استانهای دیگر چه کردند که ما نتوانستیم؟
شاید نخستین پاسخی که در مواجهه با این مشکل از طرف مسئولان مطرح شود کاهش یا نبود بودجه برای مرمت روکش آسفالت جادهها باشد که در نگاه نخست پاسخی منطقی و عقلانی به نظر میرسد؛ اما این پاسخ در صورتی میتواند قابل قبول باشد که دست کم شرایط راههای استان با اوضاع شاهراهها و حتی راههای فرعی استانهای دیگر نزدیک به هم باشد نه تفاوت از زمین تا آسمان.
در مسیر جاده مشهد به تهران که اصلیترین شاهراه ارتباطی استان به شمار میرود، حرکت کنید. خرابی آسفالت در محدوده راههای استان به وضوح مشهود است. به تابلو انتهای حوزه استحفاظی خراسان رضوی که میرسید و وارد استان سمنان میشوید، شرایط به کل عوض میشود و کمترین خرابی را در آسفالت جاده نمیبینید. اوضاع برای راههای استان تهران نیز به همین منوال است و جادههای این استان نیز جای نگرانی برای رانندگان باقی نمیگذارند و شرایطشان تقریباً استاندارد است. از تهران به کرج، قزوین، زنجان و تبریز که هزار و ۶۰۰ کیلومتر از مشهد فاصله دارد، نیز ادامه راه بدون کمترین مشکلی در آسفالت و خرابی آن برای رانندگان میسر است. دلیل این اختلاف فاحش در شرایط آسفالت جادهای که شرق کشور را به غرب متصل میکند چه میتواند باشد؟
یکی از هماستانیها به کنایه میگفت شاید دلیلش سفر مسئولان خراسانی با هواپیما و راحتی آن باشد که اگر خودشان از این راه و راههای مشابه برای تردد استفاده میکردند قطعاً شرایطش این نبود!
استفاده از خاک برای مرمت روکش آسفالت
به یقین میتوان گفت مدیریت راههای استان در موضوع نگهداری جادهها مدیریتی بر مبنای اصول و قاعده نبوده که کار به اینجا کشیده شده است. اگرنمونهای کوچک از آن را بخواهیم یادآور شویم همان اتفاقی بود که مدتی قبل در محور مشهد به نیشابور در حوالی دیزباد رخ داد. پلیس راه زمانی که متوجه ترکیدگی لاستیک چندین خودرو در محدوده دیزباد شد، با استقرار چند اکیپ ضمن شناسایی خرابی آسفالت جاده که منجر به ترکیدگی لاستیک خودروها میشد، خودروهای عبوری را به منتهیالیه سمت راست و به دور از نقطه خرابی آسفالت و حادثهخیز جاده هدایت نمود تا از بروز حوادث مشابه آنچه که رخ داده بود جلوگیری نماید. نکته جالب توجه اینکه اکیپ راهداری بعد از یک ساعت از حضور پلیس در محل حاضر شده و با ریختن خاک روی قسمت خراب آسفالت به شکل تأمل برانگیزی صورت مسئله را پاک نمود که با عبور هر خودرو بخشی از این خاک هم خالی میشد و چالههای مرگبار ساعاتی بعد دوباره متولد شدند!
پرسش اصلی و اساسی این است که چطور مسئولان استانهای یاد شده در مسیر شرق به غرب توانستهاند بودجه برای مرمت و ساماندهی جادههای خود بگیرند؛ اما این اتفاق دست کم برای اصلیترین شاهراه خراسان رضوی نیفتاده است؟
مشکل خرابی راهها تنها به موضوع جاده مشهد به تهران ختم نمیشود. این معضل در جاده مشهد - تربت حیدریه و از آنجا به جنوب خراسان رضوی نیز به وضوح مشهود است. همتی برای ساماندهی خرابی این شاهراه که استان را به استانهای جنوبی و شرق کشور وصل میکند وجود ندارد و گلایهمندیها در این خصوص بسیار است. اگر بخواهیم از وضع دیگر راههای استان بگوییم، شرایط بدتر از این است. ارجاع به خرابی آسفالت جاده کلات یا درگز که سالهاست صدای مردم این منطقه را در آورده یا محور مهم ترانزیتی سرخس نمونههای دیگری از ناکارآمدی مدیریت راههای خراسان رضوی است.
