به گزارش خبرنگار فرهنگی قدسآنلاین، در چند سال گذشته کتابهای این شاعر بیشتر از سایر آثار مورد استقبال مخاطب واقع شده و به فروش رفته است. در گزارش امروز به علت اقبال فاضل نظری میپردازیم؛ اینکه در شرایط امروز که بسیاری از ناشران از چاپ مجموعه شعر شاعران صرف نظر میکنند و شاعران کمتر میتوانند آثارشان را منتشر کنند، چطور مجموعههای این شاعر به چاپهای چندم میرسد و توسط مخاطب خوانده میشود.
به خدمت گرفتن موضوعات امروزی
«فاضل شاعر خوبی است. شعر او به واسطه مخاطبان زیادی که دارد یکی از حلقههای ارتباطی شعر امروز با مردم است و این اقبال از ارزشهای ذاتی شعر این شاعر کم نمیکند».
محمدسعید میرزایی با بیان این جملات از اشعار فاضل نظری به لحاظ روح شعری دفاع میکند و تجربههای نفسانی و هستی شناسانه اشعار این شاعر را دلیل موفقیت او میداند.
این غزلسرا معتقد است تا وقتی شعر با وجود شاعر عجین نشده، نمیتواند وارد حافظه، ذهن و زبان مردم شود. او در پاسخ به این موضوع که عدهای علت موفقیت اشعار فاضل را بهره گیری او از سبک هندی میدانند، هم گفت: به هر حال فاضل نظری شاعر معاصر است و شعر معاصر ما در محاکات با سبک هندی است.
شاعر«دیروز میشوم که بیایی» در توضیح بیشتر این پاسخ گفت: «سبک هندی هم در هند بوده و هم در اصفهان و کاشان و بیش از ۱۵ جریان در سبک هندی وجود دارد. همه اشعار این سبک خوب یا بد نبوده است به هر حال شاعری مثل بیدل با جهانبینی فلسفی عمیقی که دارد در همین سبک شعر میسروده است. از طرفی کار شاعر کلاسیک همین است که از کهن الگوها استفاده کند؛ کهن الگوهای مضمونی و موتیف ها. فاضل هم از عناصر جدید استفاده میکند و هم از عناصر قدیمی و تلفیقی از هر دوی اینها را در شعرش استفاده کرده است. مثلاً وقتی میگوید: از باغ میبرند چراغانی ات کنند/ تا کاج جشنهای زمستانیات کنند، کاملاً معاصر حرف میزند و موضوعات امروزی را به خدمت میگیرد که اتفاقاً متنوع هم هستند».
زبان ساده، ژرف ساخت عمیق
میرزایی البته بر مسئله دیگری هم تأکید میکند و آن تقلیدی است که شاعران جوانتر از شعر فاضل نظری انجام میدهند، تقلیدهایی که معمولاً ابتر است، چون این شاعران به همه جوانب شعر نظری توجه ندارند. او در توضیح این مطلب میگوید: «شاید شعر فاضل زبان سادهای داشته باشد اما این دلیل نمیشود ژرف ساخت آن هم ساده باشد.
به طور کلی در شعر امروز دو نوع جریان مضمونی و تصویری وجود دارد. شعر فاضل نمونه خوب شعر مضمون گراست که با تصاویر خوبی همراه شده است. او شبکههای مفهمومی و ادراکی پیچیدهای را به شکلی ساده در زبان شعرش مطرح میکند و همین مسئله سبب ارتباط شعرش با مخاطب شده و بسیاری را به اشتباه انداخته که فکر میکنند میتوانند از شعر او تقلید کنند؛ اما در واقع من فکر میکنم کسانی که از شعر او تقلید میکنند لزوماً همه ارزشهای شعر فاضل را نمیبینند».
ماهیت هستی شناسانه اشعار
شاعر «در شعاع اسم اعظم» به ویژگی دیگر شعر فاضل اشاره میکند و آن هم ماهیت هستی شناسانه اشعار این شاعر است. او میگوید: «هر هنری باید سطربندی و واحد داشته باشد. وقتی فاضل میگوید: آب طلب نکرده همیشه مراد نیست/ گاهی بهانهای است که قربانی ات کنند، هم در مصراع اول گونهای غایت نسبی هستی شناختی میبینیم و هم در مصراع دوم. یعنی بیت از یک تولد آغاز میشود و به غایت و مرگ که حتی میتواند تولد و زندگی دوباره باشد میرسد و این غایت هستی شناختی در سبک سطربندی این شاعر ارزشمند است».
میرزایی کم حجم بودن اشعار فاضل نظری را دلیل دیگر موفقیت این شاعر میداند. او میگوید: «فاضل میتواند با پنج غزل کتاب منتشر کند و این کار از عهده هر شاعری بر نمیآید. به هر حال اشعار فاضل نظری موجب شده مردم شعر بخوانند و معرفت مردم به شعر را افزایش داده است، اتفاقی که در روزگارمان باید آن را غنیمت شمرد.ویژگی بارز شعر فاضل نظری نوعی تعادل در بیان و آرایههای ادبی است و این تعادل همیشه مورد اقبال مردم فارسی زبان قرار میگیرد».
حد وسطی از اندیشه و زبان
محمدمهدی سیار در خصوص علت اقبال آثار فاضل نظری توضیح میدهد: «این شاعر در آثارش همیشه حد وسطی از اندیشه و زبان را انتخاب میکند، که همین مسئله به مذاق مخاطب خوش میآید».
شاعر «حق السکوت» معتقد است: «مفاهیمی که فاضل نظری در شعرش به آنها میپردازد مفاهیم عمومی مرتبط با زندگی است و این از مسائلی است که مورد اقبال مخاطب واقع میشود».
این شاعر در پاسخ به این پرسش که شناخت فاضل نظری از بازار و فضای نشر چقدر در اقبال شاعر موثر بوده است، میگوید: «حتماً در مورد نشر و تعامل یک شاعر با بازار، مسائلی وجود دارد که چون من تخصصی در این مورد ندارم، نمیتوانم درباره آن نظری بدهم اما با همه اینها اشعار فاضل نظری به عنوان پدیده فرهنگی و یک تجربه موفق در ارتباط میان ادبیات و بازار قابل بررسی است که نشر سوره مهر میتواند تجربه خودش را در این مورد و کتابهای دیگر ثبت و ضبط کند. موفقیت این شاعر نشان میدهد اگر ناشران تلاش کنند میتوانند به موفقیتهای خوبی در زمینه انتشار کتابهای شعر دست پیدا کنند، چون مردم شعر خوب را میخوانند».
انتهای پیام/
نظر شما