قدس آنلاین: دولت که قرار است بورس املاک و مستغلات را در هفته جاری راه‌اندازی کند، می‌گوید: در این بورس فقط به دنبال تولید انبوه مسکن، اجرای پروژه‌های سودآور عمرانی و کاهش قیمت تمام شده ساخت از طریق قرار گرفتن ارکان مختلف (دولت و نهادهای عمومی و غیردولتی، شرکت‌های پیمانکاری و منابع نقدینگی موجود در کشور) در کنار یکدیگر برای توسعه بخش مسکن و پروژه‌های عمرانی سودآور است.
بورسی‌ها نیز امیدوار هستند با راه‌اندازی پنجمین بورس کشور استقبال زیادی از سوی مردم برای پذیره‌نویسی و نیز فعالان صنعت و نهادهای مالی صورت گیرد و بخش زیادی از نقدینگی‌های خرد در دسترس مردم بدین‌وسیله جذب شود. آن‌ها عرضه متری مسکن را به منزله بیمه کردن سرمایه‌های مردمی در برابر افزایش تورم می‌دانند.
اما کارشناسان اقتصادی از آنجا که مسکن را کالایی ناهمگن می‌دانند، راه‌اندازی چنین بورسی را در عمل چیزی شبیه مزایده‌های املاک نهادهای دولتی، عمومی و خصوصی عنوان می‌کنند با این تفاوت که مزایده املاک با سازوکار بازارسرمایه، نسبت به تشریفات مزایده‌های مرسوم که در فرایند قرائت پاکات پیشنهاد همواره بیم مفسده وجود دارد، شفافیت بیشتری دارد. این در حالی است که موارد بسیاری در سازوکار معاملات این بورس مبهم و نامعلوم مانده است.
**ساز و کار مبهم عرضه املاک دولتی
وزیر اقتصاد چند روز پیش از عرضه املاک نهادهای عمومی در بورس املاک صحبت و اعلام کرد: بسیاری از سازمان‌ها همچون بنیاد مستضعفان، بنیاد شهید، ستاد اجرایی فرمان امام(ره)، تأمین اجتماعی و دانشگاه آزاد اعلام آمادگی کردند تا املاک خود را در این بورس قرار دهند. پس از آن علی صحرایی، مدیرعامل بورس تهران نیز با تأیید سخنان وزیر اقتصاد گفت: نهادهای عمومی مانند بنیاد مستضعفان و ستاد اجرایی فرمان امام(ره) اراضی زیادی در اختیار دارند. از سوی دیگر انبوه‌سازان پرقدرتی در کشور داریم که نیاز به منابع نقدینگی دارند. از طرف دیگر نقدینگی خُرد هم در دست مردم زیاد است که با راه‌اندازی این بورس، منابع مالی خُردِ در اختیار مردم، به پروژه‌های انبوه‌سازی متصل می‌شود، اما دستگاه‌هایی مانند بنیاد مستضعفان، ستاد اجرایی فرمان حضرت امام(ره) و دانشگاه آزاد، تاکنون شفاف‌سازی در خصوص تعداد املاک و دارایی‌های غیرمنقول خود نداشته‌اند.
ضمن اینکه تا زمانی که سامانه املاک و اسکان راه‌اندازی نشود، چگونه می‌توان از شفافیت در معاملات بورس مسکن سخن گفت. چه تضمینی است تا این بورس به محلی برای سفته‌بازی دلالان تبدیل نشود.
همچنین برخی نهادهای عمومی حمایتی، املاک مازاد خود را برای خانه‌دار کردن اقشار مستضعف و دهک‌های یک و دو جامعه اختصاص داده‌اند؛ آیا قرار است نحوه عرضه املاک مسکونی این نهادها در بورس تشریح شود؟ نوع کاربری املاک دستگاه‌های عمومی که قرار است به بورس املاک بیاید، مسکونی است یا اداری؟ از سوی دیگر، زیرساخت قانونی عرضه املاک دستگاه‌های دولتی و عمومی در بورس کالا که به صراحت در قانون به صورت مزایده ذکر شده، چگونه قرار است ظرف کمتر از یک هفته اصلاح شود.
