شاید یکی از بزرگترین ضربه های نبودکاغذ به روزنامه هایی بخورد که تا امروز به هر طریقی کاغذ موردنیاز خودرا از بازاری بهم ریخته تهیه میکردند  و اکنون یا بامشکل نبود کاغذ روبرو شده یا توانایی تامین هزینه خرید کاغذ راندارند. البته این مساله مربوط به همین چند روز اینده است و تنها درکمتر از یکماه اینده بازار نوشت افزار و دفتروکتاب دانش اموزان تحت تاثیر قرار خواهد گرفت وهمه خانواده هایی که بچه محصل دارند باید هزینه های بالایی بابت دفتر وکتاب فرزندانشان بپردازند. اما این هم پایان ماجرا نیست و بایدمنتظر روزهایی بود که کتاب انقدر گران شود که همین اندک خوانندگان هم عطای مطالعه را به لقایش ببخشندو سرشان را با  موبایل و کانالهای بی هدف مجازی گرم کنند.

***موجودی کاغذ تنها تا دو ماه

درهمین حال وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی اعلام کرد: موجودی ما در تامین کاغذ تنها دو ماه آینده است و باید بانک مرکزی برای تامین کاغذ، سفارش با نرخ ارز دولتی تضمینی را داشته باشد.

سید عباس صالحی درباره بازار کاغذ گفت: در ر تنظیم بازار کاغذ، عوامل قیمت جهانی کاغذ و افزایش ارز تاثیر داشته و تلاش می کنیم کاغذ با قیمت پایه در اختیار مطبوعات و حوزه نشر قرار گیرد.وی با بیان اینکه عرضه کاغذ بالاتر از قیمت پایه در بازار غیر مجاز است، افزود: موجودی ما در تامین کاغذ تنها دو ماه آینده است و باید بانک مرکزی برای تامین کاغذ سفارش با نرخ ارز دولتی تضمینی را داشته باشد.

***روزنامه ها دراستانه تعطیلی

وضع به گونه ای پیش رفته که عضو مجمع نمایندگان خراسان رضوی  درگفت وگو با قدس انلاین گفت: وضعیت کاغذ در حال حاضر بحرانی و ممکن است بخشی از مطبوعات کشور ظرف ماه آینده توانایی چاپ نداشته باشند واین امر منجر به تعطیلی بخشی از مطبوعات کشور به دلیل عدم توانایی تامین کاغذ مورد نیاز شود.

احسان قاضی زاده هاشمی افزود: در حالی که ارز دولتی 4200تومانی به کاغذ تخصیص و واردات صورت می‌گیرد، ولی به دلیل عدم  نظارت بر واردکنندگان کاغذ، کاغذ مورد نیاز به دست مطبوعات ، چاپخانه‌ها و ناشران نمی‌رسد و انها را در استانه تعطیلی قرار داده است.

نماینده مردم فریمان، سرخس، بخشهای احمدآباد و رضویه در مجلس شورای اسلامی با اشاره به این نکته که جالب اینجا است که خود رسانه ها نیز در انتشار و پوشش این موضوع ضعیف عمل کرده اند  تصریح کرد: دولت باید مسئولیت خودش را در باره بحران کاغذ به خوبی انجام دهد،  از این رو وزیرصنعت به همراه وزیر فرهنگ و ارشاد و  رئیس کل بانک مرکزی به مجلس فراخوانده شده اند  تا روز سه شنبه  در کمیسیون فرهنگی مجلس درباره بحران کاغذ توضیحات لازم را ارائه نمایند. 

عضو کمیسیون فرهنگی مجلس با اشاره به اینکه متاسفانه واردکننده کاغذ ارز دولتی را گرفته و واردات صورت گرفته ولی توزیع نمی‌شود، ادامه داد: وظیفه نمایندگان نظارت بر کشتی‌ها و مراکز توزیع نیست بلکه نمایندگان صنعت و معدن، سازمان تنطیمات قیمت کالا و تعزیرات حکومتی است.

قاضی زاده گفت: باید دانست که مشکل، توزیع کنندگان خرد نیستند بلکه مشکل واردکنندگان اصلی هستند که متاسفانه توزیع به شکل مطلوب انجام نشده و احتکار صورت می‌گیرد و متاسفانه نظارت وجود ندارد.

*** ارز  کاغذ و مقوکجاست

درهمین راستا یک  عضو کمیسیون فرهنگی مجلس معتقد است دولت با اختصاص ندادن ارز کافی، در بسیاری از بخش‌ها از جمله بخش واردات کاغذ و مقوا سردرگمی ایجاد کرده است.