مرمت ۵۹ کیلومتر از ۳۹۰۰ کیلومتر
با اینکه تماس با مدیر کل راهداری استان و پیگیری موضوعات مربوط به آسفالت جادهها را در برنامه کارمان قرار داده بودیم؛ اما موفق به این کار نشدیم و در تماس با مدیر روابط عمومی، مسائل مرتبط را مطرح کردیم که پاسخ آنها چند سطر کوتاه و البته تأملبرانگیز بود. از ابتدای سال تاکنون ۵۹ کیلومتر از راههای زیر پوشش در قالب قراردادهای منعقد شده روکش آسفالت شده است. در حال حاضر حدود ۳هزار و ۹۰۰ کیلومتر از راههای اصلی، فرعی و روستایی با توجه به خرابی رویه و گذشت زمان از ساخت و اتمام دوره بهرهدهی، نیاز به روکش دارد که برای اجرای آن به ۳۸هزار و۳۷۰ میلیارد تومان اعتبار نیاز است. لازم است با تأمین اعتبارات ویژه روکش آسفالت راهها در اولویت قرار گیرد تا از خرابی راهها و افزایش هزینههای بیشتر جلوگیری شود. این تمام پاسخی بود که برای ما ارسال شد. کم کاری و نبود مدیریت لازم در همین چند سطر پاسخی که روابط عمومی اداره کل راهداری برای ما فرستاده بود، معلوم است. با اینکه در ماه پنجم سال قرار داریم، تنها ۵۹ کیلومتر از مجموع حدود ۴هزار کیلومتر راهی که نیاز به روکش دارد، مرمت شده است و این یعنی هیچ! موضوع بعدی اینکه اداره کل راهداری برای تحقق بودجه ۳۸هزار میلیارد تومانی که برای روکش کردن مورد نیاز است تا کجا توانسته پیش برود، که پاسخش را خودشان میدانند.
مدیریت ضعیف، مشکل اصلی راهداری استان
برای روشن شدن قضایا با رئیس مجمع نمایندگان خراسان رضوی تماس گرفتیم و از او در خصوص بحران راههای استان پرسیدیم. محمد صفایی در واکنش به این موضوع به خبرنگار ما گفت: مدیریت راههای استان در این دوره به شدت ضعیف عمل کرده است. در واقع در دوره مدیر کل فعلی همه چیز تعطیل شده به گونهای که آقای مدیر کل با پیمانکاران کار نمیکند و ضعف شدیدی در پشتیبانی و مدیریت راههای استان داریم. همین موضوع موجب عقب افتادگی از سایر استانها شده است.وی ادامه میدهد: همه ما کمبود اعتبار را قبول داریم؛ اما ضعف در مدیریت شرایط آنقدر زیاد است که همان اعتبار در نظر گرفته شده هم گاهی جذب نشده یا نمیشود. به طور مثال مصوبات بسیار خوبی در سفر ریاست جمهوری برای راهها داشتیم و بودجه خوبی برای آن در نظر گرفته شده است؛ اما متأسفانه مدیر کارآمدی نداریم که دنبال آن برود و بودجهای را که حق استان است بگیرد.
نماینده شهرستانهای گناباد و بجستان در مجلس شورای اسلامی در واکنش به موضوع جایگزین شدن فرد کارآمد با مدیر فعلی راهداری استان گفت: مجمع نمایندگان، ناکارآمدی و ضعفهای مدیر کل راهداری را متذکر شده است که در این راستا آقای استاندار نیز قول تغییر شرایط و جایگزینی فردی کارآمد را داده است.
خبرنگار: هاشم رسائیفر
نظر شما