این نگارگر که چندین اثرش در موزه امام رضا(ع) نگهداری می‌شود ارادت ویژه‌ای به حضرت داشته و تاکنون آثار بسیاری با موضوع امام رضا(ع) به تصویر درآورده که سه اثر «ولایت عشق»، «ضامن آهو» و «تاک تزویر» میان آن‌ها شاخص‌تر است. با او درباره ویژگی‌های نگارگری در خلق آثار دینی، علاقه‌اش به نقاشی و آثاری که درباره امام رضا(ع) خلق کرده به گفت‌وگو پرداختیم که در ادامه می‌خوانید.
از «ولایت عشق» بگویید که نخستین تابلو شما درباره امام رضا(ع) است، چه شد که این تابلو را تصویر کردید؟
تابلو «ولایت عشق» روایت زمانی است که حضرت به ایران تشریف می‌آورند و به نیشابور می‌رسند. مردم از ایشان می‌خواهند برای آن‌ها سخن بگویند و ایشان حدیث سلسله الذهب را قرائت می‌کنند. این تابلو نیز با توجه به فرمایشات امام رضا(ع) خلق شد. این اثر بزرگ‌ترین تابلویی است که در زمینه نگارگری انجام شده و من توفیق طراحی آن را داشتم. این تابلو در ابعاد ۲.۲۵ در ۱.۷۰ است و همان طور که گفتم تا به حال در نگارگری تابلویی با این اندازه ندیده‌ام. در این تابلو تمام عناصر نگارگری و نقاشی جمع شده و از تذهیب و تشعیر گرفته تا تصویرسازی و خط در آن به کار رفته است. ۱۵ سال پیش من یک تابلو نگارگری با همین موضوع در ابعاد ۵۰ در ۷۰ کشیده بودم و فردی که به آثار من علاقه داشت درخواست کرد همین اثر را در ابعاد بزرگ‌تری بکشم و نیت صاحب اثر این بود که پس از تکمیل تابلو «ولایت عشق» آن را به مشهد مقدس اهدا کند. این تابلو در حال حاضر در اصفهان است اما به زودی به یک حسینیه در مشهد منتقل می‌شود.
یکی دیگر از تابلوهای شما اثری با عنوان «ضامن آهو» است، شما با چه نگاهی آن را به تصویر درآوردید؟
در این تابلو حضرت امام رضا(ع) در گلستانی قرار دارند و آهویی به ایشان پناه آورده و نوری که روی گل‌ها و پرندگان دیده می‌شود در واقع وام گرفته و ساطع شده از حضرت است که به موجودات می‌تابد. در این تصویر حضرت منبع نور است و به نظرم شاخصه این تابلو همین ویژگی آن است، ضمن اینکه شما در این تابلو صیاد را نمی‌بینید و فقط آهو و حضرت رضا(ع) در مرکز تابلو هستند و از یک زاویه جدیدی این داستان را روایت کردم. این تابلو نیز در موزه علی بن موسی الرضا(ع) نگهداری می‌شود.
«تاک تزویر» برای شهادت ایشان خلق شده است. ویژگی این تابلو چیست؟
این تابلو به مناسبت شهادت ایشان و با شیوه نقاشی ایرانی با تکنیک گواش و آبرنگ کار شده است. سعی کردم با استفاده از سمبل و نشانه‌ها مفهوم را منتقل کنم و بیننده امام رضا(ع) و مأمون را در تصویر نمی‌بیند و از سمبل‌هایی مانند گنبد و خوشه انگور وام گرفته شده است. علاقه‌مندم این تابلو در موزه امام رضا(ع) باشد.
هنر نگارگری پیوند عمیقی با مضامین معنوی و الهی دارد. چقدر از قابلیت‌های آن برای ترویج این مفاهیم استفاده می‌شود؟
همان طور که اشاره کردید پیوند موضوعات مذهبی با هنر اصیل ایرانی انکارناپذیر است. نگارگری هنری است که ظرفیت‌های بسیاری برای پرداختن به این مضامین دارد، زیرا هنرمند می‌تواند برای خلق آثار مذهبی از تخیل و عناصر انتزاعی بهره بگیرد و احساسات و اعتقاداتش را با نگارگری به تصویر دربیاورد و دیگر نیازی به واقعیت ندارد و به دلیل معنویتی که در آن وجود دارد می‌تواند مضامین الهی را به تصویر بکشد؛ در واقع نگارگر به الهام متوسل می‌شود و چه چیزی بهتر از شهود و اتصال به عالم معنویت که با هنر پیوند زده شود.
نکته مهم دیگر کارایی هنر در مواجهه با دشمنان اسلام است. از صدر اسلام تعدی‌های بسیاری به ساحت مقدس ائمه اطهار(ع) شده بود تا جایی که جسارت به خرج دادند و با ابزار هنر به ساحت پیامبر(ص) بی‌احترامی کردند. بنابراین باید با آنچه در اختیار داریم در معرفی اسلام بکوشیم. هدف و خواسته ائمه(ع) این بوده که دین را از انحراف دور کنند اما دشمنان در پی به انحراف کشاندن آن بودند و هنرمند وظیفه دارد با همه توان آثار بیشتری درباره فرهنگ تشیع خلق کند تا همه مردم حتی غیرمسلمانان به واسطه آثار هنری با ائمه اطهار(ع) بیشتر آشنا شوند و قلب‌هایشان مایل به اسلام شود. من از خداوند خواسته‌ام هر چه عمر دارم در راه خدمت به ائمه‌اطهار(ع) صرف شود و اگر این توفیق شامل حال من شود بهترین سعادت است.
هنرمند برای خلق آثار مذهبی چه شاخصه‌هایی را باید در نظر بگیرد؟
به نظرم در درجه نخست باید از خودشان کمک بخواهد و ایشان نیز حتماً به هنرمند یاری می‌رسانند. ضمن اینکه باید شأن امامان را رعایت کرد و هر چه در توان داریم به کار گیریم و کلام آن‌ها را به زیبایی به تصویر بکشیم. ائمه(ع) بارها تأکید کرده‌اند اگر هر کسی که سخن ما را نشنیده بشنود قلبش به اسلام مایل می‌شود. در هنر مذهبی نیازی به اغراق نداریم؛ چرا که کلام آن‌ها برآمده از منبع اصلی و ذات لایزال الهی است و به واسطه آن‌ها در قرآن، نهج البلاغه و صحیفه سجادیه جاری شده و فقط وظیفه ما این است که با استعانت از آن‌ها بهترین کار خود را عرضه کنیم.
امام رضا(ع) چه تأثیر و برکاتی در زندگی خودتان داشته است؟
من به برکت وجود امام رضا(ع) و ائمه اطهار(ع) نفس می‌کشم و اگر به ما عنایت داشته باشند زندگی‌مان شیرین می‌شود. بی‌اغراق می‌گویم من عاشقانه زندگی می‌کنم و هیچ دغدغه‌ای ندارم؛ چرا که حس می‌کنم یک پشتیبان بزرگ دارم که اجازه نمی‌دهد نیازمند باشم و لذت بسیاری می‌برم از اینکه توجه آن‌ها را در زندگی‌ام داشته باشم.
نظر شما