علی سروش/

در تقابــل ایران و آمریکا کــه تقابلی نه صرفاً سیاســی که تقابل دو پارادایم و یک مواجهه تمدنی است، کنگره آمریکا نقش بسیار مهمی دارد که متأسفانه از ســوی سیاستمداران و اندیشمندان ایرانی همواره مغفول بوده است و کمتر بــه این نهاد مؤثر ایالات متحده توجه شــده و نگاه‌ها همواره متوجه دولت آمریکا و کاخ سفید بوده است.

 دشــمنی و تقابل کنگره آمریکا با ملت ایران سابقه طوGHنی دارد و مختص دوره اخیر نیست، از جمله مهمترین قانون‌هایی که کنگره آمریکا علیه ایران داشته است، میتوان به قانون داماتو که در اوت 1996 وکاتسا که در دوره اخیر در ژوئن 2017 تصویب شد، اشاره نمود.

 کنگــره آمریکا نــه تنها نقش مســتقل و مســتقیمی در دشــمنی و ضدیت با مردم ایران در ادوار مختلف داشــته اســت، بلکه در دشمنی با ایران برخی مواقع حتی گوی سبقت را از دولت ایالات متحده و کاخ سفید ربوده اســت.

 بهعنوان مثــال پس از برجام این کنگره بــود که دور جدیــد تحریم‌ها علیه ایران را آغاز نمــود؛ کنگره آمریکا در نوامبر ۲۰۱۶ به صورت اجمــاع آرا با ۴۱۹ رأی موافق و یــک رأی مخالف در مجلس نمایندگان آمریــکا و ۹۹ رأی موافق از ۹۹ فرد حاضر در ســنای آمریکا، قانون تحریم ایران را تمدید کرد.

 تنها در سه ســال اخیر 286 طرح در کنگره آمریکا مطرح شــده اســت که مستقیم و یا غیرمستقیم در ضدیت و دشمنی با مردم ایران بوده است. با وجود این دشمنی‌ها و تلاش‌های برنامه ریزی شــده و مطالعــات دقیق کنگره آمریکا علیه مردم ایران، متأسفانه در دوره‌های مختلف بخصوص در دوره دهم مجلس شورای اسلامی اقدامات درخوری نداشته است؛ نه تنها اقدامات متقابل مجلس شــورای اسلامی در برابر این دشمنی از لحاظ کمی قابل مقایسه نیست، بلکه از لحاظ کیفی هم به هیچ‌وجه با اقدامات و مصوبات دقیق و هوشمندانه کنگره شباهتی ندارد.

 این درحالی اســت که متأســفانه دســتگاه دیپلماسی کشــور و نهادهای مرتبط با دولت بخصــوص وزارت خارجــه، در ایــن تقابل دیپلماتیک پا پس کشــیده‌اند و نه  تنها هیچ اقدام مشابهی انجام نداده‌اند، بلکه حتی عزم اقدامات جدی در این جنگ دیپلماتیک ندارند و امید میرفت مجلس که قرار بوده خانه ملت باشد، از حقوق ازدست رفته ملت دفاع کند و اقدامات مضاعفی در این عرصه داشته باشد.

 تنها اتفاق مثبتی که پس از این مطالبه صریح و مستقیم رهبر معظم انقلاب، در مجلس رخ داد، پاسخ و اقدام متقابل مجلس در تروریست دانستن سپاه پاسداران انقلاب اسلامی از سوی آمریکا بود.

 پس از اقدامات مســتمر، برنامهریزیشــده و بیســابقه ضد ایرانی از سوی دولت و کنگره آمریــکا در چند ماه اخیر و پــس از مطالبه صریح رهبری از مجلس، به جز این تک مصوبه ضد آمریکایی که آن هم اقدامی منفعلانه در برابر اقدام دولت آمریکا در تروریست خواندن سپاه بود، شاهد هیچ اقدام جدی و اثرگذاری نبوده‌ایم.

 با مطالعه برخی طرح‌های ضدآمریکایی که در کمیسیون امنیت ملی مجلس در حال بررسی است و گزارش کمیسیون امنیت ملی درباره عملکرد حقوق بشری آمریکا در سال 97 که در 20 خــرداد 98 در صحــن مجلس قرائت شد، مشخص میگردد، همچنان مجلس عزم جدی‌ای در اســتفاده از ظرفیت‌های قانونی و نظارتــی خود در حفــظ و صیانت ازحقوق ملت مظلوم ایران در برابــر زیاده‌خواهی‌ها و تهدیدهای دولت و کنگره آمریکا ندارد.

 در برابــر 226 طرح ضد ایرانــی موجود در کنگره آمریــکا در حال حاضر به گفته رئیس کمیسیون امنیت ملی مجلس فقط حدود 18 طرح ضدآمریکایی در این کمیسیون در حال بررســی است که بخش مهمی از این طرحها صرفاً به الزام دولت به گزارش و افشای اقدامات آمریکا محدودشده است که تقریباً هیچ ثمره و اثــر جدی‌ای ندارد و منافع آمریکا را تهدید نمیکند.

 همچنین در گزارش کمیســیون امنیت ملی مجلس درباره عملکرد حقوق بشری آمریکا در ســال 97 ،نیز در نهایت یکسری گزارش‌های بدیهی و تکراری بیان‌شده است که غیر از برد رسانه‌ای بســیار محدود هیچ کارکرد ویژه‌ای ندارد.

 این در حالی اســت کــه گزارش‌های کنگره آمریکا از ایران صرفاً یک گزارش سیاســی و رســانه‌ای نیست، بلکه گزارشــی است برای اقدامات برنامه‌ریزی‌شــده بعــدی، برخالف چنیــن گزارش‌هایی که در مجلس شــورای اسلامی قرائت میگردد.

 در مجموع به نظر می‌رسد مجلس عزم جدی در این حوزه بسیار راهبردی ندارد و برخلاف آرایش جنگی کنگره آمریکا مجلس شــورای اسلامی نه تنها آرایش جنگی نگرفته است، بلکــه صرفاً به اقداماتی بســیار محدود و بی هزینه و اثر در برابر جنگ تمام عیار اقتصادی و روانی آمریکا بسنده کرده است.