حتی اقبال شاکری، عضو کمیسیون عمران مجلس شورای اسلامی درزمینه رواج پانسیون‌نشینی در کلانشهرها در یکی دو سال اخیر هشدار می‌دهد. پانسیون‌نشینی و به عبارت بهتر زندگی آکواریومی یکی از پدیده‌های زندگی شهری است که در پی کمبود و گرانی مسکن و بالا بودن بهای اجاره‌نشینی شکل می‌گیرد. چون ضمن برخورداری از قوانین و مقرراتی، در قیاس با سایر مراکز اقامتی ارزان‌تر هستند و به همین خاطر است که هر وقت امواج کشنده رکود و تورم از راه می‌رسند، بسیاری از دانشجویان و کسانی که برای کار از شهرستان‌ها به کلانشهرها مهاجرت می‌کنند یا افراد مجردی که دیگر نمی‌خواهند در خانه پدری و مادری زندگی کنند اما درآمد مالی چندانی هم ندارند یک تخت کرایه کرده و با حداقل امکانات رفاهی در کنار چند نفر دیگر که حداقل به لحاظ سطح درآمد ویژگی مشترکی با هم دارند، زندگی می‌کنند.
با وجود این، پرسش این است که رواج پانسیون‌نشینی در حالی که بسیاری از این مراکز از وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی مجوز فعالیت دارند چه آثار و پیامدهایی دارد؟
فاصله گرفتن از تشکیل خانواده
مجید ابهری، آسیب‌شناس و متخصص علوم رفتاری به قدس می‌گوید: در پانسیون‌ها چند نفر با فرهنگ‌ها و دیدگاه‌های تربیتی مختلف در یک اتاق زندگی می‌کنند و به همین خاطر اغلب با هم دچار مشکل می‌شوند. یعنی تضادهای رفتاری در این گونه اماکن بیشتر از تعامل رفتاری است. ضمن این، هرچه به تعداد این‌گونه مراکز اقامتی افزوده شود بیشتر از تشکیل خانواده فاصله می‌گیریم، چون در پانسیون افراد به تنهایی و یا به صورت اشتراکی پخت و پز و شست و شوی لباسشان را انجام می‌دهند و تختی هم وجود دارد تا روی آن بخوابند و... .
وی گسترش زندگی پانسیونی در کلانشهرهای کشور را آسیب‌زا می‌داند و می‌گوید: این گونه زندگی‌ها نشان دهنده فاصله گرفتن افراد از خانواده است. حدود ۱۰ درصد افرادی که در این گونه مراکز اقامت دارند والدینشان در کلانشهرها زندگی می‌کنند اما به دلایل مختلفی چون دوری از محل کار و تحصیل تمایل به زندگی در کنار خانواده‌شان را ندارند.
وی بررسی مشکلات ساکنان پانسیون‌ها در کشور را موضوعی بسیار ضروری می‌خواند و می‌گوید: فعالیت پانسیون‌ها در کشور قانونی است اما برخی از این گونه مراکز بدون داشتن مجوز یا پروانه کار فعالیت می‌کنند که در هر دو حالت به دلیل نبود نظارت صحیح بر نحوه واگذاری تخت‌ها به افراد توسط مدیران پانسیون‌ها، احتمال ورود افراد معتاد به موادمخدر و یا کسانی که دچار انحرافات اخلاقی و رفتاری باشند وجود دارد، در این صورت این آسیب‌ها متوجه افراد سالم هم می‌شود تا جایی که کار به درگیری و پلیس می‌کشد.
ابهری عرضه خانه‌های ارزان‌قیمت توسط دولت برای جوانانی که تازه تشکیل خانواده می‌دهند وهمچنین ایجاد خوابگاه‌های متأهلی برای دانشجویان را بهترین راهکار برای مقابله با گسترش روزافزون زندگی پانسیونی در کشور می‌خواند و تصریح می‌کند: علاوه بر این موارد، تشویق افراد به‌ویژه جوانان به بازگشت به زادگاهشان و زندگی در کنار خانواده هم برای مقابله با این پدیده تأثیرگذار خواهد بود.
هشداری برای مسئولان
امان الله قرائی‌مقدم، آسیب‌شناس و استاد دانشگاه نیز نبود نظارت دقیق و کافی خانواده‌ها بر نوجوانان و جوانان پانسیون‌نشین و نداشتن توانایی انتخاب در گزینش اطرافیان و دیگر افراد ساکن در این مراکز را از جمله معضلات پانسیون‌نشینی ارزیابی می‌کند و می‌گوید: از آنجا که پانسیون‌ها مراکزی عمومی هستند و با داشتن مدارک هویتی می‌توان آن‌ها را کرایه کرد، همنشینی با برخی افراد ناسالم سبب می‌شود افراد گوناگونی یک‌جا جمع شوند و با هم زندگی کنند و همین موجب می‌شود اگر فرد سالمی هم در آن جمع وجود دارد به راه نادرست کشیده شود.
وی با بیان اینکه هنجارگریزی و آسیب‌پذیری پانسیون‌ها از محیط خانه بیشتر است، می‌افزاید: دلیل عمده این موضوع این است نظارت و کنترلی که در فضای خانواده‌ها وجود دارد در این مراکز کمتر دیده می‌شود.
وی با اشاره به ضرورت تقویت امور مشاوره‌ای و ارائه خدمات به پانسیون‌نشین‌ها، می‌افزاید: زندگی در چنین مراکزی با فشارهای روحی و روانی خاص همراه است و باید در نظر داشت در چنین شرایطی ضرورت ارائه خدمات مشاوره‌ای اصلی اجتناب‌ناپذیر است چون به هر حال تجربه فاصله گرفتن از اعضای خانواده و خلأهای روحی و عاطفی در مواقع حساس و دشوار می‌تواند به آسیب و معضلی جدی مبدل شود که زندگی فرد را تحت تأثیر قرار دهد.
قرائی مقدم در همین زمینه ادامه می‌دهد: لازم است کارشناسان، جامعه‌شناسان و آسیب‌شناسان به نحو دقیق‌تری به فرصت‌ها و تهدیدهای موجود در این مراکز بپردازند و آن را به صورت جدی‌تری مورد بحث، بررسی و واکاوی قرار دهند.
وی گسترش پدیده پانسیون‌نشینی را هشداری برای مسئولان کشور می‌داند و می‌گوید: با بالا رفتن هزینه زندگی و مسکن احتمال دارد افراد بیشتری مجبور به زندگی در پانسیون‌ها و مکان‌های مشترک شوند پس انتظار می‌رود رئیس جمهور و دولت سیزدهم تمرکز بیشتری بر وضعیت مسکن داشته باشند تا خانواده‌ها و جوانان بتوانند به راحتی برای خود مسکن بخرند یا اجاره کنند.
نظر شما