ماجرای کتاب با ورود شخصیتی به نام «حمید مهران» به عنوان مدیر یک مدرسه آغاز می‌شود. مهران در بدو ورود به مدرسه متوجه می‌شود این مدرسه مشکلات بسیاری دارد. او برای از بین بردن مشکلات پیش رو عزمش را جزم می‌کند و کتاب با پیروزی انقلاب و حوادث مربوط به آن زمان تمام می‌شود. 
«خلوت مدیر» نوشته علی اکبر والایی است و توسط «به نشر» منتشر شده است. 
علی اکبر والایی تاکنون آثار داستانی زیادی نوشته است. او داستان نویسی را به طور جدی‌ از سال ۱۳۶۴ شروع و از سال ۶۵ همکاری‌اش را با برنامه«قصه ظهر جمعه» رادیو آغاز کرد. در سال ۱۳۶۸ اولین اثرش را که یک داستان بلند است، به دست چاپ رساند. سرزمین خدایان، مشق خاکی، غریب دریا، دستی از دور، فرزندان صحنه، باد در گیسوان آتش، رسته سنگ اندازان، مردی از مدینه فاضله، آوای پرستوها، ایستگاه، آن سوی تاریکی، پرستوی سال‌های جنگ، نشان سیمرغ، آهوی آدم، پرنده‌ای که تبعید شد، خلوت معبد و... تنها بخشی از فهرست طولانی آثار این نویسنده است. 
«خلوت مدیر» اثری است که به خوبی می‌تواند فضای قبل از انقلاب را به نسل امروز که آن دوران را درک نکرده است، نشان دهد. 
گفت‌وگوی ما را با علی اکبر والایی درباره «خلوت مدیر» بخوانید. 

■ چه شد که «خلوت مدیر» نوشته شد. دغدغه شما از نوشتن رمانی با حال و هوای انقلاب چه بود؟ 
طرح داستان رمان خلوت مدیر از سال‌های گذشته در ذهن من بود، طرح این داستان برمی‌گردد به خاطراتی که من از آموزش و پرورش زمان پهلوی داشته‌ام. آن زمان من نوجوانی بودم که در مقطع راهنمایی تحصیل می‌کردم. بخش عظیمی از ماجراهای رمان مربوط به خاطرات آن دوره از دوران دانش آموزی من می‌شود. آن زمان معلم‌های ما خانم بودند. بعد از انقلاب به دنبال این بودم تا رمانی بنویسم و در آن همه این فضاها را ترسیم کنم و این گونه بود که «خلوت مدیر» در مدت دو سال نوشته شد. 

■ پس بسیاری از اتفاق‌های رمان مستند است؟ 
بله! حتی اسم مدرسه من نیره پزشکی بود که در رمان به نفیسه پزشکیان تغییر کرد. فضای یخچال و بسیاری از فضاهای دیگر داستان، برگرفته از همین خاطرات دوران راهنمایی من در منطقه جنوب غرب تهران است. 

■ برای روایت داستان به مستنداتی هم مراجعه کردید یا همه بر اساس تجربیات شخصی و تخیلات شما بود؟ 
همه تجربیات زندگی من به همراه تخیل. البته در بخش هایی از رمان برای اینکه به مخاطب آدرس اشتباه ندهم، مطالعاتی هم انجام دادم، مثل اسامی پادگان هایی که به مردم اسلحه می‌دادند و یا اسم خیابان ها. 

■ یکی از نکات مهم این کتاب شخصیت پردازی و بخصوص پرداخت شخصیت «مهران» است، مهران به عنوان مدیر و البته شخصیتی که می‌تواند رهبری یک جامعه را بر عهده بگیرد. شخصیت مهران چگونه خلق شد و چقدر به وجه نمادین این شخصیت توجه داشتید؟ 
رمان خلوت مدیر داستانی چند وجهی است. در عین حال که یک رمان واقع گراست و در قالب رئالیسم نوشته شده اما وجه نمادین آن قوی است. من در قالب شخصیت مهران به نوع تفکر و شیوه مدیریتی درست او هم اشاره کرده‌ام. 
در واقع مدرسه و همه اتفاق هایی که در آن مدرسه می‌افتد نمادی از جامعه بحرانی پهلوی است که بشدت فسادآلود و آشفته است. این مدرسه نیازمند مدیری کارآمد بود تا از دل این بحران‌ها نقبی بزند و راهی به سوی آینده ایجاد کند. چون برای نجات از معرکه جز پا گذاشتن به میدان و پیمودن این راه مسیر دیگری قابل تصور نیست. به نظرم تفکر مهران در آن جامعه فاسد می‌تواند تفکری نجات بخش باشد چون او پیشرو، آینده نگر و با اخلاق است و روحیه مبارزه با فساد دارد. 

■ البته این مدیر و رهبر، روحیه مبارزه با فساد دارد و عنصر اصلی کتاب شما هم مبارزه با فساد است. 
بله به نظرم فساد می‌تواند یک جامعه را از درون متلاشی کند. در این رمان شخصیت مهران که راوی هم خودش است با این فساد مبارزه می‌کند و همه تلاشش را می‌کند تا فساد را از مدرسه برچیند. این مسئله نمادی از همه جوامع است. در همه جوامع اگر با فساد مبارزه نشود، جامعه به سمت اضمحلال و سقوط می‌رود. 

■ با خلق شخصیت «مهران» به دنبال ارائه الگوی خاصی بودید؟ 
نه، من در این رمان به دنبال ارائه الگو و حتی نشان دادن راه هم نبودم. 
فقط خواستم داستانم را روایت کنم. شخصیت‌های داستان در روند داستان شکل می‌گیرند و کامل می‌شوند. مثلاً شخصیت مهران به عنوان یک آدمی که تجربه‌های زیادی دارد و شخصیت مجد که آدم مذهبی و متدین و متعهدی است در کنار هم می‌توانند فساد محیط مدرسه را از بین ببرند. 

■ دقیقا خواستید بگویید روحیه انقلابی منافاتی با تخصص گرایی ندارد، درست است؟ 
بله و این دو وجه در کنار هم می‌توانند یک انقلاب را به پیروزی برسانند؛ البته همه این‌ها در دل داستان به وجود آمده و این الگو از پیش طراحی شده نبوده است. شخصیت مجد در کنار شخصیت مهران کامل کننده دو بال بود برای پرواز. تفکری که در داستان جاری و ساری است منتهی به این نتیجه مشخص شد. 

■ مخاطب با داستانی با پایان باز روبه‌رو می‌شود. انقلاب پیروز می‌شود اما عوامل فساد می‌گریزند و از چنگال قانون و مردم فرار می‌کنند. «خلوت مدیر» داستانی ادامه دار است؟ 
بله! «خلوت مدیر» سه گانه خواهد بود. مخاطب در جلد دوم این رمان که سال آینده منتشر می‌شود با همین شخصیت‌ها در فضای دانشگاهی روبه‌رو می‌شود. شخصیت‌های منفی شمس و کیانی همان جا هم نقش آفرینی می‌کنند و ما می‌بینیم که چهره‌ای جدید دارند و با پیروزی انقلاب هنوز این آدم‌ها با همان افکار کثیف در جامعه حضور دارند و با شخصیت مهران تقابل دارند. پایان داستان باز گذاشته شده تا بگوییم حق و باطل ادامه دارد و تمام شدنی نیست و در سه گانه خلوت مدیر مطالب ناگفتنی زیادی گفته خواهد شد.