نصراله پژمانفر در خصوص عدم پرداخت ارز دولتی به واردکنندگان کاغذ و مقوا و انباشته شدن صدها تن کاغذ و مقوا در گمرک گفت: متاسفانه دولت در بسیاری از بخش‌ها از جمله بخش واردات کاغذ و مقوا سردرگمی ایجاد کرده است و در خوش‌بینانه‌ترین حالت، بسیاری از واردکنندگان سر در گم هستند.

نماینده مردم مشهد و کلات در مجلس شورای اسلامی افزود: اختلال بارزترین نکته‌ای است که در اقدامات دولت در قبال مشکلات ارزی و سردرگمی واردکنندگان کالاهای اساسی مشاهده می‌شود؛ متاسفانه از جانب دولت طوری برنامه‌ریزی می‌شود که سبب نارضایتی بین آحاد مردم علی‌الخصوص واردکنندگان کالاهای اساسی از جمله واردکنندگان کاغذ و مقوا می‌شود.

***دولت کاغذ  را رها کرده

یک عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس معتقد است مشکلات ایجاد شده در حوزه چاپ و نشر، باعث وارد شدن صدمه به کتابخوانی و حوزه فرهنگ در کشور خواهد شد.

غلامعلی جعفرزاده در خصوص وضعیت نامساعد حوزه چاپ و نشر و گران‌شدن کاغذ گفت: مشکلاتی که ناشران با آن مواجه هستند، در بعد فرهنگی و اجتماعی بر جامعه تأثیر می‌گذارد و سبب کاهش استفاده مردم از کتاب و سبب بروز مشکلات فرهنگی در کشور خواهد شد.

نماینده مردم رشت در مجلس شورای اسلامی افزود: باید این نکته مورد توجه قرا گیرد که با توجه به مشکلات اقتصادی و معیشتی مردم، نباید دولت حوزه نشر را به حال خود رها کند و ناشران که با مشکل تهیه کاغذ و همچنین با مشکل قیمت کاغذ مواجه شده‌اند، از جانب دولت حمایتی از آنها صورت نگیرد.

این نماینده مجلس در دوره دهم ادامه داد: مشکلات ایجاد شده در حوزه نشر، بطور قطع باعث وارد شدن صدمه به کتابخوانی و فرهنگ کشور خواهد شد و دولت لزوما باید تدبیری جدی بیاندیشد و همانند حل مشکلات اقتصادی و معیشتی مردم رها نشود.

وی اظهار داشت: جای تأسف دارد که دولت ارز مورد نیاز واردکنندگان کاغذ و مقوا نیز تأمین نمی‌کند و بجای حل مشکلات حوزه کاغذ و نشر، این حوزه رها کرده، لذا تأکید بر این است که حوزه فرهنگ که در کشور ما مظلوم واقع شده، بیشتر از گذشته آسیب نبیند.

***کاغذ را احتکار کردند

رئیس سندیکای تولیدکنندگان کاغذ و مقوا گفت: کاغذ به کشور وارد شده اما سودجویان با احتکار آن مترصد افزایش قیمت نشسته اند.

«ابوالفضل روغنی گلپایگانی» افزود: این روزها حال و هوای اقتصادی کشور و به تبع آن حال و هوای صنعت کاغذ خوب نیست و عده ای افراد فرصت طلب و رانت جو وارد بازار شده و عرصه را برای مصرف کنندگان کاغذ تنگ کرده اند.

وی اظهار داشت: روش توزیع ارز از ابتدا، اشتباه بود و همین موضوع فرصت را در اختیار عده ای سودجو قرار داد.

عضو اتاق بازرگانی ایران تاکید کرد: در این راستا نیاز بود تا مکانیسمی هدفمند تعریف شده و سندیکای تولیدکنندگان کاغذ و مقوا یا مجامع تخصصی مربوطه اهلیت متقاضیان ارز را تایید می کردند، اما شاهدیم این موضوع امروز در مسیر اشتباه وارد شده است.

روغنی گلپایگانی ادامه داد: در آشفته بازاری که ایجاد شده، دلار 3800 تومانی و 4200 تومانی بدون نظارت مناسب در اختیار عده ای فرصت طلب قرار گرفت و درصد ناچیزی از آن سهم فعالان واقعی صنعت و بازار کاغذ شد.روغنی گلپایگانی گفت: اگر خرید و فروش کاغذ به صورت شفاف انجام می شد، دیگر شاهد این اتفاق ها نبودیم.

همچنین نماینده مصرف کنندگان کاغذ کشور مدعی شد؛ برخی وارد کنندگان به ­خارج کردن کاغذ از تهران و احتکار آن در انبارهای غیر استاندارد خارج از این شهر ­اقدام کرده اند.

