قدس آنلاین- گروه استانها- طیبه قاسمی؛ یک پل که در آثار ملی هم ثبت شده در میان لوله های آب قطوری که هفته ای یک بار شکسته شده و به قول معروف کرور کرور آب از آن می رود در اثر بی آبی در حال نابود شدن است، در استانی که اثر جهانی اش چون چغازنبیل محل چرای احشام شود شاید این مسئله به شانه بالا زدنی هم نمی ارزد، اما بدتر از آن این است که اگر توریستی برای دیدن پل سید صالح که به سی و سه پل دوم هم معروف است به اهواز بیاید، آنچه می بیند یک اثر تخریب شده در محاصره کپسولهای گاز است و بس!

از کوت عبدالله که به سمت میدان استیشن بیایید یک اثر باستانی که سالهای قبل بسیار زیبا بود در ورودی کوت سید صالح می بینید، پل سید صالح در اواخر دوره پهلوی اول برای راه مواصلاتی روستاییان به شهر ساخته شد زیرا به دلیل بارش شدید و پر شدن رودخانه عملا راه روستاییان به شهر بسته می شد، این پل از آثار تاریخی شهرستان کارون دارای معماری منحصر به فردی است که با شماره ۱۵۸۶۷ در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده، اولین اثر ثبت شده ملی شهرستان کارون! که به دلیل شرایط نامناسب حفظ و مرمت اوضاع خوبی ندارد.

اثر باستانی در حد کپسولهای گاز

به علت شباهتی که پایه های آن با سی و سه پل اصفهان دارد لقب آن پل را به خود گرفته، ۱۲۴ متر طول دارد و به سبک دوره ساسانی ساخته شده، در سال ۸۵ در آثار ملی ثبت شد با این وجود متاسفانه در سالهای اخیر کمبود آب به بلای ناگهانی برای آن تبدیل و به جای اینکه درایتی برای از بین نرفتن آن شود به طور کل به دست فراموشی سپرده شد تا محلی برای تخلیه زباله و نخاله شود، چند سال هم هست که محلی برای قرار گرفتن کپسولهای گاز ایران و پرسی و سی. ان. جی شده و این کار تا جایی پیش رفته که اگر از این منطقه به خیال دیدن قسمتی از تاریخ سرزمینت بگذری فقط خرابه ای گم شده با بوی زننده گاز و زباله می بینی.

هویتی برای عرض اندام

آثار باستانی هویت و تاریخ یک منطقه را می سازند و به همین دلیل است که کشورهای دیگر در حال ساخت سمبل هایی هستند تا در سالهای آینده مثالهایی برای عرض اندام در برابر کشورهای ماندگار تاریخ، چون ایران داشته باشند، حال چرا ما مراقبتی از تاریخ و در اصل وجودیت خود نمی کنیم جای سوال و البته تعجب دارد، فاجعه وقتی شکل می گیرد که ما حتی اهمیتی به ثبت شده های ملی هم نمی دهیم و معلوم نیست این ثبت ملی وقتی حفاظی برای یک اثر نیست دقیقا به چه کاری می آید؟

الماس مانده در گنداب

یکی از اهالی جنگیه که روستایی در منتهی الیه جاده این پل است می گوید: سالهای پیش این پل نمادی برای چند روستای اطراف بود، مردم منطقه عکس های زیادی با این پل دارند و خاطرات آنها را می سازد اما به غیر از بین رفتن پل اینکه بر اثر کمبود آب، اطراف پل پر از فاضلاب و پساب شده دردآور تر است، روستاییان از زباله ها و نخاله هایی که بی توجه به سلامتی آنها زیر و کنار پل ریخته می شود شاکی اند و کسی هم اهمیتی نمی دهد.

سیدمحمود آل بوشوکه ادامه می دهد: نابودی این پل باعث رنجش بسیاری از مردمی بود که سالها با آن خو گرفته بودند ولی اکثر آنها امروز فقط می خواهند هوایی برای نفس کشیدن داشته باشند، الماس در زباله و مرداب به چه دردی می خورد، از طرفی چون این جاده به سمت آبادان و خرمشهر می رود محل تجمع عرضه کنندگان گاز شده و این بر مشکلات افزوده شلوغی و سر و صدای کنار پل هم کلافه کننده است.

نظارتی بر تخریب آثار ملی و باستانی نیست

یک کارشناس اقتصادی عنوان می کند: یک اثر باستانی زمانی به درد می خورد که نمودی پر افتخار و دیدنی ازگوشه ای باشد که بتواند مردم سراسر دنیا را برای دیدن آن جذب کند، این مسئله علاوه بر تکرار تاریخ و نام آن منطقه برای جهان، نکته مثبت اقتصادی و کسب درآمد است و این درآمد مسلما راهی برای بر طرف ساختن معضلات دیگراز جمله زیبا سازی، اشتغال و ... است.

علی سلیمانی با اشاره به اینکه حفظ یک اثر باستانی وظیفه همگانی است، اضافه می کند: پل سید صالح بر اثر بی توجهی مردم منطقه و مسئولان شهری به این روز افتاده و نمی دانم چرا با وجود ثبت در آثارملی هیچ گونه نظارتی از کشور بر تخریب آن نشده؛ به خصوص اینکه قانون برای آثار ملی و باستانی حریم هایی را تعیین کرده و حریم این پل توسط ماموران شهرداری و کاسبان گاز شکسته شده و باز هم کسی اعتراضی نداشته است.

