در بازار گوشت قرمز همواره افراد سودجو سعی می کنند با انواع تقلب حاشیه سود خود را افزایش دهند، در این میان افزایش قیمت گوشت در ماه های اخیر و کاهش قدرت خرید شهروندان، به این گونه تخلفات در بازار دامن زده است.
برخی عرضه کنندگان با استفاده از شگردهایی مانند عرضه گوشت های بدون مهر و تایید مراکز دام پزشکی یا عرضه گوشت های تاریخ مصرف گذشته به اسم گوشت ارزان قیمت، سعی می کنند از این رهگذر بر حاشیه سود خود بیفزایند. همین مسئله بهانه ای شد تا شهرآرا در گزارشی که با تیتر «بی انصافی در چرخ گوشت» در هفتم تیرماه به چاپ رسید، این مسئله را بررسی کند. به دنبال انتشار این گزارش، شهرآرا بر آن شد که با بازرسان دام پزشکی مشهد به برخی گوشت فروشی های شهر سربزند و وضعیت عرضه آن ها را بررسی کند.

فروشگاهی پر از تخلف
یکی از واحدهای عرضه کننده گوشت در خیابان خواجه ربیع، اولین مرکز فروش گوشت است که بازرسان دام پزشکی مشهد به آن مراجعه می کنند. در بدو ورود، نصب اطلاعیه ای که گوشت چرخ کرده را کیلویی ۹۰هزار تومان اعلام کرده است، نظر بازرسان را جلب می کند. هرچند براساس قانون باید گوشت چرخ کرده در حضور مشتری آماده شود، این واحد برخلاف قانون، حجم زیادی گوشت چرخ کرده را از پیش تهیه کرده و در یخچال خود گذاشته است.
«مگر نمی دانی عرضه گوشت چرخ کرده آماده شده از قبل ممنوع است؟» این اولین سوالی است که بازرسان دام پزشکی از عرضه کننده گوشت می پرسند. او در جواب با حالتی طلب کارانه می گوید: خیلی ها این کار را انجام می دهند؛ اگر راست می گویید، بروید و جلوی آن ها را بگیرید. اما بازرسان پاسخ می دهند که این کار تخلف است و ما با هر واحدی که این اقدام را انجام دهد، برخورد خواهیم کرد. مسئول واحد عرضه کننده گوشت در ابتدا سعی می کند از تحویل گوشت های چرخ کرده به بازرسان خودداری کند، ولی وقتی متوجه می شود قرار است برای او فرم امتناع از همکاری پر شود، گوشت های چرخ کرده اش را تحویل می دهد. بازرسان در محل، نزدیک به سه کیلوگرم گوشت چرخ کرده را که فاقد هویت است، معدوم می کنند. اما تخلف این واحد به این کار محدود نمی شود. در یخچال او مقادیری سنگدان و جگر با بسته بندی بدون هویت وجود دارد که مشخص است آن ها را از فروشنده های غیرمجاز خریده است. هرچند عرضه کننده گوشت تاکید می کند که این اقلام را از مراکز مجاز خریداری کرده است، برای اثبات ادعای خودش حاضر نمی شود فاکتور مربوط را ارائه کند. عرضه مقادیر زیادی پاچین مرغ که به صورت غیربهداشتی آماده شده است، از دیگر تخلف های صورت گرفته توسط این واحد است. وقتی بازرسان با حجم زیاد تخلف این واحد مواجه می شوند، لاشه های عرضه شده در فروشگاه را بررسی می کنند و متوجه می شوند که لاشه ها، مهر تایید هویتی ندارد. به احتمال زیاد لاشه گوشت ها نیز از مراکز غیرقانونی تهیه شده است. همین مسئله سبب می شود بازرسان برای عرضه این لاشه ها هم پرونده تشکیل دهند.
فروشنده مربوط وقتی که با حجم سنگین تخلف های خود مواجه می شود، در ابتدا سعی می کند با بلند کردن صدایش بر روی بازرسان، از خود دفاع و جو را متشنج کند، اما درنهایت وقتی متوجه می شود این کارش ممکن است به بهای پلمب شدن فروشگاهش تمام شود، آرام شده، حاضر به همکاری می شود.