غلامرضا شجاع گفت: برای واردات کاغذ چاپ، بسته بندی و تحریر؛ دولت، 275 میلیون دلار تعیین کرده که ارزش هر یک دلار برای واردکنندگان کاغذ 3 هزار و 800 تومان و حتی کمتر بوده است حتی یک نفر هم وجود ندارد که با ارز آزاد کاغذ وارد کرده باشد.

وی افزود: سوم مرداد در جلسه ای با حضور معاون ­اقتصادی وزیر­صنعت و تشکل های مربوط به کاغذ، سود 15 درصد برای واردکنندگان در نظر گرفته شد که بر این اساس قیمت کاغذ چاپ و تحریر هر کیلو 5 هزار و 100 تومان و کاغذ روزنامه هر کیلو 4 هزار و 100 تومان تعیین شد ضمن اینکه 48 ساعت هم به تولیدکنندگان، واردکنندگان و توزیع کنندگان وقت داده شد که همه موجودی های خود را به معاونت اقتصادی وزارت صنعت و انجمن مربوط اعلام کنند و مقرر شد بعد از این مهلت با هر بنگاهی که کاغذی داشته­ و­اعلام نکرده باشد برخورد شود ضمن اینکه اجناس موجود نیز در اختیار تعاونی های تشکل های قانونی قرار خواهد گرفت.

شجاع افزود: از آنجا که واردکنندگان نمی خواستند از صبح چهارشنبه به این تدبیر تن دهند شبانه کاغذها را از تهران خارج کردند. یعنی کاغذها از سه شنبه شب و هر شب در هزاران کامیون­ از تهران خارج و در سوله های غیر قانونی و غیر استاندارد مخفی شده است.

وی ادامه داد: ​­این افراد مطمئن باشند کاغذها پیدا می شود بنابراین قبل از اینکه قانون به سراغ شان برود باید به نرخ مصوب بفروشند.

شجاع­ در بیان تخلف در فروش کاغذ هم گفت: برای هر بند کاغذ 125 هزار تومان قیمت گذاری شد در حالیکه برخی در بازار آن را 160 هزار تومان در حالی بفروش رساندند که واردات را با ارز 3800 تومان انجام داده بودند.

نماینده مصرف کنندگان کاغذ کشور­ افزود: اگر اراده ای براین باشد خیلی راحت می توانند با شرکت های حمل و نقل مکاتبه کنند فهرست جابجایی های کاغذ شرکت های حمل و نقل در سه شنبه شب تا دیشب را به سازمان تعزیرات حکومتی بدهند البته اگر اراده ای باشد می توانند مثل آب خوردن با کسانی که ارز مردم را دزدیدند برخورد کنند.

وی گفت: کسانی که با ارز 3800 کاغذ وارد کردند اما می خواهند با ارز 10 هزار تومانی به فروش برسانند به جز قاچاقچی با نام دیگری نمی شود خطاب کرد.شجاع ادامه داد: فهرست همه کسانی که ارز 3800 تومانی و حتی کمتر برای واردات کاغذ دریافت کردند موجود است.

***دولت‌ اراده ندارد

درعین حال یک ناشر گفت: تهمیدات دولت برای بازار کاغذ معمولا مثل تجویز قرص مسکن برای بیماری مزمن و مهلک است.

کامران شرفشاهی مدیر مسئول انتشارات تجلی مهردر خصوص تعیین قیمت 125 هزار تومان برای هر بند کاغذ توسط دولت گفت: تهمیدات دولت برای بازار کاغذ معمولا مثل تجویز قرص مسکن برای بیماری مزمن و مهلک است. تجربه نشان داده دولت هر چند وقت یکبار نرخی را برای کاغذ ارائه کرده است؛ اما توانایی کنترل بازار را نداشته و نتوانسته است در کوتاه مدت یا میان مدت این مسئله را تضمین کند؛ چه بسا قیمت کاغذ افزایش یافته است. این بار هم همان داستان گذشته تکرار خواهد شد.

مدیر مسئول انتشارات تجلی مهر با اشاره به اینکه دولت ها هیچ وقت اراده جدی برای کنترل قیمت کاغذ و تثبیت قیمت در این بازار نداشتند، بیان کرد: عده ای بودند که سودهای کلان از بی ثباتی قیمت کاغذ نصیبشان شد. تا وقتی دولت عزم خود را جزم نکند و باورمند به اهمیت فرهنگ نباشد، هر پیشنهاد و سخنی در این خصوص بی فایده است.