در غرب تشکل‌های مردمی (NGO) بار زیادی از فعالیت‌های فرهنگی اجتماعی جوامع را به دوش می‌کشند و بستر تشکل‌ها فرصتی برای تسهیل فرایند اجتماعی شدن نوجوانان و جوانان است.

مسجدالنبی در صدر اسلام، تمام آنچه یک تشکل مردمی الگوی امروزی را دارد، داشت و بیشترش را هم داشت. شاکله مساجد براساس نقش‌آفرینی اجتماعی با محوریت دین و ستون آن یعنی نماز بنا شده است. در تمام این

 ۱۴۰۰ سال، این نهاد مردمی، محور رشد فرهنگی محله، محل دستگیری و امداد اجتماعی و اجتماعی‌سازی نوجوانان و جوانان بوده است. قله این اتفاق را انقلاب اسلامی رقم زد که مساجد را به عنوان سنگر رشد آحاد جامعه قرار داد.گنج‌های اجتماعی‌ ما چه از جهت اصالت، محتوا و اثربخشی بیش از داشته‌های غرب است، ولی آن‌ها همان تجربه‌های کوچک مردمی‌شان را چنان بازپیرایی و به مخاطب عرضه می‌کنند که گویی تنها آن‌ها هستند که کار مردمی‌ می‌کنند، در حالی که گنج‌های ما چون الماسی تراش نخورده است که قدردان آن نیستیم.

مسجد تمام ظرفیت تشکل‌های اجتماعی را داراست، چنانکه اکنون به برکت انقلاب اسلامی با مساجدی روبه‌رو هستیم که مادر چندین تشکل است. نهضت تجربه‌نگاری مساجد اقدامی لازم و عاجل است برای از دست ندادن میراث گرانبهای معاصر ما از دهه ۴۰ تا ۹۰. تجربه‌نگاری همان تراش و صیقل الماس مساجد است. با تجربه‌نگاری، تجربه‌های مثبت یا منفی را ماندگار و راه اشتراک و آموختن آن‌ها را هموار می‌کنیم. یکی از دلایل افت و خیز بسیار زیاد مساجد در چهار دهه اخیر، عدم‌انباشت تجربیات مکتوب مسجدی‌هاست.