او نقش مردم را در حفظ داشته های سرزمینشان بی بدیل شمرده و اظهار می کند: وقتی مردم یک محل به آنچه دارند اهمیت دهند و اگر بر اثر حادثه ای تخریبی در آن به وجود آمد اطلاع رسانی کنند و مراقب باشند افراد متفرقه آسیب به نمادهای محلی آنها نرسانند توجه مسئولان امر نیز بیشتر می شود از قدیم گفته اند «به بچه تا گریه نکند شیر نمی دهند».

سلیمانی می افزاید: توسعه فقط پیشرفت درعلم نیست، کشورهای جهان اول یکی از راهکارهای رسیدن به توسعه را حفظ ارزش ها و نمادهایشان دانسته و در کنار آن از این آثار کسب درآمد نیز دارند، در جهان امروز یکی از صنایع برتر توریسم است و الفبای داشتن میزان توریست بیشتر در هر کشوری حفظ و نگهداری درست از آثار باستانی و ملی آن است.

۵۰۰ میلیون اعتبار بازسازی پل

در همین رابطه رییس اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری شهرستان کارون در گفتگو با خبرنگار قدس آنلاین با بیان اینکه شرایط این پل قبل از عید نوروز بحرانی تر بوده و برای بازسازی این پل نیاز به ۵۰۰ میلیون تومان اعتبار است؛ عنوان می کند: ما با برداشت ۲۵۰ کمپرسی خاک و آشغالهای اطراف کار را شروع کرده ایم، تمام خاک زیر پل را برداشته تا به سیمان رسیدیم، در همان ابتدا هم مجبور شدیم تا کیلومترها خاکبرداری کنیم اما تهیه اعتبار لازمه ادامه کار است.

حسن ناصر، از مرمت ۲۸ پایه پل خبر می دهد و اظهار می کند: ۱۳ دهنه از آنها لوله گذاری شده و ۶ دهنه دیگر باقی مانده، مسقف و لوله گذاری شود تا بتوانیم بتن ریزی کنیم، که منتظرتکمیل اعتبار هستیم، فرمانداری کارون نوید تخصیص این اعتباررا داده که در صورت اجرا پروژه تا سال ۹۷ کامل می شود، پروژه های میراث از زمان شروع تا اتمام کار دو سال زمان می برد و ما از شهریور ۹۶ انجام بازسازی این پل را شروع کرده ایم، تا حال حاضر۲۰۰ میلیون تومان هزینه مرمت پل برای لوله‌گذاری شده و از ۳۹ پایه ۲۸ پایه آن به طور کامل و از چپ و راست بندکشی شده تا بتن ریزی سقف انجام شود، اما شش دهنه آن هنوز نیازبه مرمت دارد.

پایان سرقت اثر باستانی

رییس اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری شهرستان کارون از سرقت این پل قبل از ایجاد اداره میراث فرهنگی خبر می‌دهد و اذعان می دارد: اداره از شهریور ۹۶ شروع به کار کرده و همه کارهای عنوان شده در همین مدت کوتاه بوده، درهمین نوروز فاضلاب بسیار زننده بود و ما فقط از فاضلاب اطراف ۶۰ تن (۶ کمپرسی) تخلیه کردیم، البته حجم کار بالاست و شما هر کاری که می کنید به چشم نمی‌آید. تنها معضل بزرگ این قسمت در حال حاضر کپسول فروش ها هستند که شورای تامین استان قول داده آنها را از این قسمت جمع و به جای آنها اقدام به ساخت پارک کنند.

ناصر بیان می کند: تعمیر پل به تنهایی اتفاق بزرگی نیست اما باید برای آن تعریف کاربری داشته باشیم به طور مثال پیشنهاد شده تا این قسمت به کمپ قایقرانی تبدیل شود، مجوزها هم اخذ شده، پول قایق ها را نیز آماده کرده ایم تا این منطقه کاربردی شود، البته خود پایه‌های آن ساروج است و به آب نیاز دارد بعد از مرمت اگر در آب نباشد دوباره خراب می‌شوند و به شکل قبلی برمی گردند بنابراین باید فضا سازی شود تا این اتفاق بیفتد.

وی با اشاره به ثبت این اثر در آثار ملی یادآور می شود: در سال ۱۳۸۵ پل در آثار ملی با نام سید صالح که نام تاریخی آن است ثبت شد، نام گذاری آن به دلیل قرار گرفتن در زمین های مرحوم سید صالح بوده است.

روزهای خوب پل سید صالح برمی گردد؟

حال و روز پل سید صالح خوب نیست پایه های ساروجی آن برای زنده ماندن نیاز به آب دارد و استان خوزستان در تقلای رساندن آب فقط برای شرب هم دست و پا می زند. از سوی دیگر اعتبارهای شهرستان کارون به درستی مشخص نیست و بازسازی این پل هزینه می خواهد، شاید فکر ساختن یک پارک در کنار آن که چند سالی است نقل مسئولان آن منطقه است برای جمع آوری فروشنده های کپسول گاز کار ساز باشد اما باید دید فواید و زیان آن برای این اثر ملی چیست؟ تا چند سال بعد باز کاسه چه کنم به دست نگیرند.