قدس آنلاین: ماجرای بازگشایی سینماها از عید فطر در چند روز اخیر جدی‌تر شده است. پس از خبر معاون شورای نظارت و ارزشیابی و رئیس شورای عالی اکران از تنظیم مقرراتی برای بازگشایی احتمالی سینماها در عید فطر، زمزمه‌های این ماجرا قوت گرفت و مصوبه ششمین جلسه کارگروه بررسی آسیب‌های کرونا در سینما هم خبر از بازگشایی داوطلبانه سینماها پس از اعلام این ستاد داد. به گفته محمد قاصداشرفی، رئیس انجمن سینماداران آنچه مطرح شده، این است که بازگشایی در ابتدا به صورت داوطلبانه باشد اما تا زمان اجرا، فرصت زیادی باقی است و هنوز جزئیات آن مشخص نیست. او عنوان کرده «نظر سینماداران این است که برای عید فطر همه سینماها بازگشایی شود، اما شاید هم به صورت موقت چند سالن انتخاب شود. هنوز زمان زیادی تا عید فطر مانده و باید ببینیم تا آن روز شرایط جامعه چگونه است و نمی‌شود درباره یک ماه آینده پیش‌بینی کرد». این همان موضوعی است که صدای منتقدان را بلند کرده است، اینکه چطور می‌توان از الان برای یک ماه آینده تصمیم گرفت در حالی‌که خبرهایی از موج بعدی کرونا از نیمه اردیبهشت در صورت رعایت نکردن فاصله گذاری اجتماعی و مسائل بهداشتی به گوش می‌رسد.

نکته دیگر اینکه درصورت بازگشایی سینماها که خواسته بسیاری از علاقه‌مندان این عرصه است با رعایت نکات بهداشتی، چه تضمینی برای رعایت دقیق اقدامات پیشگیرانه وجود دارد؟ اینکه فقط کارکنان سینما ماسک و دستکش داشته باشند کافی است؟ یا گندزدایی روزانه سینماها و ضدعفونی کردن تمام صندلی‌های سینماها پس از پایان هر سانس که امری ضروری است، به صورت منظم انجام می‌شود و ناظری برای این ماجرا وجود دارد؟ اینکه فقط برای یک سوم ظرفیت سالن‌ها بلیت فروخته شود در شرایطی که امکان گران شدن بلیت هم وجود ندارد، وضعیت ناپایدار اقتصادی سینماها را در این شرایط سامان می‌بخشد؟ برای بررسی این موضوع با دو نفر از اهالی سینما که همچون دیگر همتایان خود از خسارت‌های تعطیلی سینماها در این شرایط مصون نمانده‌اند گفت و گو کردیم.

* سینما، صف نانوایی نیست

سجاد نوروزی، مدیر پردیس سینمایی آزادی معتقد است امکان بازگشایی سینماها از عید فطر وجود ندارد. او به خبرنگار ما می‌گوید: نظام‌نامه‌ای که برای بازگشایی سینماها تدوین شده، اتفاقی را رقم نخواهد زد؛ در واقع اگر سینماها در این شرایط بازگشایی نشوند برای سینمادار به صرفه‌تر است.

او توضیح می‌دهد: در شرایط فعلی که تب شیوع کرونا هنوز در جامعه داغ است، بسیاری از مردم برای حفظ سلامتی خودشان حاضر نیستند به سینما بروند. چرا مردم باید به سینما بروند؟ آیا سینما رفتن جزو نیازهای اولیه مردم است؟ قطعاً این‌طور نیست، چون سرگرمی، نیاز ثانویه است. در شرایط بحرانی فعلی، نیازهای ثانویه موضوعیت خودش را از دست می‌دهد. ضرورتی ندارد که کسی به سینما برود چون سینما رفتن یک تفریح دسته جمعی و خانوادگی است. مردم زمانی به سینما می‌روند که در کنار خانواده شان فیلم ببینند، اگر قرار باشد با فاصله دو صندلی از یکدیگر بخواهند فیلم ببینند، تماشای فیلم برایشان لذتی ندارد؛ ضمن اینکه ضرورتی نمی‌بینند در این شرایط به سینما بروند.

