در حالی که مجلس چندی پیش طرح یک فوریتی «اقدام راهبردی برای لغو تحریم‌ها» را با هدف الزام‌سازی طرف‌های برجامی برای عمل به تعهداتشان به تصویب رساند، کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی به عنوان کمیسیون بررسی‌کننده طرح، بی‌درنگ بررسی و تصویب کلیات و مواد آن را کلید زد. دوشنبه هفته جاری، این کمیسیون با برگزاری جلسه‌ای با حضور نمایندگانی از وزارت امور خارجه، بانک مرکزی و مرکز پژوهش‌ها به بررسی برخی مواد طرح پرداخت و آن را به تصویب رساند.

بهره‌گیری از نسل جدید سانتریفیوژها

بر همین اساس، ماده اول طرح، مرتبط با الزام دولت به غنی‌سازی اورانیوم تا ۲۰ درصد است. همچنین ماده دوم طرح مذکور به افزایش ذخایر اورانیوم غنی‌شده سطوح پایین و ماده سوم آن نیز به بهره‌گیری دولت ایران و سازمان انرژی اتمی از نسل جدید سانتریفیوژهای IR۲M و IR۶ می‌پردازد.

کمیسیون امنیت ملی در حالی این روزها تمرکز خود را روی بررسی و نهایی کردن طرح معطوف کرده و تلاش دارد با تصویب و عملیاتی شدن آن، پاسخی متناسب با اقدام دیگر طرف‌های برجامی در نقض تعهدات و یکجانبه‌گرایی آنان بدهد که از سوی دیگر شاهدیم برخی اهالی داخلی سیاست و غرب‌گرایان در حال ارسال سیگنال مذاکره به طرف غربی و بازگشت به برجام بدون دستیابی به دستاورد خاص هستند.

ضرورت اتخاذ اقدام‌های متناسب در این مسیر، وقتی اهمیت خود را نشان می‌دهد که شاهدیم تحرکات اروپایی‌ها و حتی دولت بعدی آمریکا از همین حالا درباره برجام آغاز شده است. با اینکه اروپایی‌ها به عنوان طرف باقیمانده در برجام، در مسیر عمل به تعهدات خود کارشکنی کردند و همسویی سیاست‌های خود را با واشنگتن به اثبات رساندند، با این‌حال این‌روزها تلاش دارند تا با جو بایدن برای طراحی توافقی فراگیر و دربرگیرنده خواسته‌های آنان همراه شوند.

حربه‌ای به نام بازگشت آمریکا به برجام

در واقع، اروپایی‌ها کلید دستیابی به دیگر توافقات تکمیلی با ایران را در بازگشت دوباره آمریکا به برجام می‌بینند. موضوعی که با نگاهی به یادداشت اخیر کاترین اشتون، مسئول پیشین سیاست خارجی اتحادیه اروپا در رسانه آمریکایی تایم، به‌خوبی می‌توان به اهداف آنان در تلاش برای احیای پیکر بی‌جان برجام پی برد و ضرورت اتخاذ راهکارهایی متناسب از سوی دولت و مجلس را در این زمینه درک کرد. اشتون در این یادداشت به صراحت نوشته است: «هرگز بنا نبود که توافق سال ۲۰۱۵ نقطه پایانی مذاکرات باشد. این توافق فقط به یک موضوع بزرگ و مورد نگرانی خاص که همان برنامه غنی‌سازی اورانیوم ایران بود، پرداخت و موفق هم عمل کرد تا زمانی که رئیس‌جمهور ترامپ، ایالات متحده را از این توافق خارج کرد، ایران همچنان تعهداتش را حفظ کرده بود. همه ما درباره همه دیگر موضوعاتی که باید به آن‌ها پرداخته می‌شد، از قبیل سامانه‌های موشکی بالستیک گرفته تا جاه‌طلبی‌هایش در منطقه، اطلاع داشتیم،  اما (موضوع برنامه هسته‌ای ایران) مثل تخته‌سنگی بود که باید از راهروی در برداشته می‌شد، پیش از اینکه ما بتوانیم به پیش برویم و بقیه موضوعات را حل کنیم. بایدن و تیمش باید این تصویر را که چطور چنین کاری می‌تواند با راهبرد بزرگ‌تر منطقه‌ای متناسب باشد، ترسیم کنند».

