کاظم راست گفتار، نویسنده و کارگردان سینما در گفت وگو با گروه فرهنگی قدس آنلاین با اشاره به حمایت بخش های دولتی اعم از مادی و غیرمادی و ضرورت واگذاری بخشی از این حمایت‌ها به هنرمندان برای به حرکت درآمدن چرخه‌های فرهنگی اظهار کرد: به نظرم اگر هر دوی این موارد که به آنها اشاره شد باشد بهتر است. به این معنا که دولت هم به صورت مادی در قالب وام و کمک‌های معیشتی به هنرمندان کمک کند و هم این که فضایی را فراهم کند تا به واسطه آن اهالی فرهنگ و هنر بتوانند این چرخه را به گردش دربیاورند. شما در واقع معتقدید دولت نباید به هنرمندان ماهی بدهد و باید به آنها ماهیگیری یاد بدهند در حالی که به نظر من دست وزرات ارشاد برای آموزش ماهیگیری بسته است و امکان اینکه در کوتاه مدت شرایطی را فراهم کند که هنرمندان به ویژه فیلمسازان بتوانند با شرایط کرونایی کنار بیایید بعید به نظر می‌آید.
وی در ادامه افزود: هرچند تلاش وزرات ارشاد باید بر این مبنا باشد که شرایطی را فراهم کند تا هنرمندان بتوانند با وضعیت فعلی هنر خود را عرضه کنند و بتوانند علاوه بر مسائل مالی به لحاظ روحی هم کمکی به حال جامعه داشته و موثر باشند و من معتقدم اگر کسی نامش هنرمند است باید بتواند در جامعه هم تاثیرگذار باشد و به همین دلیل است که باید امکانی را فراهم کرد تا او هم بتواند دیدگاه و هنرش را در جامعه عرضه کند.
راست گفتار تصریح کرد: اما در کوتاه مدت این کار بسیار مشکل است و فراموش نکنیم که زندگی با کسی شوخی ندارد و هزینه‌های سرسام آور معیشتی روز به روز بیشتر می‌شود و برای کمترین و جزیی‌ترین مخارج و مایحتاج زندگی باید هزینه‌های گزافی پرداخت کرد. به نظرم در حد همین آب باریکه‌ای که وزرات ارشاد به برخی از هنرمندان داده ناشکر نباشیم و نخواهیم جلوی همین را هم بگیریم. بالاخره امکانات مملکت به گونه‌ای هست که بتواند این حمایت را به این شکل از هنرمندان داشته باشد و البته باید هنرمندان را هم به کار بگیرند که راه‌حل‌هایی ارائه و هنرشان را عرضه کنند.
وی درباره حمایت و ورود دیگر نهادها و بخش‌های غیردولتی به حوزه فرهنگ و هنر در شرایط فعلی اظهار کرد: چشم امید به همه نهادها و متولیان فرهنگی بوده و هست، اما یک جایی وزارت ارشاد احساس مسئولیت کرده و بر مبنای آن ورود کرده و به هنرمندان یاری رسانده است، اما به عقیده من برای وزارت کار، کمیته امداد و دیگر نهادهای مسئول هم این وظیفه تعریف می‌شود. البته برخی از نهادها هستند که کمک‌هایی به هنرمندان می‌کنند که شامل حمایت‌های مالی، معیشتی، ارائه سبدکالا و ... است که نباید آن را هم نادیده گرفت، اما در مجموع وظیفه همه ارگان‌های رسمی است که به داد دل مردم و به خصوص هنرمندان برسند و از سویی دیگر وزرات ارشاد موظف است راهکارهایی را پیش پای هنرمندان بگذارد که آنها هم بتوانند کار کنند.
این فیلمساز یادآور شد: به طور مثال چندی قبل بحث اکران آنلاین فیلم سینمایی پیش آمد اما بدون اینکه زیرساخت‌های مناسب آن فراهم شود و کنترلی روی آن وجود داشته باشد یک سری فیلم‌هایی را که هزینه‌های سرسام آوری برای تولید آنها شده بود را به صورت آنلاین اکران کردند، در حالی که امنیت شبکه‌ها را در نظر نگرفته بودند و بلافاصله این فیلم‌ها کپی و از شبکه‌های ماهواره‌ای پخش شد و مردم هم آنها را تماشا می‌کنند. البته که فرهنگ رعایت حقوق یک اثر هم بین ما جا نیفتاده است و مردم نمی‌دانند اگر کالای فرهنگی را بدون اجازه صاحب اثر استفاده کنند دزدی کرده‌اند. نباید فکر کنیم دزدی فقط این است که کسی از مغازه‌ای چیزی بردارد.
راست گفتار متذکر شد: اگر وزارت ارشاد، دیگر نهادهای فرهنگی و هنرمندان به فرهنگ سازی در این زمینه ورود کنند که این فیلمی که در ماهواره یا سایت‌ها تماشا می‌کنید دست کمی از دزدی به شیوه‌های دیگر ندارد قطعاً تاثیرگذار خواهد بود. برای نکوهیده بودن این کار مثالی بزنم که اگر فرضاً شما ضبط ماشین هنرمند را از ماشینش بدزید هیچ فرقی با این که فیلمش را بدون پرداخت پول و نسخه قاچاق تماشا کنید ندارد و چه بسا بدتر است!
