پس از ایراد این بیانات از سوی حضرت آیت‌الله خامنه ای که از آن به «سیاست قطعی» جمهوری اسلامی در قبال مذاکرات برجامی یاد شد، دولتمردان نیز از تریبون‌های مختلف این هدف را تکرار کردند. اما آنچه این روزها میان کارشناسان و دولتمردان محل بحث قرار گرفته، موضوع زمان لازم برای راستی‌آزمایی رفع تحریم‌هاست، موضوعی که همانند بسیاری از مباحث مربوط به برجام محل نزاع منتقدان و موافقان قرار دارد.
مأموریت ۱۰۰روزه احیای برجام!
آنچه ناظران سیاسی از سخنان حسن روحانی درباره راستی‌آزمایی رفع تحریم‌ها برداشت می‌کنند، نوعی شتاب در احیای برجام است، درست از جنس همان تعجیلی که وی در سال ۹۴
و برای اجرای برجام به خرج داد. موضوعی که این شائبه را ایجاد می‌کند که عجله دولت برای احیای برجام ممکن است اهدافی انتخاباتی و داخلی داشته باشد. در همین‌باره علیرضا معزی معاون ارتباطات و اطلاع‌رسانی دفتر رئیس‌جمهور پنجشنبه در توییتی در باره برنامه دولت برای ۱۰۰روز پایانی که پیشتر روحانی درباره آن سخن گفته بود، نوشت: پس از سال‌های سخت فشار حداکثری و ماه‌های تلخ کرونا، احیا و اجرای دو سند، مأموریت محوری دولت در این ۱۰۰ روز است، برجام واجرای واکسیناسیون ملی.
شکی نیست که دولت‌ها تا آخرین لحظه حضور در قدرت باید پیشبرد منافع ملی را به عنوان مهم‌ترین وظیفه مد نظر داشته باشند و دولت روحانی هم از این قاعده مستثنا نیست، با این حال مسلماً تعجیل در رسیدن به تفاهمی دیگر با غرب آن هم در واپسین روزهای دولت‌داری، در حالی که تجربه برجام نشان داد نمی‌توان به آن‌ها اعتماد کرد، چیزی نیست که بتوان راحت از کنار آن گذشت. محمدصادق کوشکی در گفت‌وگو با قدس ضمن بیان این نکته می‌گوید: از نظر حقوقی و رویه معمول بر تلاش دولت برای احیای سریع برجام ایرادی وارد نیست، ولی اکنون درباره صلاحیت فنی دولت ایرادهایی وجود دارد. این تحلیلگر سیاست خارجی ادامه داد: دولت در مذاکرات برجامی ژنو نشان داد به حقوق ملت ایران کمترین توجه را ندارد. به این معنا که داده‌های دولت در مذاکرات برجامی با آورده‌ها اصلاً متوازن نیست. امتیازات بسیاری داده شده و تقریباً هیچ امتیازی گرفته نشده و اگر هم گرفته شده، صوری است. این واقعیت مذاکرات دولت برای احیای برجام آن‌هم در واپسین ماه‌های دولت‌داری را زیر سؤال می‌برد.
محمدحسین کنعانی مقدم هم معتقد است دولت موظف است هرگونه اقدامی را که منجر به کاهش تحریم‌ها شود بر اساس سیاست کلان کشور مد نظر قرار دهد. با این حال وی هم درباره شتابزدگی دولت برای رسیدن به تفاهم برجامی به هر نحو ممکن خوش‌بین نیست و می‌گوید: تعهدات درازمدت مسئله حساسی است. در مذاکرات وین هم اگر خارج از چارچوب برجام تعهدی صورت گیرد، قطعاً مجلس و شورای عالی امنیت ملی به آن ورود خواهند کرد؛ چراکه این مسئله برای کشور هزینه‌زاست.
۲۲ فروردین مرکز پژوهش‌های مجلس با انتشار گزارشی نوشت: «راستی‌آزمایی واقعی رفع تحریم‌ها و تحقق شاخص‌های سنجش‌پذیر ارائه شده از طرف ایران، در چند ساعت و چند روز ممکن نیست و حداقل ۳ تا ۶ ماه زمان نیاز دارد. کنعانی مقدم نیز موضوع راستی‌آزمایی را مهم می‌داند و می‌گوید: با توجه به تجربه برجام، بررسی اقدام‌های طرف غربی مسئله مهمی است، راستی‌آزمایی یک روند طولانی دارد. مذاکره شتابزده قطعاً می‌تواند برای ما تبعات داشته باشد. به همین دلیل در عین اینکه ما مخالف فرسایشی شدن گفت‌وگوها هستیم، اما همان‌گونه که رهبر معظم انقلاب گفته‌اند عجله‌ای هم نداریم. باید هوشیار بود و نباید از سوراخ مذاکرات شتابزده برجامی دو بار گزیده شویم.
نظر شما