در حالی که طی روزهای اخیر، تنش میان روسیه و اوکراین به بالاترین حد خود رسیده، سناریوهای متعددی در خصوص آینده آن وجود دارد. پیش از هر مسئلهای، ذکر این نکته ضروری است که اوکراین برای روسیه از جهات مختلفی دارای اهمیت راهبردی است. به لحاظ تاریخی، نخستین حکومتهای روس در شهر کییف تشکیل شدند و سپس به قسمتهای درونی روسیه کنونی مهاجرت کردند. این علقه تاریخی چه در روسیه تزاری، چه در دوران شوروی و حتی در دوران روسیه کنونی به قوت خود پابرجاست، بهطوری که پوتین سالها پیش کییف را
«مادر تمام شهرهای روسیه» خواند. به لحاظ امنیتی، پس از فروپاشی شوروی، روسیه همواره در تلاش بود غرب را از تماس با مرزهای خود دور نگه دارد. به همین دلیل، کشورهایی مثل اوکراین برای روسیه به مثابه یک کمربند امنیتی به شمار میروند. الحاق اوکراین به ناتو و گرویدن این کشور به سمت غرب، روسیه را بیش از پیش نگران میسازد. بهخصوص اینکه روسیه به دلیل داشتن جغرافیای آسیبپذیر بهویژه در قسمت غربی خود، بیم حضور نیروهای ناتو را در نزدیکی مرزهای خود دارد. اما از لحاظ اقتصادی، اوکراین مهمترین مسیر روسیه برای صادرات گاز به اروپا بوده و همین عامل به عنوان اهرم فشاری در مقابل سیاستها و فشارهای اتحادیه اروپا برای روسیه اهمیت دارد.
اهمیت راهبردی اوکراین برای روسیه به حدی است که روسیه کشورهایی مانند اوکراین را خارج نزدیک معرفی میکند. در حقیقت این کشور تلاش دارد مسائل مربوط به اوکراین را به نوعی به امنیت داخلی خود پیوند دهد. باوجود تلاشهای دو کشور برای کاهش سطح تنش مانند کنفرانس مینسک ۱ و مینسک ۲، بحران اوکراین برای روسیه تاکنون حل نشدنی باقی مانده است. به نظر میرسد در مقطع کنونی که ایالات متحده چین را بزرگترین دشمن خود میداند، روسیه دست به قمار بزرگی برای حل این بحران زده است. این بار، روسیه با استقرار نزدیک به ۱۲۰ هزار نیروی نظامی در مرزهای خود با اوکراین، اعزام جنگنده به بلاروس و حتی تهیه بانکخون لازم برای نیروهای زخمی جنگ، آرایش نظامی در مقابل اوکراین به خود گرفته است. اما هزینه درگیری نظامی روسیه با اوکراین بسیار بالا خواهد بود. درصورت وقوع درگیری، ضمن اینکه قطعاً روسیه از جانب آمریکا و اروپا تحریم خواهد شد، غربیها تلاش خواهند کرد این کشور را در عرصه سیاسی منزوی کنند.
برای مثال، کشورهای غربی بهویژه آمریکا در تلاش هستند اقدامات اخیر روسیه را مشروعیتزدایی کنند. در عین حال، این کشورها بهخصوص انگلیس، در حال رساندن سلاح و تجهیز ارتش اوکراین برای مقابله با روسیه هستند. چنین شرایطی، روسیه را در دو راهی بزرگی قرار داده است. به گفته تحلیلگران غربی، روسیه یا باید بجنگد و شکست بخورد، یا باید عقبنشینی کرده و تحقیر شود.
نظر شما