وی ادامه داد: باید به مردم یاد بدهیم که دزدی کردن اثر هنری بدترین نوع دزدی است. خوشبختانه مردم به شرعیات اعتقاد دارند و می‌دانند که دزدی حرام است و خیلی از مردمی که به حلال و حرام اعتقاد دارند این کار را نمی‌کنند. بهرحال نباید یک بعدی به این مسئله نگریست و باید به مسئله معیشیتی، زیرساختی، کمک و حمایت‌های مالی و غیرمادی هم توجه کرد و از طرفی دیگر باید اثر هنری را به عنوان یک کالای فرهنگی در نظر گرفت و مردم بدانند که اهمیت آن کمتر از نان شب نیست. در حالی که متاسفانه این روزها کالای فرهنگی از سبد معیشت مردم خارج شده است
وی درباره بازگشایی سینماها و چندصدایی و اختلاف نظرها درباره بازگشایی یا عدم بازگشایی آن گفت: به نظرم نمی‌شود سینماها را باز کرد! صرف این که بگویند سینما را باز کنیم که کافی نیست! باید کرونا تمام شود تا بتوانیم به بازگشایی مجدد سینماها فکر کنیم چرا که در غیر این صورت هم صاحب فیلم متضرر می‌شود و هم صاحب سینما. در حال حاضر که سینماها بسته هستند سالن دار درب سینمایش را بسته و هزینه‌های جاری آب، برق و کارگر را نمی‌دهد اما همین فردا که سینما باز شود هزینه‌ها هم شروع می‌شود.
این کارگردان تاکید کرد: یکی از دوستان من که مدیریت یکی از همین سینماها را دارد فقط در یک ماه حدود ۱میلیون و ۶۰۰ هزار تومان مایع دستشویی خریده است، در حالی که سالی ۲۰۰ ـ ۳۰۰ میلیون تومان هزینه بهداشت یک مجموعه است که مبلغ کمی هم نیست. اگر سینماها بازگشایی شوند باید برای آن هزینه کنند که قطعاً در این شرایط متضرر خواهند شد، به ویژه که الان هم بهداشت اولویت بیشتری پیدا کرده و نمی‌توان آن را نادیده گرفت.
وی افزود: صاحب فیلم هم ترجیحش این است که فیلم را با اکران محدود ۴۰ درصد نمایش ندهد که البته همان اندازه از مردم هم به سینما نخواهند رفت و فیلم فروش نخواهد کرد و فقط صاحب فیلم متضرر خواهد شد. به همین دلیل در حال حاضر امیدش این است که کرونا تمام شود تا بتواند فیلمش را اکران کند. بسیاری از همین فیلم‌هایی که اکران نشده‌اند بدهکار هستند و به محض اکران شدن متعهد به پرداخت بدهی‌هایشان خواهند شد و قطعاً از این شیوه اکران نه تنها سودی نخواهد برند بلکه ضرر هم می‌کنند.
کارگردان فیلم «چک» عنوان کرد: متاسفانه دیدیم تعداد محدودی هم که فیلم‌هایشان را اکران آنلاین کردند چه بلایی سرشان آمد. درست است که فیلم‌های دولتی غم نان ندارند اما بخش خصوصی که فیلمش را اکران می‌کند و قاچاق می‌شود از این اتفاق ضرر می‌کند. در این حالت اگر قرار است فقط ۲۰۰ ـ۳۰۰ میلیون تومان برای فیلمی به او بدهند که در کمترین حالت سه میلیارد هزینه ساخت آن شده است، اکران آنلاین چه ضرورتی دارد؟ متاسفانه کرونا زندگی ما را بسیار تغییر داده است و تا بخواهیم خودمان را با آن تطبیق بدهیم زمان می‌برد و هزینه‌های بسیاری برای جامعه خواهد داشت.
وی درباره چگونگی تعامل سازنده میان هنرمند و نهادهای دولتی برای حصول نتیجه‌ای مطلوب در راستای کار فرهنگی و به حرکت درآمدن چرخه‌های اقتصادی هنر گفت: پیشنهادم در یک کلمه خلاصه می‌شود و آن هم این است که همدلی کنیم. در صورتی می‌توانیم از این بحران نجات پیدا کنیم که اراده‌ای میان آحاد مردم ایجاد شود و همدلی و وفاق ملی به وجود بیاید. باید روحیه منفعت‌گرایی و فردی کنار برود و منافع جمعی جای آن را بگیرد. این نیاز باید احساس شود و تا این نیاز مهم به وجود نیاید اتفاق مطلوبی هم رخ نمی‌دهد. مسئولان باید کاری کنند که مردم این احساس را پیدا کرده و تنها راه نجات همدلی است.
انتهای پیام/
نظر شما