محمد بن زاید آل نهیان، ولیعهد ابوظبی و رجب طیب اردوغان رئیس جمهور ترکیه بالاخره دشمنی‌ها را کنار گذاشته و پس از تقریباً یک دهه قهر دیپلماتیک، در آنکارا با یکدیگر دور یک میز نشستند؛ دیداری که براساس آنچه گفته شده گسترش همکاری‌های اقتصادی سرفصل آن بوده است. محور اخوانی ترکیه و قطر در سال‌های اخیر با محور سلفی سعودی، اماراتی تقریباً در سرتاسر منطقه سرشاخ بودند؛ پس چه چیزی این دشمنان خونی را به سوی هم کشانده است؟
امارات متحده عربی به‌تازگی براساس ملاحظاتی تمام سیب‌های سیاست خارجی خود را در سبد همکاری با سعودی قرار داده بود. این شراکت ادامه داشت تا اینکه طرفین در میدان یمن با هم گلاویز شده و حتی تا درگیری نظامی میان نیروهای نیابتی پیش رفتند. همین شکاف سیاسی، حاکمان ابوظبی را بر آن داشته احتیاط بیشتری به خرج داده و کمی در محاسبات سیاسی خود تجدیدنظر کنند. آن‌ها اکنون درصدد ترمیم پل‌های شکسته رابطه با همسایگان از جمله با قطر و سوریه برآمده‌اند. سفر بن زاید به آنکارا در همین زمینه قابل تحلیل است. همین دو روز پیش هم اخباری از گفت‌وگوی علی باقری کنی، معاون سیاسی وزیر خارجه کشورمان با انور قرقاش، وزیر مشاور در امورخارجه امارات هم منتشر شد. همه این تحرکات از تلاش ابوظبی برای کاهش وابستگی به ریاض حکایت دارد.
اما این دیدار از ادامه سیاست پارادکسیکال و منفعت‌طلبانه اردوغان نیز حکایت دارد، یعنی همچنان که روابط وی با جریان اخوانی منطقه گرم است به سمت گفت‌وگو با امارات رفته است. واقعیت این است نگاه ترکیه به کشورهای حاشیه جنوبی خلیج‌فارس کاملاً اقتصادی است. این روزها سلطان ترکیه تحت تأثیر کاهش شدید ارزش پول ملی خود با وضعیت ناپایداری روبه‌رو شده است. در این شرایط اردوغان برای فرار از انتقادهای داخلی مانند همیشه به یک مانور سیاسی نمایشی روی آورده، به این امید که با مطرح کردن موضوع سرمایه‌گذاری 10 میلیارد دلاری ابوظبی بتواند از انتقادها بکاهد. با این اوصاف نمی‌توان انتظار بهبود سریع روابط میان دور محور اخوانی - سعودی را داشت بلکه همین نیاز دوجانبه است که دو ماجراجوی منطقه را به هم رسانده است. در نهایت از نقش برخی قدرت‌های منطقه و فرامنطقه‌ای از جمله آمریکا و رژیم صهیونیستی در تشویق امارات برای کمک اقتصادی به ترکیه هم نباید غافل شد. این موضوع از یک اراده پشت پرده برای حفظ اردوغان حکایت دارد؛ دولتی که سیاست‌های ماجراجویانه‌اش باب میل صهیونیست‌هاست.
نظر شما