محمود مصدق/

توسعه طب ایرانی هزینه‌های نظام سلامت را کاهش می‌دهد و این موضوع برای کشور بویژه در شرایط کنونی که تحت شدیدترین تحریم‌ها قرار دارد یک فرصت مناسب است. اما پرسش اینجاست که چرا این طب هنوز نتوانسته است در حد انتظار از این فرصت استفاده کند.

• طب سنتی به پیشگیری بیشتر توجه می‌کند

بشیر خالقی؛ عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس شورای اسلامی در پاسخ به «قدس» اظهار می‌دارد: فعالان این حوزه بر حسب تجربه می‌گویند این طب می‌تواند هزینه‌ها را کاهش دهد. ما هم چنین باوری داریم چون طب سنتی به پیشگیری بیشتر توجه می‌کند و این موضوع هزینه‌ها را کاهش می‌دهد.

وی تبلیغات غیرواقعی در زمینه درمان بیماران با روش‌های طب سنتی را یکی از مهم‌ترین چالش‌های فراگیر شدن این طب می‌داند و می‌گوید:چون این موضوع سبب سلب اعتماد مردم به طب سنتی می‌شود؛ بنابراین باید با افزایش نظارت واستفاده از دیگر راهکارها جلوی بعضی از تبلیغات نادرست را که فقط به قصد سوءاستفاده از طب ایرانی می‌شود، گرفت.

* شاید نگران فروش کم نفت نباشیم

دکتر رحیم نعمت؛ رئیس هیئت مدیره مؤسسه تحقیقات حجامت ایران نیز این اظهار نظر را تأیید می‌کند و به «قدس» می‌گوید: یقیناً طب ایرانی در درمان مناسب و ارزان کمک خیلی زیادی می‌تواند بکند. در بحث پیشگیری هم همین طور. دلیلش این است که این طب بیشتر به پیشگیری و درمان بیمار فکر می‌کند نه به بیماری. ما در طب نوین، بیماری را می‌بینیم و با این نگاه علامت درمانی می‌کنیم اما در طب سنتی بیمار را می‌بینیم. بر این اساس چه بسا بیمار اصلاً نیازی به مصرف دارو نداشته باشد و فقط با تغییر الگوی زندگی وضعیتش بهتر شود. مثلاً شاید با تنظیم خواب مشکل بیماری فرد حل شود.

وی با اشاره به اینکه ورود درست به حوزه طب ایرانی بهره‌های فراوانی برای کشور دارد، می‌افزاید: اگر این حوزه در کنار دو، سه موضوع دیگر مورد توجه کافی قرار گیرد چه بسا دیگر نگران فروش کم نفت نباشیم.

نعمت، گرانی داروهای سنتی را یکی از چالش‌های طب یاد شده برای فراگیر شدن آن می‌خواند و می‌گوید: دولت به داروهای شیمیایی سوبسید می‌دهد اما برای داروهای سنتی سوبسیدی وجود ندارد. ضمن اینکه بیماران از طریق بیمه بخشی از هزینه‌های داروهای شیمیایی را دریافت می‌کنند اما به داروهای سنتی بیمه تعلق نگرفته است. برای همین است که داروهای سنتی گران هستند. یعنی اگر در شیوه برخورد با داروهای سنتی تغییر ایجاد شود آن وقت این داروها هم برای مردم مناسب و حتی ارزان‌تر تمام می‌شود. با این همه اگر همه طبیبان علمشان را به روز کنند طولی نمی‌کشد که طب سنتی جایگاه بسیار خوبی در کشور پیدا می‌کند.

• کاهش هزینه‌های سلامت

محمود خدا دوست؛ سرپرست دفتر طب ایرانی وزارت بهداشت و درمان هم در این باره به «قدس» می‌گوید: یکی از ظرفیت‌های بالقوه کشور گیاهان دارویی است. در واقع ایران 11 اقلیم از 13 اقلیم گیاهان دارویی را داراست پس اگر رویکرد ما استفاده از این ظرفیت در کنار طب رایج باشد در این صورت هم سبک زندگی مردم درست می‌شود و علاوه بر آنکه از گیاهان دارویی برای درمان استفاده می‌شود که نه تنها اشتغال‌زایی را افزایش می‌دهد، به اقتصاد کشور کمک هم می‌کند و در نتیجه هزینه‌های سلامت را کاهش می‌دهد.

وی با اشاره به اینکه هدف کلی ما ادغام خدمات تأیید شده طب ایرانی در نظام سلامت است، می‌افزاید: مهم این است که بتوانیم قانون برنامه ششم توسعه را که می‌گوید خدمات تأیید شده طب ایرانی در نظام سلامت ادغام شود را عملیاتی کنیم. البته هر گامی که تا امروز برداشته‌ایم در همین راستا بوده اما در مجموع روند حرکت ما کُند است.

وی با اشاره به اینکه جامعه پزشکی باید طب ایرانی را بپذیرد چون بحث دستوری نیست، می‌افزاید: البته برای این منظور باید بسترسازی و تولید محتوا شود.علاوه بر این موارد باید نیروی متخصص تربیت گردد. البته رویکرد ما در 10 سال گذشته نیز همین موارد بوده است. با این همه تا جامعه پزشکی بتواند توانمندی‌های طب ایرانی را بشناسد کمی طول می‌کشد.

وی عمده چالش فراگیر شدن طب ایرانی را بزرگنمایی اثر بخشی طب سنتی در تبلیغات می‌داند و می‌گوید: بعضی افراد غیر پزشک که در خارج از نظام بهداشت و درمان هستند در تبلیغات و اثر بخشی طب سنتی بزرگنمایی می‌کنند و این موضوع سبب می‌شود تا جامعه پزشکی مقابل طب ایرانی گارد بگیرد. مثلاً تبلیغ می‌شود درمان قطعی سرطان یا دیابت با طب سنتی. با این گونه تبلیغات جامعه پزشکی مقاومتش را زیاد می‌کند؛ بنابراین اگر افراط و تفریط نکنیم و از سوی دیگر مستندات علمی ارائه کنیم قطعاً هر پزشکی دوست دارد بیمارش به سلامتی برسد و برای این منظور فرقی برایش ندارد که از چه روش یا دارویی استفاده کند.