او ادامه می‌دهد: من نمی‌گویم تدوین شیوه نامه بازگشایی سینماها کار غلطی است، ولی امکان اجرایی شدن آن در شرایط کنونی کشور که همه درگیر کرونا هستند، با ابهاماتی مواجه است. این شرایط نه فقط در ایران که در کل دنیا وجود دارد. در این شرایط صنعت سینما به‌ویژه برای سینمادارها در تمام دنیا ضرر خواهد کرد چون در سال 2020 میلادی چیزی به نام سرگرمی وجود ندارد، در آمریکا تا پایان سال جاری میلادی تمامی کنسرت‌ها لغو و برگزاری آن‌ها ممنوع شده است.

* نیازمند یک نظام‌نامه جامع و کامل هستیم

نوروزی با بیان اینکه باید تدبیری جدی برای شرایط فعلی اندیشیده شود در غیر این‌صورت صنعت سینما در کشورمان لطمات غیرقابل جبرانی خواهد خورد، خاطرنشان می‌کند: اتفاقی که در چین رخ داد در ایران هم می‌افتد، سینماها باز می‌شوند ولی چون استقبالی نمی‌شود بسته خواهند شد.

او یادآور می‌شود: فهرست نیازهای بهداشتی، تأمین کالاهای اساسی، وضعیت صنایع و کارگران بیکار شده و غیره آن‌قدر بلند بالاست که سینما در انتهای این فهرست هم قرار نمی‌گیرد. در این شرایط نباید توقع داشته باشیم دولت به سینماها کمک مالی کند ولی اگر به این صنعت بی توجهی شود قطعاً دچار لطمات جبران ناپذیری خواهد شد. 

این سینمادار می‌گوید: حوزه فرهنگ و هنر در شرایط فعلی نیازمند یک نظام نامه جامع و کامل است که سقف آن یک درصد از بودجه کل کشور خواهد بود و بیشتر از یک درصد هم نمی‌شود. اگر دولت بسته جامعی را برای مقابله با آسیب‌های ناشی از کرونا در نظر بگیرد، باید یک درصد را به بخش فرهنگ و هنر اختصاص دهد، این مطالبه باید فوریت پیدا کند.

به باور او با احتمالات نمی‌توان مشکلات را حل کرد، چون چشم‌انداز روشنی وجود ندارد که این ویروس با گرم تر شدن هوا از بین برود یا نه، در حالی‌که بسیاری منتظر پایان اردیبهشت هستند تا ببینند اثر گرما چه می‌کند.

وی با بیان اینکه سینمای ایران پیش از این اتفاقات هم سینمای سرپایی از نظر اقتصادی نبود و تعطیلی اجباری سینماها در فصل فروش فیلم‌ها که نوروز هر سال است، ضربه سنگین‌تری به این صنعت زد، عنوان می‌کند: دولت اگر فکر جدی نکند با شرایط به وجود آمده ۶۰ درصد سینماها تعطیل می‌شوند. در حال حاضر سرگرمی برای مردم موضوعیت ندارد. در شرایط عادی مردم همراه با خانواده‌شان به سینما می‌رفتند ولی الان این مسائل برایشان اولویت ندارد.

* صرفه اقتصادی ندارد

مسعود ردایی، تهیه کننده سینما هم معتقد است بازگشایی اختیاری سینماها از عید فطر، کمکی به سینمادارها و صنعت سینما نمی‌کند. او به خبرنگار ما می‌گوید: شیوع ویروس کرونا، فشار زیادی به تمام صنایع اقتصادی کشور وارد کرده و در زمینه فرهنگی و اجتماعی هم صنعت سینما و هنرمندان با مشکلات جدی مواجه شدند که بعید است بازگشایی اختیاری سینماها مشکلات را حل کند، ضمن اینکه رعایت کردن فاصله اجتماعی از سوی تماشاگران و عمل به توصیه‌های بهداشتی هم اطمینان قطعی را در پی ندارد و ممکن است عده ای کمتر رعایت کنند.

