قدس آنلاین: نزدیک به ۲۵ سال از زمانی می‌گذرد که من برای تهیه گزارشی درباره درگذشت مرحوم دکتر سید ضیاءالدین سجادی در کتابخانه دانشکده ادبیات دانشگاه فردوسی مشهد به حضور رضا افضلی رسیدم و این نخستین مواجهه نزدیک من با شاعری بود که پیش از آن فقط او را دورادور دیده بودم و می‌شناختم. ایشان با سخاوتی عالمانه وقت گذاشت و فهرستی جامع از آثار دکتر سجادی برایم تهیه کرد، چیزی که انتظارش را در آن حد نداشتم. آن گزارش برای همین روزنامه قدس نوشته شد که من در آن زمان با صفحات ادبی آن همکاری می‌کردم.

باری، یکی از عرصه‌های مهم کار و فعالیت مرحوم رضا افضلی، تحقیق و تدریس بود. او سال‌ها در کتابخانه دانشکده ادبیات مشهد و در کنار مرحوم استاد قهرمان به کار مشغول بود و در عین حال به آموزش در دانشگاه‌ها نیز اشتغال داشت. این بسیار مغتنم است که در عرصه ادبیات، کسی در کار تدریس باشد که هم با ادبیات کهن آشناست و هم با ادبیات امروز. خود، شاعر است آن هم در قالب‌های کهن و نوین شعر فارسی؛ چیزی که در محیط دانشگاهی ما نسبتاً نادر است.

رضا افضلی شاعری بود پرکار و در همه قالب‌ها و مضامین رایج در شعر فارسی امروز، آثاری دارد. در سال ۱۳۹۷ مجموعه پنج دفتر از آثارش به گزینش خود او به وسیله انتشارات طنین قلم منتشر شد که یک مجموعه پنج‌جلدی منظم و مرتب بود و من افتخار ویراستاری‌اش را داشتم. پس از آن نیز در سال ۱۳۹۸ منظومه «مشهدی‌های قدیمی» ایشان باز از سوی همان انتشارات چاپ شد. این کتاب هم اثری است یگانه و ماندگار، به این خاطر  که شاعر در آن، مشهدِ قدیم را از منظرهای گوناگون توصیف کرده و شهر مشهد و وضع مردم آن در حدود نیم قرن پیش را به زبان شعر در قالب مثنوی بازگو کرده است. این کتاب هم ارزش ادبی دارد هم ارزش تاریخی، زبانی و اجتماعی، چون بسیاری از وقایع، آداب و رسوم، خرده‌فرهنگ‌ها، اصطلاحات و امثال و حکم مردم مشهد را در آن می‌توان یافت.

وجه دیگر از فعالیت‌های ادبی مرحوم رضا افضلی، انجمن‌داری است. او از دیرباز در انجمن‌های قدیمی و نامدار مشهد حضور داشت و از اعضای ثابت شماری از آنها بود. یکی از این انجمن‌ها که در دهه ۷۰ نقش بسیار خوبی در فضای شعری مشهد داشت، انجمن ادبی دانشکده ادبیات مشهد بود که ایشان و شاعر گرامی «عبدالله نجف‌زاده ازغندی» آن را اداره می‌کردند. افزون بر آن، ایشان در انجمن ادبی قهرمان و کافه داش آقا نیز گردانندگی داشته است.

فعالیت ایشان در فضای مجازی نیز بسیار چشمگیر بود. در رده سنی ایشان، کمتر شاعران و ادیبانی را که چنین در این عرصه فعال باشند دیده‌ایم، چه در وبلاگ‌نویسی در دهه ۷۰ و ۸۰ و چه در فضاهای نوین دهه ۹۰.

و بالاخره به عنوان یک شاخصه مهم دیگر، باید از فروتنی، خلق خوش و مهربانی ایشان یاد کرد که زبانزد همه بود. از اولین برخورد نزدیک خودم در دانشکده ادبیات مشهد در ۲۵ سال پیش تا واپسین ایامی که برای ویرایش آثارشان با شادروان رضا افضلی ارتباط داشتم، هیچ‌گاه ایشان را به دور از مهربانی و خوش‌خلقی نیافتم.

انتهای پیام/