قدس آنلاین:امسال ماه رمضان با همه سال‌ها تفاوت داشت؛ کرونا نصف جمعیت جهان را خانه‌نشین کرده بود. ما هم در آفریقای جنوبی در قرنطینه بودیم. مرکز اسلامی هم برنامه‌هایش تعطیل بود. به فکر افتادیم به‌صورت آنلاین کلاسی تحت عنوان دوره فلسفه اسلام برگزار کنیم و فکر می‌کردیم اگر ۵۰ نفر جذب شوند کار بزرگی انجام شده است. یک گروه مجازی تشکیل دادیم و عناوین سخنرانی‌ها را برای حدود ۵۰۰ نفر ارسال کردیم. هنوز غروب نشده بود که ظرفیت گروه پر شد و مجبور شدیم گروه دوم را بسازیم. گروه دوم نیز با اطلاع‌رسانی اعضا در مدت سه روز پر شد. گروه سوم را ساختیم که آن هم طی چند روز تکمیل شد و مجبور شدیم گروه چهارم، پنجم، ششم و هفتم را بزنیم که همه تقریباً پر هستند و به ‌تازگی گروه هشتم نیز تأسیس شده که در حال حاضر حدود ۸۰ عضو دارد. براساس آخرین آمار دقیقاً 3هزار و 320 نفر از ۴۸ کشور جهان عضو کلاس‌ها شده‌اند.

این کلاس‌های آنلاین از شب اول رمضان آغاز شد و قرار بود در آخر ماه رمضان خاتمه یابد؛ از اعضای گروه نظرخواهی شد و تقریباً همه رأی دادند که کلاس‌ها پس از رمضان هم ادامه یابد که با کمی تغییر در زمان برگزاری کلاس‌ها ادامه یافت و تاکنون هم ادامه دارد و قرار است بعد از اتمام بحث «اصول عقاید» به «فروع دین» پرداخته شود. کلاس‌ها در طول سال فعلاً برای دو روز در هفته ادامه خواهد یافت.

عطش عجیب معرفتی حتی در میان غیرمسلمان‌ها

برنامه کلاس‌ها از این قرار است: ابتدا رأس ساعت ۱۹ به وقت آفریقای جنوبی- بدون ثانیه‌ای تأخیر- به ‌مدت نیم ساعت سخنرانی پخش می‌شود و پس از آن قفل تمام گروه‌ها در پیام‌رسان‌ها و شبکه‌های مجازی مختلف برای پرسش و پاسخ گشوده می‌شود. در سایر ساعات شبانه‌روز گروه‌ها قفل است و کسی نمی‌تواند مطلبی در گروه ارسال کند.

۱۴ نفر متصدی نظارت بر گروه‌ها هستند که هر کدام مدیریت یک یا چند گروه را به عهده دارند. این افراد هنگام‌ پرسش و پاسخ، پرسش‌های مطرح شده در هر گروه را به گروهی که سخنران در آن مستقر است می‌رسانند و پس از آنکه پاسخ داده شد، بلافاصله جواب را همراه با پرسش به تمام گروه‌ها ارسال می‌کنند و بدین ترتیب تمامی اعضا هم سخنرانی‌ها را آنلاین می‌شنوند وهم پرسش و پاسخ‌ها را دریافت می‌کنند.‌

منابع استفاده شده در این سخنرانی‌ها کتاب‌های مهم کلامی شیعه است که با زبان مدرن جهان‌پسند برای تشنگان معرفت بیان می‌شود. طیف گسترده‌ای از مسلمانان شیعه و سنی همراه با تعداد زیادی از مسیحیان و یهودیان و حتی آتئیست‌ها در این کلاس‌ها عضویت دارند و با اشتیاق فراوان مباحث را دنبال می‌کنند.

پرسش‌ها و اظهارنظرهای رسیده از سراسر جهان نشانگر عطش عجیب جویندگان معرفت در جوامع بشری و خواب غفلت مراکز علمی و مذهبی شیعیان و مسلمانان است که متأسفانه جوامع بشری و حتی شیعیان جهان را از ابتدایی‌ترین مسائل کلامی مربوط به اصول عقاید محروم نگه داشته‌ایم.

تأکید بر استفاده از زبان عقل و منطق در اثبات مطالب

بر اساس آمار تفکیک‌ شده حدود ۵۶درصد اعضای کلاس را خانم‌ها و ۴۴درصد را آقایان تشکیل می‌دهند و حدود 75 درصد اعضا را جوانان بین ۱۵ تا ۳۰ سال. جوان‌ترین عضو کلاس ۱۲ سال دارد و پیرترین عضو کلاس ۸۲ سال. بیشترین استقبال از این دوره آموزشی از آفریقای جنوبی، نیجریه، ایران، کنیا، انگلیس، استرالیا و هند بوده است. ۲۴۱ نفر از اعضای کلاس دارای تحصیلات عالیه دکترا یا دانشجوی دکترا و... هستند.

با توجه به تنوع مذهبی، در ارائه مطالب سعی شده از زبان مشترک استفاده شود و کمتر از اصطلاحات و واژگان عربی استفاده شود و به مسائل شیعی نیز به صورت گذرا پرداخته می‌شود. زبان دوره آموزشی صرفاً استفاده کامل از عقل و منطق است و سعی می‌شود کمتر از آیات و روایات برای اثبات مطالب استفاده شود.

چند نفر از اعضا داوطلب شده‌اند سخنرانی‌ها را پیاده کنند و یک تیم متشکل از سه استاد دانشگاه مسئولیت تدوین سخنرانی‌ها را به زبان انگلیسی ادبی به‌صورت یک کتاب بر عهده گرفته‌اند. همزمان بعضی از اعضا نیز به ترجمه سخنرانی‌ها به زبان‌های فارسی، عربی و فرانسوی پرداخته‌اند. یکی از اعضا در برزیل یک گروه مستقل به زبان اسپانیایی تأسیس کرده و هر روز سخنرانی‌ها و پرسش و پاسخ‌ها را ترجمه می‌کند و در گروه قرار می‌دهد.

تلویزیون‌هایی در انگلیس و آمریکا برای پخش سخنرانی‌ها اعلام آمادگی کرده‌اند و دانشگاه ملبورن استرالیا هم برای برگزاری یک دوره فشرده از مباحث خداشناسی اعلام آمادگی کرده است. جامعه المصطفی العالمیه نیز این حرکت فرهنگی را به عنوان یک دوره رسمی آکادمیک به رسمیت شناخت و قرار شد به کسانی که بتوانند از عهده امتحان نهایی از کتاب اصول عقاید آیت‌الله مصباح یزدی که به عنوان متن آموزشی در این دوره معرفی شده است برآیند، گواهینامه رسمی اعطا کند.

* مبلغ بین‌المللی و رئیس مرکز اسلامی آفریقای جنوبی