به گزارش گروه اقتصادی قدس آنلاین، اف‌ای تی اف(FATF) این روزها از پر تکرارترین واژه‌های حوزه اقتصادی به شمار می‌رود. موضوع عضویت ایران در این سازمان که با اعمال نفوذ آمریکا به عنوان یک ابزار فشار مورد استفاده قرار گرفته و نتایج پیروی از مقررات ناشی از عضویت در این کارگروه، مدت هاست به محل جدل و تنش در محافل سیاسی و اقتصادی کشور تبدیل شده است. 

آخوندی، وزیر راه و شهرسازی در اظهار نظری انتقادی به خاطر عدم مذاکره همزمان برجام با FATF گفته است که «جامعه از وضعیت اقتصاد کلان نگران‌ است و همه عصبی هستند و چون جامعه دچار عدم قطعیت شده، تمام بازار بی‌ثبات شده است.» وی تلویحاً چالش‌های اقتصادی ایران و نا بسامانی بازار و بی‌ثباتی‌ها را به این موضوع نسبت داده و معتقد است «مشکلات اقتصادی باید با حل FATF همراه شود.»

 FATF و چند سؤال

این نهاد پولی که این روزها وزیر خزانه داری آمریکا بر آن نظارت دارد، اگرچه برای نظارت بر پولشویی و مسدود کردن راه‌های انتقال پول به تروریست ها تأسیس شده است، اما چرخش مالی صدها میلیونی داعش در روزهای اوج در عراق و سوریه ثابت کرد که هرگز قدرت‌ها با عوامل خودی کار ندارند. هم اکنون برای القاعده، سلفی‌های عربستان به عنوان اسپانسر عمل می‌کنند، برای اخوان المسلمین قطری‌ها و برای طالبان امارات و آسیای میانه پول جور می‌کنند. ولی کی و کجا جلوی آن‌ها گرفته شده است. این نهاد در برابر پول‌های کثیف مافیای مواد مخدر کلمبیا، قاچاق انسان در فیلیپین و هزینه کشتار بزرگ میانمار هم هیچ حرفی نزده است، جدا از این بحث که پیوستن به اف‌ای تی اف به عنوان یک اهرم فشار بر کشور استفاده می‌شود، اینکه برخی معتقدند پذیرفتن شروط نظارتی این برنامه، کلید حل تمام مشکلات اقتصادی کشور محسوب می‌شود جای سؤال است. 

هم اکنون تولید در کشور مهجور شده و روز به روز وضع بدتری پیدا می‌کند، تا جایی که به صورت فعالیت پرریسک و کم سود درآمده است و موجب شده که فعالیت‌های نامولد دیگر مثل واردات کالاهای لوکس، خرید و فروش زمین و فعالیت‌های نامولد به صورت پرسود در بیایند. 

از آن سو نظام مالیاتی از شناسایی و دریافت مالیات از کسانی که باید مالیات بپردازند عاجز است و مشاهده می‌شود که برخی گروه‌ها با وجود درآمدهای بسیار بالا به طرق مختلف از پرداختن مالیات فرار می‌کنند. ارزش ریال در طی سال گذشته تقریباً ارزش خود را از دست داده و بحران نظام ارزی به خاطر بی تدبیری گریبان جامعه را گرفته و موجب هجوم دلالان به چهار بازار خودرو، مسکن، ارز و طلا شده است.

واضح است که پیوستن به این توافق دارای تبعاتی است که در جای خودش قابل بررسی است،اما اینکه چالش اقتصادی فعلی در کشورمان تا چه حد به پیوستن به این برنامه مالی مرتبط است و سهم سوء مدیریت‌ها و بی‌تدبیری‌ها در این میان به چه میزان است، پرسشی است که کارشناسان به آن پاسخ می‌دهند.

 واکنش کارشناسان به اظهارات آخوندی 

 محمد جعفری‌نژاد، کارشناس اقتصادی در گفت‌وگو با خبرنگار ما می‌گوید: آخوندی معتقد است مشکل اقتصاد کشور به اف‌ای تی اف مربوط است، در حالی که کاملاً برعکس است، این برنامه خودش زمینه‌ساز دادن اطلاعات صرافی‌ها و مبادلات مالی ودلاری ما به خارج از کشور بود و خود این پاشنه آشیل ما را لو داد، اطلاعاتی که در مرحله اول در بحث تصویب این برنامه داده شد، آسیب پذیری ما را بالا برد؛ چون خودمان با دست خودمان نقاط آسیب پذیر را به آن‌ها نشان دادیم.