**سازوکار «اوراق سلف‌موازی استاندارد» برای بورس مسکن
پیش از این نیز محمود محمودزاده، درباره بورس مسکن، از مذاکره با سازمان بورس و اوراق‌بهادار برای فعال کردن ابزار نوین بازارسرمایه شامل «اوراق سلف‌موازی استاندارد» با سازوکار بورس کالا خبر داده بود. «اوراق سلف‌موازی»، ابزاری است که در بورس کالا برای خرید و فروش دیگر کالاها همچون فولاد و نیز پیش‌خرید فراورده‌های نفتی و همچنین محصولات نیروگاه‌ها در بورس انرژی فعال شده بود، اما اینکه پروژه‌های مسکنی و انبوه‌سازی نیز با استفاده از این اوراق پیش‌فروش شوند، مشخص نیست که آیا همان اجرای قانون پیش‌فروش است یا قرار است سرمایه‌گذار و دارنده اوراق سلف‌موازی، واحدی که موجود نیست و از ویژگی‌های آن اطلاعی ندارد، پیش‌خرید کند؟
**هدف دولت از طرح بورس املاک
با وجود اصرار مقامات اقتصادی در خصوص راه‌اندازی بورس املاک و مستغلات در هفته جاری، محمد اسلامی، وزیر راه و شهرسازی در اظهار نظری، راه‌اندازی سریع بورس املاک و مستغلات را اقدامی پیچیده توصیف کرده که نیاز به زمان دارد و تأکید کرده است این بورس نمی‌تواند به این سرعت راه‌اندازی شود.
برخی کارشناسان معتقدند، دولت موضوع بورس املاک را در حالی که هیچ برنامه مدون و دستورالعمل دقیقی برای معاملات مسکن در بورس طراحی نکرده، برای ساماندهی بازار مسکن و جلوگیری از افزایش بی‌ضابطه قیمت‌ها مطرح نکرده است بلکه هدف دولت این بوده که با استفاده از تبلیغات و مانور روی بورس مسکن آن هم در دوره‌ای که بورس به شدت مورد توجه مردم است، توجه‌ها را از بخش مسکن به سمت بازارسرمایه منتقل تا بتواند جریان روانی بازار مسکن را کنترل کند.
خوب است بدانید چنان که مسئولان مربوط در بورس گفته‌اند، بورس مسکن و املاک به اقدام‌های زیرساختی از سوی سازمان‌های ذی‌ربط مانند اداره ثبت املاک و اسناد، شهرداری‌ها، پیمانکاران مهندسین مشاور، سازمان نظام مهندسی و... نیاز دارد تا از طریق اتصال زیرساخت فناوری‌های موجود آن‌ها بشود این خدمت الکترونیکی را راه‌اندازی کرد. در زیر اظهارات کارشناسان در این زمینه را بخوانید.
کارشناس اقتصاد مسکن:
مسائل مبهم بورس مسکن بسیار زیاد است
علی قائدی، کارشناس اقتصاد مسکن تصریح کرد: با توجه به اینکه مکانیزم بورس مسکن هنوز نهایی نشده و نحوه قیمت‌گذاری آن، قیمت پایه، نحوه عرضه املاک در بورس و… نهایی نشده، نمی‌توان فعلاً درباره آن اظهارنظر کرد. یا اینکه ملک فروخته شده، اگر دوباره بخواهد در بورس مسکن عرضه شود، معاملات ثانویه آن به چه صورت است؟ نحوه اختصاص تسهیلات مسکن به املاک قابل معامله در بورس کالا، دریافت‌کننده اصلی تسهیلات مسکن برای واحدهایی که چند بار عرضه شده‌اند و این تسهیلات چگونه قابل انتقال به خریدار نهایی است و بسیاری موارد دیگر، اصلاً سازوکاری برایشان اعلام نشده است.
