حتی اگر مشتری پروپاقرص پادکست‌ها هم نباشید اما حتماً نام آن به گوشتان خورده است. مدتی است که پادکست‌ها رونق زیادی پیدا کرده‌اند و طرفداران خودشان را دارند به خصوص با شیوع کرونا که استفاده از تلفن‌های همراه و پر کردن اوقات بیکاری به وسیله پادکست‌های جذاب بیشتر از قبل هم شده است. حالا جشنواره قصه‌گویی نیز از این فرصت استفاده کرده و «پادکست قصه‌گویی» را به این رویداد فرهنگی افزوده است. اتفاقی که می‌تواند منجر به رونق قصه‌گویی آن هم به وسیله پادکست شود و احتمالاً کسانی که از علاقه‌مندان قصه‌گویی صوتی هستند از آن استقبال کنند. در ادامه توضیحات دبیر این رویداد فرهنگی و همچنین مسئول کمیته پادکست درباره ویژگی‌های پادکست‌های قصه‌گویی و شرایط رونق‌بخشی به آن را می‌خوانید.
نخستین تجربه
محمد گودرزی دهریزی، دبیر بیست و سومین جشنواره بین‌المللی قصه‌گویی کانون پرورش فکری با بیان اینکه امسال برای نخستین بار پادکست قصه‌گویی به جشنواره اضافه شده، می‌گوید: این یک تجربه جدید و جذاب برای ما به عنوان برگزارکنندگان این رویداد است که این ایده را دنبال می‌کنیم و هم برای قصه‌گویانی که می‌خواهند در این بخش شرکت کنند و خوشبختانه استقبال خوبی هم از آن صورت گرفت.
وی با بیان اینکه امسال حدود هزار و ۷۰۰ پادکست قصه‌گویی به دبیرخانه ارسال و از سوی یک گروه پنج نفره پایش شده، می‌افزاید: در داوری این مجموعه حدود ۹۰۰ اثر انتخاب و باقی آن‌ها دچار ریزش شد و از این ۹۰۰ اثر حدود ۱۰۰ اثر در مرحله بعدی از سوی یک گروه سه نفره از داوران مجرب پایش و برترین‌ها معرفی خواهند شد.
گودرزی در توضیح دلایل این ریزش و استانداردهای ساخت پادکست می‌گوید: دو شاخص مهم سبب ریزش پادکست‌ها در بخش داوری شده است؛ نخست عدم رعایت زمان قصه‌گویی است که در شیوه‌نامه ۱۵ دقیقه ذکر شده و شاخص دیگر اشتباه گرفتن ساخت پادکست با نمایش رادیویی توسط شرکت‌کنندگان است، ضمن اینکه برخی عوامل فنی هم در رد بسیاری از پادکست‌ها دخیل بودند. البته ما پادکست را به قصه صوتی تقلیل دادیم و پس از تغییر نام‌گذاری و تقلیل اصول فنی، رقابت برای شرکت در این جشنواره به مراتب بیشتر هم شد.
پادکست قصه‌گویی متناسب با نیاز زمان شکل گرفته است
دبیر بیست‌وسومین جشنواره بین‌المللی قصه‌گویی در پاسخ به اینکه مخاطب تا چه حد پذیرای این شیوه جدید قصه‌گویی است و اساساً چقدر برای آن فرهنگ‌سازی شده، عنوان می‌کند: پادکست قصه‌گویی اتفاق تازه‌ای است که متناسب با نیاز زمان شکل گرفته و حرکت می‌کند. البته میزان شرکت‌کنندگان در این جشنواره نشان می‌دهد اقبال به قصه‌گویی صوتی بسیار خوب است اما به نظرم به زمان نیاز داریم تا بتوانیم استقبال مخاطب از پادکست‌های قصه‌گویی را بررسی کنیم و این نیازمند برپایی جلسات آسیب‌شناسی و نقد و تحلیل است.
این مدرس قصه‌گویی درباره تأثیر جشنواره قصه‌گویی بر رشد و رونق پادکست‌ها می‌گوید: من فکر می‌کنم رغبت نسل کودک و نوجوان به رسانه‌های مجازی خیلی بیشتر است؛ به دلیل اینکه این رسانه‌ها به اصطلاح راحت‌الحلقوم هستند و بدون هیچ آدابی می‌توان پادکست‌ها را گوش کرد و البته طرفداران زیادی هم دارند، به همین دلیل با اطمینان می‌گویم اگر قصه‌های صوتی و ۹۰ ثانیه‌ای در این جشنواره نبود کلیت جشنواره ناقص بود و چیزی کم داشت.
