در انتهای سال 96، واحدهای مجاز شامل 170 آبمیوه‌ فروشی، 128 کافی شاپ و تعداد 50 واحد آبلیمو و آبغوره و نیز 180 واحد  قهوه‌فروشی مجوز دار در حال فعالیت هستند. همچنین تعداد 335 آبمیوه فروشی، 110  کافی‌شاپ، 45 آبمیوه آبغوره و 142 قهوه فروشی نیز در حال تکمیل مدارک و اخذ مجوز هستند.

: کافی‌شاپ‌های غیرمجاز به نوعی مهمترین و چالشی‌ترین موضوع حول محور اتحادیه شماست. این مسئله را قبول دارید؟

شریف‌زاده: بله. باید بگویم برخی در حال تکمیل مدارک و اخذ مجوز هستند اما صحیح است تعدادی هم مجوز ندارند. ما هم با توجه به گشت‌های بازرسی سعی در شناسایی و ابلاغ اخطاریه به این افراد هستیم هر چند برخی سریع جابجا می‌شوند یا تعطیل می‌کنند. رفت و آمد صنفی در این حوزه زیاد است.

: یعنی واحدهای نظارتی شما همیشه مشغول هستند؟

شریف‌زاده: بله. متاسفانه امکان پذیرش و نظارت ما محدود است. واحد بازرسی و نظارت اتحادیه به همراه نمایندگان اداره اماکن این وظیفه را دارند اما نمی‌توانیم توقع داشته باشیم هر روز در دو شیفت مشغول باشند. چه بسا اداره اماکن نیز در حال حاضر باید پاسخ واحدهای بازرسی و نظارت دیگر صنوف را نیز بدهد  که با عنایت به این مسئله کمی این پروسه نظارت را طولانی و محدود می‌کند.

: کافی‌شاپ‌های غیرمجاز زیاد هستند؟

شریف‌زاده: آمار دقیقی نداریم اما به اندازه مجوزدارها واحد بدون مجوز داریم که بخشی عضو اتحادیه هستند و در حال تکمیل مدارک و بعضی هم تا کنون مراجعه نکرده‌اند.

: در صورت وجود شکایت از یک کافی شاپ چه اقدامی انجام می‌شود؟

شریف‌زاده:  قبلا سریعا پلمب می‌کردیم اما با توجه به منتفی شدن گشت‌های مشترک خود اتحادیه، تا زمان اقدام اداره اماکن اخطار می‌دهیم. البته در مکان‌های حساس‌تر سعی می‌کنیم با همکاری اداره اماکن برخورد سریع‌تری انجام دهیم.

: کافی شاپی در مشهد که سیگار  کشیدن در آن آزاد باشد داریم؟

شریف‌زاده: می‌دانم می‌خواهید چه بگویید. اول این که هیچ کافی شاپی در مشهد حق آزاد کردن استعمال دخانیات را ندارد و این امر برخلاف قانون است اما بله در عمل کافی شاپ‌هایی هستند که مبادرت به آزادسازی استعمال دخانیات می‌کنند که به محض اطلاع با هماهنگی اداره اماکن برخورد می‌کنیم.

: قهوه فروشی‌های زیادی هستند که در حال حاضر اقدام به سرو قهوه به صورت بیرون‌بر یا داخل مغازه می‌کنند. این موضوع تداخل صنفی با کافی‌شاپ‌دارها ایجاد نمی‌کند؟

شریف‌زاده: این دو رسته هم خانواده هستند. شرایط جامعه به نحوی پیش رفته که این موضوع ایجاد شده است. قهوه‌فروشی‌ها دیدند در کنار فروش قهوه خشک اگر اقدام به سرو قهوه کنند، بازار کشش دارد و این موضوع در حال همه گیر شدن در این رسته است.