مرغ های تاریخ مصرف گذشته
در ادامه بازرسی ها به یکی دیگر از فروشگاه های عرضه گوشت قرمز و مرغ در خیابان خواجه ربیع مراجعه می کنیم. در ابتدای ورود بازرسان مهرهای درج شده بر روی لاشه گوشت های عرضه شده را بررسی می کنند تا صحت هویتی آن ها تایید شود. بررسی تاریخ مصرف مرغ های عرضه شده نیز در دستورکار قرار می گیرد. در این میان، یکی از بسته های مرغ که پلاستیک آن باز است، توجه بازرسان را جلب می کند، از این رو از فروشنده درخواست می کنند آن را از یخچال خارج کند و برای بررسی به آن ها تحویل دهد. بر روی پلاستیک گوشت، تاریخ تولید ۱۶خرداد امسال درج شده است، این درحالی است که براساس قانون، تاریخ مصرف مرغ فقط ۷۲ساعت است. همین مسئله سبب می شود بازرسان، دستور معدوم سازی مرغ ها را بدهند، از این رو از فروشنده می خواهند در حضور آن ها، مرغ ها را در تشتی قرار دهد و بر روی آن ها وایتکس بریزد. برخلاف فروشنده اول، این فروشنده با بازرسان همکاری کرده، بلافاصله گوشت های مرغ را معدوم می کند.

خلأ قانونی نظارت
رئیس شبکه دام پزشکی مشهد در گفت وگو با شهرآرا، درباره روند بازرسی از واحدهای عرضه کننده گوشت در سطح شهر می گوید: بازرسی های دام پزشکی به دو صورت است؛ یکی به صورت دوره ای که از واحدهای عرضه کننده گوشت، بازرسی می شود و بازرسی های دیگر بعد از دریافت شکایت از وضعیت عرضه گوشت در واحدهای مربوط است. محمود جوادی نژاد می افزاید: در بازرسی ها، محموله ای که عرضه می شود، برای ما هویتش مهم است. هویت شامل مهر و برچسب آن است که اطلاعاتی مانند محل کشتارگاه و نوع گوشت بر روی آن درج شده است. مجوز حمل بهداشتی، مدرک دیگری است که باید ارائه شود. همچنین خودرویی که گوشت را به محل فروش می آورد، باید پروانه حمل گوشت را داشته باشد و یخچالش نیز سالم باشد. در سطح مراکز عرضه برای پروانه از دام پزشکی استعلام نمی شود و فقط از مرکز بهداشت و اتحادیه، استعلام گرفته می شود. برای نظارت بهتر، این خلأ قانونی باید برطرف شود. وی ادامه می دهد: در زمان مراجعه به واحدهای عرضه کننده، ظرفیت یخچال ها با میزان گوشت واردشده به فروشگاه مطابقت داده می شود، ضمن اینکه تمام گوشت ها باید در فضای یخچال نگهداری شود. وی با بیان اینکه گوشت چرخ کرده باید فقط در حضور مشتری آماده شود، می گوید: اگر گوشت چرخ کرده از قبل آماده شده باشد، به عنوان گوشت بدون هویت معدوم می شود. رئیس شبکه دام پزشکی مشهد توجه به تاریخ انقضا را از دیگر نکاتی می داند که بازرسان بررسی می کنند. جوادی نژاد در این باره می گوید: تاریخ مصرف گوشت گوسفند ۷۲ساعت، گاو ۹۶ساعت و مرغ ۷۲ساعت است. اگر این تاریخ بگذرد، محموله بررسی می شود و اگر گوشت ها فاسد نشده باشد و قابل مصرف باشد، بلافاصله باید درصورت بودن تقاضا، به مراکز مصرف فوری مانند رستوران ها تحویل داده شود.

منبع:شهرارا