دبیر کانون انبوه‌سازان:
بورس املاک محلی برای جولان خصولتی‌ها نشود
فرشید پورحاجت، دبیر کانون انبوه‌سازان گفت: این بورس ابزار خوبی برای تأمین مالی پروژه‌های انبوه‌سازی است؛ اما آیا صندوق‌های پروژه بورس املاک را شرکت‌های ساختمانی بانک‌ها تشکیل می‌دهند یا انبوه‌سازان متعلق به بخش خصوصی واقعی؟ اگر قرار باشد محلی برای خرید و فروش املاک نهادهای عمومی و بانک‌ها باشد و بنگاه‌داری بانک‌ها را تقویت کند و محل جولان خصولتی‌ها شود، آینده خوبی ندارد؛ اما اگر برای بنگاه‌های بخش خصوصی تأمین مالی کند، می‌تواند اتفاق خوبی برای صنعت ساختمان و انبوه‌سازی مسکن مصرفی باشد تا هزینه‌های سرمایه‌گذاری آن‌ها که تا پیش از این بانک‌محور بوده، کاهش یابد.
نایب‌رئیس اتحادیه مشاوران املاک:
اجاره مسکن در بحرانی‌ترین شرایط ۵۰سال اخیر
حسام عقبایی، نایب‌رئیس اتحادیه مشاوران املاک، با تأکید بر اینکه وظیفه دولت است که برای تأمین مسکن متناسب مردم برنامه‌ریزی کند، گفت: هم‌اکنون در وضعیت کاملاً بحرانی در بخش مسکن به سر می‌بریم، بخش اجاره نیز بحرانی‌ترین شرایط نیم قرن اخیر را تجربه می‌کند، بر این اساس دولت باید به این امر ورود پیدا می‌کرد. وی افزود: براساس قواعد فقهی مانند تسلیط و...، ورود به حوزه خصوصی املاک کار سختی است و این کار مصوبات مجلس و تأییدیه شورای نگهبان را می‌خواهد، اما در شرایط کنونی مصوبات ستاد ملی مقابله با کرونا در حکم قانون است.
عضو هیئت‌مدیره شرکت عمران شهرهای جدید:
ابلاغ دستورالعمل جدید ترویج شهرک‌سازی در کشور
زهره داوودپور، عضو هیئت‌مدیره شرکت عمران شهرهای جدید گفت: دستورالعمل جدید ترویج شهرک‌سازی در کشور به تمامی ادارات کل راه و شهرسازی و شرکت‌های تابعه شهرهای جدید در کشور ابلاغ شده است. وی با تأکید بر اینکه ایجاد شهرک به عنوان یکی از روش‌های مؤثر تأمین مسکن در شکل موقت و دائم در کشورها محسوب می‌شود، گفت: شهرک‌ها و شهرهای جدید هر دو به عنوان بازوهای سیاستی دولت‌ها می‌توانند نقشی مهم در ایفای رسالت ساماندهی نظام اسکان، تعادل‌بخشی به پهنه سرزمین و همگرایی با رویکردهای توسعه‌ای داشته باشند.
عضو شورای عالی بورس:
سهام‌عدالت، پشتوانه رهنی افراد برای خرید متری مسکن
شاهین چراغی، عضو شورای عالی بورس، با اشاره به اینکه امیدواریم بتوانیم سهام عدالت را پشتوانه رهنی افراد برای خرید متری مسکن قرار دهیم، گفت: درصدد هستیم از طریق ارتباط دارایی‌ها با یکدیگر، امکان وثیقه‌گذاری در رابطه با حوزه مسکن را فراهم کنیم. وی افزود: بسیاری از مردم علاقه‌ای به فروش سهام‌عدالت در اختیار خود ندارند، اما می‌توانند از گذاشتن دارایی خود به عنوان وثیقه در بخش مسکن استفاده کنند. چراغی گفت: بسیاری از مردم اکنون امکان خرید یک واحد مسکن را ندارند، اما از طریق عرضه متری مسکن، اوراقی را خریداری و خود را در برابر افزایش تورم بیمه می‌کنند.
انتهای پیام/
نظر شما