 وی ادامه می‌دهد: بنابراین پیوستن به اف‌ای تی اف نه تنها مشکلی از اقتصاد کشور را حل نمی‌کند، بلکه وقتی تمام داده‌های مربوط به مبادلات مالی را در اختیار غرب قرار بدهیم، یقیناً ضربه پذیری ما بیشتر خواهد شد، اما اینکه ریشه بحران فعلی کجاست، باید گفت عوامل مدیریتی پدید آورنده مشکل فعلی هستند.

 عامل عدم قطعیت در بازار

وی می‌افزاید: از طرفی با ایشان هم عقیده‌ام که در یک عدم قطعیت هستیم و این عدم قطعیت و انتظار بدتر شدن شرایط، خودش عامل ایجاد بحران شده است، مردم چون انتظار دارند در آینده وضعیت بدتر شود، می‌بینید که سر قضیه کوچکی مثل رب و پوشک یک خرده احتکار توسط مردم شکل گرفت، در کنار آن احتکارهای سازمان یافته هم هست و در بازار سکه و ارز هم به همین ترتیب مشکلاتی به وجود آمد، اما عامل این عدم قطعیت خود دولتمردانی در دولت هستند که همه اتفاقات اقتصادی و غیراقتصادی کشور را به مسئله برجام پیوند زدند یا این فکر را می‌کردند با ایجاد چنین توقعاتی از برجام اگر روزی برجام پاره شود، مشکل دامنگیر خودتان خواهد شد.

وی می‌افزاید: وقتی دولت همه مسائل کشور را به برجام گره می‌زد و برای اقتصاد تنها طناب نجات را برجام معرفی کرد، طبیعی است که با خارج شدن آمریکا از تعهد برجام، آن مردم احساس می‌کنند تنها طنابی که وضعیت آن‌ها را سرو سامان می‌داد پاره شده است و انتظار دارند در آتیه با بحران مواجه خواهند شد. وقتی آقای جهانگیری پشت تریبون قرار می‌گیرد و می‌گوید در چند ماه آتی روزهای سختی خواهیم داشت یا آقای روحانی پیش از سفر به نیویورک می‌گوید چند ماه آینده شرایط بحرانی است، اما مردم ما آن را تحمل می‌کنند، و وزرای دیگر هم مدام از شرایط بحرانی آینده حرف می‌زنند، این چه پیامی را به مردم منتقل می‌کند؟

این تحلیلگر اقتصادی می‌افزاید: اف‌ ای تی اف تأثیری بر اقتصاد ما ندارد، مشکل ما کاملاً داخلی است، یکی به همین دلیل که گفتم دولتی که بحث روانی و عدم قطعیت را می‌داند، خودش با مصاحبه‌های منفی به این اتفاقات دامن می‌زند، رهبری هر چه می‌گوید آینده از آن ملت است، آینده شرایط خوب می‌شود باز آقایان مصاحبه می‌کنند ما در بحران اقتصادی هستیم، پس واکنش مردم به این شرایط برای هجوم به بازارهای مختلف طبیعی است.

وی تأکید می‌کند: عامل دوم که ثابت می‌کند سوءمدیریت معضل اصلی کشور است، این از بی‌عملی این آقایان است، مثلاً در اعتصاب کامیوندارها آقای آخوندی کجای این مسئله بود؟ از چند ماه پیش گفته بودند لاستیک معضل اصلی ماست و حق هم داشتند، آقای آخوندی چقدر پیگیر ارائه لاستیک‌های احتکار شده به بازار بود تا مشکل را حل کند؟ چقدر تلاش کرد گمرک لاستیک‌های وارد شده را آزاد کند؟ هیچ عملی انجام نشد، وقتی آقای شریعتمداری قیمت بالا می‌رفت و پراید 20 میلیونی بی‌کیفیت را که کسی نمی‌خرید به مرز 40 میلیون تومان رساند، ایشان چه تلاشی کرد، چه کارنامه‌ای ارائه داد؟ آقای ربیعی چه کرد؟ آقای کرباسچی که اصلاً این کاره نبود، وقتی خود آقای فرشاد مؤمنی که همسوی دولت است اعلام می‌کند که دولت روی دنده خلاص زده است و اقتصاد را رها کرده است، باید هم منتظر بود نتیجه این بی عملی این شود.

