بیژن زنگنه دراینباره گفته است: «این طرح هماکنون با ظرفیت ۳۰۰ هزار بشکه بهرهبرداری میشود، از مهر تا آبان به ۴۰۰ هزار بشکه، از آبان تا دی به ۵۰۰ هزار بشکه و با آمدن تلمبهخانهها و مخزن ذخیره در جاسک، از دی تا اسفند به ۷۵۰ هزار بشکه و از اسفند به بعد به یک میلیون بشکه ظرفیت خواهد رسید».
بر همین اساس، ساخت و بهرهبرداری این خط لوله در راستای تنوعبخشی به پایانههای صادرات انرژی، تمرکززدایی از مبادی صادرات نفت و کاهش خطرات انتقال انرژی از تنگه هرمز صورت میگیرد. از سوی دیگر، احداث خط لوله گوره-جاسک در اشتغالزایی و توسعه اقتصادی سواحل مکران اثرگذار خواهد بود. همچنین امکان صادرات آسانتر گاز میدان گازی پارس جنوبی نیز دستاورد دیگری است که بهموجب آن، نهتنها مسیر کوتاهتری برای تردد کشتیها فراهم میشود، بلکه زمینه رقابت با قطر دراینباره نیز مهیا میشود.
بندر جاسک، منطقهای مستعد برای توسعه صنایع پاییندستی نفت و گاز
البته به باور بسیاری از کارشناسان، احداث و راهاندازی خط لوله گوره-جاسک میتواند کمتوجهیها و ظرفیتهای مغفول مانده سواحل جنوبی در تولید و صادرات انرژی را جبران کرده و به پیشرفت صنایع نفتی کشور کمک کند. در همین راستا، محمدعلی قدیری کارشناس نفت و انرژی در مصاحبهای گفته است: «نکته جالبتوجه اینکه نهتنها وزارت نفت نسبت به توسعه پارکهای شیمیایی در سواحل کشور بیتوجه بوده بلکه این وزارتخانه با پافشاری نمایندگان مجلس در حوزههای انتخاباتی مختلف، برای طرحهای احداث پتروشیمیها در گوشه و کنار ایران مجوز صادر کرده است. اکثر این طرحها به دلیل فقدان مطالعات کارشناسی و جانمایی نادرست، باوجود صرف هزینههای هنگفت بدون استفاده ماندهاند و با مشکلات زیستمحیطی، تأمین خوراک، عدم وجود زیرساختها، کمآبی و عدم دسترسی به بازارهای مصرف مواجه شدهاند».
وی افزوده است: «این موضوع در حالی است که سواحل جنوبی کشور از جمله مناطقی مثل بندر گناوه، منطقه ویژه پارسیان، بندرعباس و بندر جاسک، مناطق مستعدی برای توسعه صنایع پاییندستی نفت و پتروشیمیایی هستند. در این میان بنـدر جاسـک که در کنـار سـواحل دریای عمـان (مکـران) و اقیانـوس هنـد واقـع شـده اسـت، به دلیل موقعیت خود دارای مزایای فراوانی است که به نوعی میتوان از آن به عنوان گنج پنهان صنایع نفتی ایران نام برد».
متنوعسازی مسیرهای صادراتی نفت
اما جدای از اهمیت و جایگاه خط لوله گوره-جاسک در عرصه معادلات انرژی، پیش از این کارشناسان حوزه نفت و انرژی، بارها نسبت به افتتاح زودهنگام این طرح انتقادات جدی مطرح کرده و معتقدند افتتاح زودهنگام و ناقص خط لوله موجب میشود کیفیت پروژه فدای اهداف سیاسی شده و عملاً نتوان به اهداف ترسیمشده در حد مطلوب دستیافت.
البته از سوی دیگر این موضع نیز از سوی مخالفان طرح مطرح میشود که با احداث این خط لوله، عملاً ایران این پیام را به کشورهای منطقه و صادرکنندگان انرژی میرساند که تنگه هرمز از معادلات ایران و منطقه کنار گذاشته شده و همین موضوع موجب کمرنگ شدن نقش راهبردی این تنگه خواهد شد. این در حالی است که موافقان طرح معتقدند با اجرایی شدن این طرح، قطعاً ریسک صادرات انرژی از تنگه هرمز بهشدت کاهش مییابد و متقابلاً قدرت مانور کشور در مواجهه با تهدیدات بالاتر میرود.
اما صرفنظر از این اظهارات، سید غلامحسین حسنتاش، نایبرئیس هیئتمدیره انجمن اقتصاد انرژی ایران در اظهار نظری تصریح کرده «آنچه مسلم است با این طرح، مسیرهای صادراتی نفت ایران متنوع میشود و متنوع کردن مسیرها هم یک اصل راهبردی است. همچنین احداث این خط لوله و بقیه زنجیره مربوط به آن یعنی احداث مخازن ذخیره نفت خام و پایانههای صادراتی در بندر جاسک (چه در مرحله ساخت و چه در مرحله بهرهبرداری) مسلماً در اقتصاد و معیشت استان سیستان و بلوچستان مؤثر خواهد بود و به ایجاد اشتغال نیز خواهد انجامید».
جدای از تمامی دیدگاههای مخالف و موافق درباره این طرح، باید گفت هزینه ۸/۱ میلیارد دلاری برای احداث این خط لوله، تنها برای انتقال ۳۰۰ هزار بشکه در روز صورت میگیرد که قاعدتاً ضروری است برای توجیه اقتصادی آن و نتیجه بخشی طرح، انجام مراحل بعدی خط لوله تداوم و تسریع یابد.
نظر شما