تفاوت‌های نمایش رادیویی و پادکست
در ادامه علیرضا آقایی، مسئول کمیته پادکست بیست و سومین جشنواره بین‌المللی قصه‌گویی درباره تفاوت‌های نمایش رادیویی و پادکست می‌گوید: اگر بخواهیم مرز میان این دو را تعریف کنیم باید شیوه‌های استفاده از آن‌ها را مشخص کنیم. شاید بتوان برای اجرای قصه‌گویی از هر شیوه‌ای استفاده کرد اما برای شرکت در این جشنواره تأکید ما بر این بوده که هدف روایتگری، قصه‌گویی و حضور پررنگِ قصه‌گو است و اصلاً نمی‌خواهیم سمت نمایش رادیویی برویم. البته راوی می‌تواند با ابزاری مانند افکت و موسیقی قصه‌گویی کند به شرط آنکه همه چیز در خدمت قصه‌گو باشد و اتفاقاً ما آن‌ها را محدود نکردیم و می‌توانند از صداپیشگان هم استفاده کنند.
وی در پاسخ به این پرسش که با توجه به نبود سابقه طولانی پادکست‌ها، نسل جدید چقدر مخاطب آن هستند و آیا پادکست‌ها در قالب قصه‌گویی حضور پررنگی دارند یا خیر، می‌گوید: شرط جذب مخاطب در پادکست، پلتفرم‌هایی است که ایجاد می‌شود. اگر بتوانیم در این زمینه کار کنیم و برنامه‌نویسان پلتفرم‌هایی را مختص قصه‌گویی طراحی کنند قطعاً پادکست‌ها نیز رونق بیشتری خواهند گرفت.
به گفته آقایی، اگر کانون بتواند پادکست قصه‌گویی را در یک پلتفرم برای خودش طراحی کند بی‌شک استقبال بسیار زیادی از آن خواهد شد اما این فرضیه از کجا محتمل است؟ از دو سالی که به دلیل شیوع کرونا ارتباط ما با بچه‌ها و خانواده‌هایشان در فضای مجازی بیشتر شد و این اتفاق از طریق پادکست‌هایی افتاد که مربیان و بچه‌ها ساختند و دست به دست در فضای مجازی چرخید. ضمن اینکه ما هم سعی کردیم از شیوه‌های نو و خلاقانه برای ترویج قصه‌گویی استفاده کنیم.
دسترسی به قصه‌های خوب با کمک پادکست‌های قصه‌گویی
آقایی در ادامه با اشاره به اینکه در حال حاضر همه می‌توانند به پادکست دسترسی داشته باشند و قصه‌ها را پیدا کنند، ادامه می‌دهد: یکی از دلایل عمده‌ای که به سمت پادکست قصه‌گویی رفتیم ایجاد دسترسی آسان والدین و به ویژه مادران به قصه‌های مناسب برای بچه‌هاست. با توجه به سابقه کانون و فیلترهای قوی و مطمئنی که برای انتخاب قصه‌ها دارد و مسائل تربیتی را سرلوحه کار خود قرار می‌دهد قطعاً پادکست‌ها می‌توانند بیش از پیش مورد توجه قرار گیرند و والدین می‌توانند با امنیت خاطر از این قصه‌ها استفاده کنند.
آقایی یادآور می‌شود: همچنین زنده نگاه داشتن قصه‌ها هم از اولویت‌های ما بوده که بتوانیم در فضای مجازی و همسو با فناوری حرکت کنیم. البته امسال پادکست‌هایی هم داریم که می‌تواند برای نوجوانان الهام‌بخش باشد و آن‌ها را به تئاتر تبدیل کنند. به نظرم ما نخستین قدم را در حوزه پادکست برداشته‌ایم و باید ببینیم چه اتفاقی می‌افتد و چقدر می‌توانیم در جذب مخاطبان و رونق پادکست‌های قصه‌گویی موفق باشیم.
نقش پادکست‌ها در حفظ و حضور همیشگی داستان‌های جذاب
وی در پایان درباره اهمیت پادکست‌ها در ترویج قصه‌گویی می‌گوید: به نظرم هدف غایی هر فعالیت فرهنگی و هنری این است که خودش را با اتفاق‌های روز دنیا همگام کند. در فضای قصه‌گویی هم همین گونه است و اگر نتوانیم پا به پای فناوری حرکت کنیم موفق نخواهیم شد. با این نگاه پادکست‌ها حتماً در ترویج قصه‌گویی نقش مؤثری خواهند داشت؛ چرا که بدون آن‌ها ما باید سالی یک بار و در موعد جشنواره منتظر قصه‌گویی باشیم اما پادکست‌ها امکان دسترسی همیشگی به قصه‌گویی را برای ما فراهم می‌کنند.
نظر شما