روز جهانی قدس بار دیگر فرا رسیده است و در حالی که بیشتر جوامع اسلامی درگیر مبارزه با ویروس کرونا هستند، دوباره آنان را به همبستگی و تفاهم و عدم غفلت از مسائل محوری امت اسلامی فرا میخواند.
روز جهانی قدس در کنار مناسبتهایی همچون یوم النکبه یا یوم الأرض، فرصتی استثنایی برای رقم زدن سرنوشتی تازه در مسیر مقاومت است.
ما اکنون در شرایطی به سر میبریم که رژیم اشغالگر اسرائیل آن را دورانی طلایی برای توسعهطلبیهای خود به شمار میآورد. حمایت کم سابقه یا بیسابقه دولت ایالات متحده به رهبری ترامپ از توسعه اشغالگریهای دولت نتانیاهو و نیز علنی شدن و افزون شدن جریان عادیسازی روابط میان برخی کشورهای عربی با تل آویو، که با رونمایی از معامله قرن جهش دوبارهای یافت؛ دو مسئلهای است که سرنوشت فلسطین و بزرگترین مسئله امت اسلامی را در وضعیت بیسابقهای قرار داده است.
روز جهانی قدس با ریشهها و هویت عمیق اسلامی خود هر ساله نویدبخش تجدید راه حلها و ابتکارات جوامع اسلامی برای قضیه فلسطین است.
رهبران و ملتهای مختلف مسلمان هرکدام سهمی در این مسیر داشته اند. ایران اسلامی به فضل رهبری آیتالله خامنهای همواره کوشیده است تا مانع فراموشی مسئله فلسطین شود. رهبر انقلاب اسلامی پنج سال پیش در حالی که رژیم صهیونیستی اعلام کرد امنیت آن برای ۲۶ سال آینده تضمین شده است، گفتند: «اسرائیل ۲۵ سال آینده را نخواهد دید» تا بدین وسیله آینده زوال پذیر این رژیم منحوس را به یاد آورند.
امسال بهخاطر الزامها و محدودیتها و مراقبتهای بهوجود آمده بر اثر بیماری کرونا، مهمترین تجلی روز جهانی قدس که برگزاری راهپیماییها در نقاط مختلف جهان بوده است، ممکن نیست؛ اما متقابلاً میتواند زمینه ساز بروز فرصتهای تازهای برای پیوستگی بیشتر جوامع ما و فلسطینیان باشد.
واقعیت آن است که حتی میان مردم ایران و فلسطین هم ارتباطات و گفتوگو اندک است و شاید شناخت کافی نیز نسبت به هم نداشته باشند. در شرایط کرونا و توسعه ارتباطات انسانی در فضای مجازی، فرصتهای تازهای برای ملتهای حامی فلسطین خلق شده که نباید آنها را کوچک شمرد. سالها پیش از انقلاب اسلامی در ایران نخستین صندوق حمایت از مردم فلسطین در نوع خود در خاورمیانه توسط جمعی از علمای دینی برجسته ایرانی در مشهد، قم و تهران تأسیس میشود؛ در زمانی که رژیم شاه با دستگاه اطلاعاتی وابسته به موساد با آن مخالفت میکرد، شاید در حال حاضر از این ابتکارات گذشته بیخبر باشیم، اما نیازمند طرح نسل جدیدی از ابتکارات هستیم.
ما مسائل زیادی برای فکر کردن و به اشتراک گذاشتن با یکدیگر داریم. از مباحث و موضوعات حقوق بشری گرفته تا بررسی راه حلهای ممکن برای قضیه قدس و الأقصی.
مسئله فلسطین همواره یکی از موضوعات اصلی مورد توجه محافل و فعالان حقوق بشر در جهان بوده است، این در حالی است که مردم ایران شاید تنها ملتی در جهان باشند که بهخاطر مواضع خود در قبال فلسطین و حمایت از مقاومت در منطقه با تحریمهای بیسابقهای در تاریخ معاصر مواجه شدهاند.
طبعاً ارتباط بیشتر و مستقیم نخبگان، روشنفکران و فعالان و مردمان کشورهای اسلامی با مردم فلسطین انگیزه ملتها را برای پایداری و همدلی و مواسات با فلسطینیان بیشتر میکند. این بسیار مهم است که مردم فلسطین اخلاص و دغدغه و مودت مردم ایران را درک کنند و شاید اکنون در دوره کرونا زمینه درک متقابل بیش از گذشته فراهم است.
درباره راه حلهای ممکن برای قضیه فلسطین، پیشنهادهای گوناگونی وجود دارد که میتواند یکی دیگر از موضوعات مهم برای هم اندیشی میان جوامع اسلامی و مردم فلسطین باشد، مثلاً ایران بارها به عنوان یک ابتکار بینالمللی بر ضرورت همهپرسی از ساکنان اصلی سرزمین فلسطین تأکید کرده است.
نباید فراموش کرد که اساساً روز جهانی قدس برای از انزوا درآمدن و قدرت گرفتن جوامع مسلمان در مقابل رژیم اسرائیل و قدرتهای حامی او شکل گرفت و اکنون نباید گذاشت تا عوامل قدرت و هویت جهان اسلام تضعیف شوند و باید به یاد داشت ایالات متحده به عنوان بزرگترین حامی رژیم اشغالگر قدس اکنون بیش از هر زمان دیگری نسبت به تأثیرگذاری بر تحولات منطقه ناتوان و ضعیف و فاقد جذابیت است.
روز جهانی قدس در طول بیش از ۴۰ سال برگزاری خود توانسته است حتی بر ژئوپلتیک و معادلات خاورمیانه تأثیرگذارد؛ بنابراین این روز را باید به فرصتی برای آفرینش و تجدید قدرت و ابتکارات میان امت واحده اسلامی تبدیل کرد.
نظر شما