وی توضیح می‌دهد: در زمان جنگ تمام عیار اقتصادی که دشمن از همه طرف ما را احاطه کرده است و تمام اطلاعات ما را از طریق اف ‌ای تی اف به دست آورد، این طرف کسی که فرماندهی را به عهده دارد، کاملاً اقتصاد را رها کرده است. ولی این واضح بود دولتی که باید برای محرومان کار کند، وزرایش میلیاردها میلیارد ثروت دارند، فهمی از خرابی اقتصاد و مشکلات معیشتی مردم ندارند و حتی متوجه افزایش قیمت‌ها نیز نخواهند شد و به دنبال دغدغه‌های سیاسی خودشان هستند، وگرنه بگویید شورای هماهنگی اقتصاد خروجی آن چه بوده است، ستاد فرماندهی اقتصاد مقاومتی چه بوده است، بماند که در جنگ اقتصادی وزیر اقتصاد نداریم، وزیر کار نداریم، در دو کشور اساسی مثل هند و چین که می‌توانستند به ما کمک کنند، سفیر نداریم.

 ضعف مدیریت داخل

وی می‌افزاید: به جد معتقدم اگر ما مدیریت داخل را درست می‌کردیم، حتی مسئله برجام نمی‌تواست چنین تأثیر مخربی بر کشور بگذارد. در بحران مسکن که ابتدای سال 97 به وجود آمد و 80 درصد افزایش قیمت اتفاق افتاد، آقای آخوندی چه حرکتی انجام داد. 

ایشان که با انتقاد به مسکن مهر روی کار آمد، در طول دوران وزارت خود چند واحد مسکن تحویل مردم داده است؟ می‌دانست مشکل عرضه مسکن داریم چه کاری کرد، برای مسکن‌های خالی و افزایش قدرت خرید مردم چه کرد.

جعفری نژاد تأکید می‌کند: اکنون که به خاطربی عملی ایشان بحث استیضاح وی مطرح شده است، مشکلات را به گردن اف ‌ای تی اف انداخته و کشور را دچار حاشیه می‌کند، در حالی که مشکل صنعت ما مدیریت آقای شریعتمداری است و مشکل مسکن و راه و شهرسازی ما بی عملی آقای آخوندی است، در قضیه پروازهای اصفهان به تهران و مشهد به تهران و قیمت‌های سرسام آور ایشان کجا ایستاده است، بیاید جواب دهد که قرارداد با ایرباس به کجا رسید، آقای زنگنه باید جواب بدهد که شرکت فرانسوی که رفت بیرون چه اطلاعاتی گرفت و بعد از میدان خارج شد. شما رد پای آقای سیف و ... را دنبال کنید، مشخص می‌شود از کجا داریم ضربه می‌خوریم، امروز هم این مشخص است که در اقتصاد از بی‌عملی، بی‌تصمیم بودن و بدون برنامه بودن در سطوح مختلف ضربه می‌خوریم، حال چه احتکار فعال اقتصادی باشد، چه بی‌عملی یک مسئول، فرقی نمی‌کند. 

 ایران از لیست خارج نشده است 

شاکری، کارشناس و تحلیلگر اقتصادی نیز در واکنش به سخنان آخوندی می‌گوید: وزیر راه و شهرسازی گفته است که اولین بار دولت ایران درخواست پیوستن به FATF در سال ۱۳۸۷ بوده است و توضیح داده که در سال ۱۳۹۵ دکتر طیب‌نیا با گروه مالی به توافق رسیدند که بر اساس آن قرار شد ایران از لیست سیاه خارج شود و مبادلات بانکی با خارج شروع و شرکت‌های بین‌المللی وارد ایران شود و گفته شده نمی‌توانم بفهمم ۱۹۴ کشور عضو FATF هستند و فقط دو کشور ایران و کره‌شمالی عضو آن نیستند و انتظار داشته باشیم با دنیا مبادله داشته باشیم. سؤال این است که چرا وزیر راه و شهرسازی باید درباره FATF سخنرانی کنند و ربط این مسئله به حوزه تحت امر ایشان چیست.

وی ادامه می‌دهد: با این حال باید گفت نه در سال ١٣٨٧ و نه اکنون بحث پیوستن ایران به FATF مطرح نبوده و همواره بحث خروج ایران از بیانیه دوره ای مطرح بوده و همچنین اطلاع دارم در توافق بین دکتر طیب نیا و FATF ایران از هیچ لیستی خارج نشده و صرفاً اقدامات متقابل علیه ایران معلق شده و ایران هر دوره در بیانیه حاضر است.

به گفته وی، کل اعضای FATF تنها ٣٥ عضو هستند نه ١٩٤ عضو و اگر منظور عضویت در گروه‌های خانوادگی است، ایران در مسیر عضویت خانواده اوراسیاست که مخالفی هم ندارد که دکتر آخوندی بخواهد علیه شان موضع بگیرد.

منبع: روزنامه قدس 

انتهای پیام/