او با بیان اینکه بازگشایی سینماها در شرایط فعلی صرفه اقتصادی ندارد، خاطرنشان می‌کند: قرار است سازمان سینمایی کمک‌های مالی داشته باشد ولی این‌ها تأثیر جدی ندارد. سالانه حدود 100 فیلم سینمایی ساخته می‌شود که تعداد زیادی از آن‌ها اکران می‌شوند ولی 90 درصد آن‌ها نمی‌توانند پول خودشان را در بیاورند و فقط 10 درصد به سوددهی می‌رسند.

این تهیه کننده سینما اضافه می‌کند: چطور ممکن است سینمایی که از نظر مخاطب با مشکلاتی جدی مواجه است در شرایط فعلی با محدودیت یک سوم ظرفیت و شرایط ویژه بهداشتی، مخاطب جذب کند؟! از سوی دیگر موضوع افزایش قیمت بلیت سینماها هم که برای سینمادارها یک ضرورت به شمار می‌رود در این شرایط برای مردم یک معضل است، در شرایطی که مردم از لحاظ اقتصادی در مضیقه هستند، این اتفاق بازدارنده خواهد بود.

* سینمادارها بیشتر از فیلمسازها ضرر کرده‌اند

ردایی با بیان اینکه تولید فیلم بسیار پرهزینه است ولی مخاطب هم از نظر اقتصادی در تنگنا قرار دارد، خاطرنشان می‌کند: این موضوع سبب می‌شود مردم به‌جای فیلم دیدن با شرایط ویژه بهداشتی در سینماها در خانه‌هایشان و در کنار اعضای خانواده فیلم ببینند.

او می‌گوید: صنعت سینمای ما با شرایط بحرانی و سختی در مسائل مالی مواجه بود که با شیوع کرونا، وضعیتش بدتر هم شد؛ محدودیت یک سوم ظرفیت سالن‌های سینما و احتمال افزایش بهای بلیت‌ها که اگر 5 هزار تومان باشد، برای یک خانواده چهار نفره 20 هزار تومان افزایش قیمت دارد، هم بی‌میلی برای مخاطب به وجود می‌آورد و هم اینکه محدودیت در ظرفیت سالن‌ها برای سینمادار صرفه اقتصادی ندارد.

این تهیه کننده سینما معتقد است سینمادارها بیشتر از فیلمسازها ضرر کرده اند و یادآور می‌شود: به‌هرحال برای صاحبان فیلم، معبری به نام اکران آنلاین هم به وجود آمده است که می‌تواند بخشی از خسارت‌هایشان را جبران کند، اما برای سینمادارها راهی وجود ندارد.

به باور او کمک‌های مالی دولت به سینمادارها، مسکن است و نه درمان جدی، در حالی‌که این مشکل باید به صورت جدی، حل و راهکاری برایش پیدا شود؛ مثلاً برای جبران خسارت فیلم‌ها در این ایام، راهکار «اکران آنلاین» پیدا شد، سازمان  اوج و آقای حاتمی کیا جرئت کردند و در این ماجرا پیشقدم شدند که فروش نسبتاً خوبی هم در اکران آنلاین داشتند.

ردایی می‌گوید: باید برای فیلم‌هایی که در شرایط کرونا، ساختشان متوقف شده و ضرر کردند هم تدبیری اندیشیده شود. سازمان سینمایی باید در حمایت از سینماگرانی که در این ماجرا خسارت دیده اند، کمک‌های مالی را به صورت عادلانه و مساوی انجام دهد و این‌طور نباشد که کمک‌های مالی برای عده ای بیشتر باشد و برای عده ای کمتر، چون همه از این موضوع آسیب دیده‌اند.