خط اصلی قصه و شخصیت‌های سریال به موضوعات روز اجتماعی می‌پردازد. این سریال در فصل نخست ۶شخصیت اصلی داشت که محوریت آن اخراج یک مهندس طراح سانتریفیوژ از سازمان انرژی اتمی بود و داستانک‌های دیگر حول محور این قصه می‌گشت. هفته گذشته خلاصه فصل اول این سریال در هشت قسمت روی آنتن شبکه۲ رفت و پخش فصل دوم آن از اول این هفته در ۲۶ قسمت آغاز شده است. درباره جزئیات ساخت فصل دوم «وضعیت زرد» و تغییراتی که نسبت به فصل اول داشته است با مجید رستگار، کارگردان این مجموعه تلویزیونی گفت‌وگو کردیم که می‌خوانید.

 پیچیدگی‌های‌سیتکام‌سازی
رستگار درباره طولانی شدن فاصله بین ساخت فصل اول و دوم این سریال می‌گوید: سیتکام‌نویسی خیلی سخت است و اگر این قدر راحت بود، در این سال‌ها به دفعات سریال سیتکام ساخته می‌شد اما گونه‌ای دشوار در تولیدات طنز است. ما در فصل اول یک نویسنده داشتیم که علی عموکاظمی بود و نوشتن یک قسمت سریال، دو تا سه هفته زمان می‌برد چون هر قسمت می‌بایست چفت و بست‌های درستی برای خنداندن مخاطب می‌داشت. فرق سیتکام که یک طنز موقعیت و دیالوگی است در رعایت ظرافت‌های کمدی است یعنی باید موقعیت خنده‌دار خلق شود و دیالوگ‌نویسی به شکلی باشد که پس از رد و بدل شدن چند دیالوگ، مخاطب را بخنداند. بحث سیتکام از این منظر پیچیده و پر از چفت و بست‌های ریز و درشت است.
به گفته وی، یکی دیگر از تفاوت‌های این فصل با فصل قبلی این است که کار سریالی‌تر شده یعنی علاوه بر داشتن متن سیتکامی با درونمایه طنز، مخاطب شاهد تعدد لوکیشن است. رستگار خاطرنشان می‌کند: در این فصل حدود ۱۲۰ لوکیشن وجود دارد و دهه‌های مختلف را به تصویر کشیدیم. برخی سکانس‌ها را در فرودگاه، داخل هواپیما، باشگاه تکواندو، گود زورخانه، شهربازی و غیره ضبط کردیم. فضای کار از چند لوکیشن معدود به لوکیشن‌های متعدد گسترش پیدا کرده که قصه در آن جریان دارد و موقعیت‌های طنز در فضاهای جدیدی اتفاق می‌افتد.
کارگردان مستند «عابدان کهنز» با اشاره به تکیه سریال بر خلق موقعیت‌های جدید طنز و پرداختن به مسائل روز توضیح می‌دهد: ما همچون فصل اول، کنایه‌های سیاسی و اجتماعی زیادی در کار داریم، برای ما فرقی ندارد که چه دولتی روی کار است مثلاً به بحث گرانی و مشکل مسکن پرداختیم، به بحث مافیای ورزشی ورود کردیم و کنایه‌های فرهنگی و سیاسی داریم.

دستمان برای فصل سوم پر است
این کارگردان به بازخوردهای کنایه‌های سیاسی و فرهنگی فصل اول این سریال اشاره و اضافه می‌کند: برخی کنایه‌های سیاسی و اجتماعی در فصل اول سریال به مذاق عده‌ای خوش نیامد و هجمه‌هایی را علیه ما راه انداختند ولی ما کار خودمان را می‌کنیم. ما خودمان را آماده کردیم تا اعتراض و حتی ناسزا بشنویم. در فصل اول، ناخواسته شوخی‌هایی داشتیم که شاید جایش نبوده و سهوی اتفاق افتاد چون در طنز قرار نیست به فردی یا قشری توهین شود. در کمدی باید حواسمان باشد که وارد فضای دور از ادب و انصاف نشویم.
وی در پاسخ به اینکه آیا کنایه‌های سیاسی و اجتماعی آثار طنز، تأثیری روی مسئولان دارد می‌گوید: عده‌ای از مسئولان پوست کلفت شده‌اند و این کنایه‌ها سبب نمی‌شود که بهشان بربخورد و اهمیتی برایشان ندارد اما عده‌ای هم واکنش‌هایی داشته‌اند و حتی نقدهایی که به آن‌ها شده بود را بازنشر کردند. تأثیرهای فرهنگی که این سریال روی مردم گذاشت هم برای ما قابل توجه بود به ویژه در بحث استفاده از واژه‌های فارسی سعی کردیم در متن سریال از واژه‌های فارسی و دستور زبان درست استفاده کنیم. رستگار درباره احتمال ساخته شدن فصل‌های بعدی این سریال خاطرنشان می‌کند: سیتکام‌سازی در کشور ما یک اتفاق جدید است و کارهایی که پیش از این ساخته شده، سیتکام نبوده‌اند. در سریال‌های ۹۰قسمتی دهه۸۰ بسیاری از دیالوگ‌ها، بداهه و تولیدشان هم به‌روز بود در حالی که سیتکام‌های مشهور جهان، فیلم‌نامه‌های از پیش نوشته شده با دیالوگ‌هایی هدفمند دارند. 

ورود چهره‌های جدید به تلویزیون
رستگار در پاسخ به اینکه آیا «وضعیت زرد۲» کنایه‌های تندتر و تیغ نقد برنده‌تری در مقایسه با فصل اول خواهد داشت؟ پاسخ می‌دهد: زمانی که شروع به نوشتن فصل دوم کار کردیم، روزهای آغازین دولت جدید بود و مشکلات به شدت حالا نبود از این بابت، فصل دوم به اندازه فصل اول کنایه‌های سیاسی و اقتصادی ندارد ضمن اینکه فضای کار، سمت و سوی اجتماعی و خانوادگی پیدا کرده است.
او اضافه می‌کند: نقدی که به فصل اول وجود داشت این بود که چرا خانواده در سریال کمرنگ است. در فصل جدید، فضای خانوادگی پررنگ‌تر شده و چندین شخصیت خانم به کار اضافه شدند. البته با توجه به شرایط کنونی، احتمالاً خوراک سیاسی و اقتصادی بیشتری برای نقد و کنایه در فصل بعدی خواهیم داشت. البته نمی‌دانم گروه در فصل سوم چه تغییراتی خواهند داشت اما اکنون گروه نویسندگان در تدارک نوشتن فصل آینده سریال هستند. شاید ساخت فصل سوم در مهر ماه امسال کلید بخورد.
این فیلمساز با تأکید بر اینکه باید آدم‌های جدیدی به سینما و تلویزیون معرفی شوند و در «وضعیت زرد» این اتفاق افتاده است، می‌گوید: بازیگران جوانی مثل حسام خلیل‌نژاد، مهدی رضایی، آرش ماهان‌کیا و چند نفر دیگر، جوان‌های بسیار بااستعدادی هستند. امیدوارم رویه معرفی بازیگران جدید در سریال‌های تلویزیونی باب شود. ضمن اینکه تولید فیلم و سریال هم از انحصار گروه خاصی از بازیگران خارج شود و چهره‌ها و بازی‌های جدیدی به مخاطبان معرفی شوند.

خبرنگار: زهره کهندل