: یکی از موضوعات مورد بحث پیرامون کافی‌شاپ‌ها بحث نرخ‌گذاری است. آیا اتحادیه نرخ‌نامه مشخصی دارد؟

شریف‌زاده: در حوزه قیمت‌گذاری، اتحادیه ما جزو گروه شناور است. یعنی براساس هزینه تمام شده نرخ‌گذاری انجام می‌شود. براساس مسائلی مانند مکان کافی شاپ، کیفیت نرخ تعیین می‌شود. البته ما از اعضا خواسته‌ایم براساس نرخ پایه اتحادیه یک نرخ مشخص را سالیانه به ما اعلام کنند. هر چند باید این واقعیت را قبول کرد که کافی‌شاپ‌ها در واقع هزینه میز و زمانی که شما در آن جا صرف می‌کنید را دریافت می‌کنند.

: تا امروز شکایت پیرامون قیمت داشته‌اید؟

شریف‌زاده: اکثر شکایات ما به دلیل دریافت حق سرویس یا ارزش افزوده است که در اتحادیه ما وجود ندارد. البته اگر قرار باشد مثلا کافی شاپی قهوه 12 هزار تومانی را 20 هزار تومان بدهد مسلما در مرحله اول اخطار و سپس برخورد قانونی می‌کنیم.

: کارگاه‌های تولید بستنی که اقدام به توزیع و پخش هم می‌کنند زیر نظر شما هستند؟

شریف‌زاده: خیر، این کارگاه‌ها زیر نظر اتحادیه قنادان هستند. این موضوع از آن موارد تداخل صنفی است که درصدد حل آن هستیم. در حوزه بستنی ارائه شده در کافی شاپ یا آبمیوه فروشی ملاک ما و اداره بهداشت  شناسه نظارت بر روی بستنی خریداری شده است. در حال حاضر حدود 20 کارگاه مجاز تولید بستنی مشغول به کار هستند که از اتحادیه قنادان دارای مجوز قانونی هستند.

: شرایط بازار آبمیوه فروشی‌ها چگونه است؟ بسیار از این افراد به ویژه قدیمی‌های این کار از کسادی یا افزایش تعداد آبمیوه‌فروشی‌ها گله‌مند هستند.

شریف‌زاده: متاسفانه رکود اقتصادی در حوزه ساختمان بسیاری را که دارای سرمایه بودند به سمت بازار خوراکی سوق داد. اتحادیه ما نیز از این موضوع جدا نبود و بسیاری افراد بدون پیشینه قبلی به کار آبمیوه‌فروشی یا کافی‌شاپ‌داری مشغول شده‌اند. به جرات می‌توان گفت 50 درصد افراد جدید شامل همین افراد می‌شوند. خیابان‌هایی مانند سجاد، آزادشهر از مناطق اشباع شده صنف ما هستند.

: بزرگترین مشکل اتحادیه در حال حاضر چیست؟

شریف‌زاده:  یکی از مشکلات جدی ما نحوه برخورد با آبمیوه‌فروشی بنا به قانون اداره بهداشت است. اداره بهداشت در برخی موارد اقدام به نمونه‌گیری می‌کند که استانداردهای بالای میکروسکوپی این اداره در 90 درصد موارد، خوراکی را  غیرقابل مصرف تشخیص می‌دهد.

: یعنی نمونه غیرقابل مصرف تشخیص داده شده از طرف آزمایشگاه اداره بهداشت واقعا مشکلی ندارد؟

شریف‌زاده: استانداردهای اداره بهداشت در این حوزه مطابق بر استاندارد کارخانجات صنعتی است  و مسلما نمونه گرفته شده از آبمیوه‌فروشی  دارای آن استاندارد نیست. در حالی که از مصرف آن نه کسی مسموم شده و نه مشکلی وجود دارد.

: آمار مسمومیت‌های ناشی از مصرف بستنی آبمیوه در سال 96 در مشهد را در اختیار دارید؟

شریف‌زاده: آماری که ما در اتحادیه داریم صفر است. شاید به دلیل کیفیت نازل شکایت داشته باشیم اما هیچ مراجعه‌ای به دلیل مسمومیت یا مریضی ناشی از مصرف نداشته‌ایم.

: استاندارد مشهد در این حوزه بالاتر از شهرهای دیگر است؟

شریف‌زاده: بله. دقیقا. واحدهای عضو اتحادیه آبمیوه بستنی و کافی شاپ 60 درصد در سطح عالی، 20 درصد خوب، 10 درصد معمولی و شاید تنها 10 درصد نازل باشد.

گفت‌وگو از صادق عسکری