با تمام این تفاسیر، طرح «اقدام راهبردی برای لغو تحریم‌ها» گرچه برنامه‌ای گام به گام را برای کاهش تعهدات برجامی در دستور کار دارد و با اجرای آن میزان تعهدات کشور به همان سطح ماقبل توافق برمی‌گردد، با این‌حال طرح به گونه‌ای درنظر گرفته شده که کشورمان بتواند هماهنگ و متناسب با اقدام‌های غربی‌ها پیش برود.

طرحی برای وادارسازی غرب به تغییر سیاست‌ها

در همین باره، سخنگوی کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس در گفت‌وگو با قدس درباره جزئیات بررسی طرح اقدام راهبردی برای لغو تحریم‌ها اظهار داشت: پس از تصویب یک فوریت طرح در صحن مجلس و ارجاع آن به کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی، این کمیسیون بررسی دقیق و همه‌جانبه آن را در دستور کار قرار داد. کلیات طرح در جلسات قبلی تصویب شد و تاکنون نیز پنج ماده از طرح مورد بررسی و تبادل نظر قرار گرفته است. البته در زمان بررسی طرح در کمیسیون، نمایندگانی از وزارت امور خارجه، سازمان انرژی اتمی، مرکز پژوهش‌های مجلس و حتی نماینده بانک مرکزی به فراخور موضوعات در جلسات شرکت می‌کنند.

ابوالفضل عمویی تصریح کرد: هدف طرح اقدام راهبردی برای لغو تحریم‌ها، درواقع وادارسازی کشورهای غربی برای تغییر سیاست اعمال فشار بر ایران است. در چند سال اخیر آمریکایی‌ها تحریم‌های ظالمانه‌ای را علیه ایران اعمال کردند و علاوه بر آن، اروپایی‌ها نیز باوجود ماندن در برجام به تعهدات خود عمل نکردند، در حالی که ایران براساس توافق برجام، محدودیت‌هایی را در پیگیری برنامه هسته‌ای خود پذیرفته بود تا طرف مقابل به تجارت و تبادلات اقتصادی با ایران بپردازد و این ارتباطات را در مسیر طبیعی قرار بدهد، اما عملاً چنین اقدامی رخ نداد. بنابراین ما در مجلس این رویکرد را درنظر گرفتیم که جمهوری اسلامی ایران باید برنامه هسته‌ای را مطابق اهداف و نیازهای خودش دنبال کند تا در نهایت طرف مقابل به تجدید نظر در سیاست‌هایش وادار شود.

الزام سازمان انرژی اتمی به غنی‌سازی ۲۰ درصد

نماینده مردم تهران در مجلس همچنین افزود: در روزهای گذشته، ابعاد مختلف طرح و مواد دیگری از آن در جلسات متعدد کمیسیون مورد بررسی قرار گرفت. ماده ۴ طرح که در جلسه دیروز به تصویب رسید، سازمان انرژی اتمی را به احداث و راه‌اندازی یک کارخانه برای اورانیوم فلزی ملزم می‌کند. همچنین ماده پنجم نیز طراحی رآکتور آب سنگین اراک را تدارک دیده است. برپایه روند توافق، رآکتور آب سنگین اراک تا حد زیادی در مسیر نوسازی قرار گرفته است، با این‌حال معتقدیم رآکتور باید باردیگر همانند مدل قبلی طراحی شود و سازمان انرژی اتمی برنامه‌ای برای بهره‌برداری از آن ارائه کند. علاوه بر آن، این‌طرح چهار ماده دیگر دارد که روند بررسی‌ها درباره آن ادامه خواهد داشت.

عمویی ادامه داد: به هر حال ما معتقدیم از آنجا که گام‌های کاهش تعهدات آنچنان که باید در مرحله اجرا کامل نبوده و مطابق آنچه اعلام شده بود جلو نرفته است، ضروری است دولت برای تقویت کاهش تعهدات کشور ملزم شود. بنابر این طرح، سازمان انرژی اتمی ملزم می‌شود برای تأمین نیاز رآکتور تحقیقاتی تهران، غنی‌سازی ۲۰ درصد را عملی کند. طرح اقدام راهبردی برای لغو تحریم‌ها به منظور تقویت برنامه هسته‌ای کشور و تغییر محاسبات طرف‌های غربی است، به همین علت مهم‌ترین مطالبه و هدف‌گذاری طرح، لغو تحریم‌هاست.

انتهای پیام/