حجت‌الاسلام سیدابوالفضل موسوی آقداش توضیح می‌دهد:

این دعا مضامین عالی و بلند دارد و گنجینه‌ای است از معارف توحیدی و خداشناسی که در آن، صفات جمال و جلال پروردگار و تدبیر و تصرف حق تعالی در عالم خلق، ذکر می‌شود.

در این دعای با عظمت بعد از توحید در ابعاد گوناگون، ولایت اهل بیت عصمت و طهارت(ع) مطرح می‌شود و بیشتر از همه، بعد از توحید و صفات پروردگار، به نقش امام زمان(عج) و لطف و عنایت و تصرف آن حضرت، به اذن پروردگار، در عالم تکوین و تشریع می‌پردازد. در واقع این دعا با دو ویژگی از جمله ادعیة مهدوی محسوب می‌گردد.

هم به لحاظ متن آن که در فقرات آخر، بعضی صفات و حالات حضرت و حکومت ایشان را می‌شمارد. هم به لحاظ اینکه این دعا، از آموزه‌های خود حضرت به جناب ابوجعفر محمد بن عثمان (از نواب خاص ایشان) در دوران غیبت صغری می‌باشد که این امر بر اهمیت دعای افتتاح می‌افزاید.

در یک تقسیم بندی محتوای این دعا به طور کلی دو بخش میشود:

بخش اول: شناخت خدا و صفات الهی

بخش دوم: صالحان و ویژگیهای حکومت مصلح کل

بر اساس بخش دوم حکومت حضرت تحت عنوان «دولت کریمه مهدوی» معرفی شده و ضمن بیان ویژگی‌ها و امتیازاتی که دارد رغبت و تلاش برای رسیدن به آن دولت کریمه یکی از خواست‌های نهایی در این دعا شمرده شده است «اللهم انا نرغب  الیک فی دوله کریمه» که در این مجال به اختصار به برخی از ویژگهایی و امتیازاتی که سبب رغبت بیشتر به این دولت موعود می گردد اشاره می‌شود.

انتظار عدالت مهدوی، عدالت گمشده فطرت‌های پاک

«...اَللّـهُمَّ وَصَلِّ عَلی وَلِیِّ اَمْرِکَ الْقآئِمِ الْمُؤَمَّلِ، وَالْعَدْلِ الْمُنْتَظَرِ...» «خدایا درود فرست بر سرپرست فرمانت، امام قائم مورد امید و آرزوی مردم و عادلی که مردم انتظار او را می‌کشند...»

مرور روایات مهدوی تبیین کننده این مطلب است که یکی از پرآوازه‌ترین شاخصه‌های رفتاری حضرت صاحب‌الزمان(عج)، عدالت است. کما اینکه در روایتی از امام حسین(ع) می‌خوانیم: «اذا قام قائم العدل وَسَع عدلُه البرَ و الفاجر». هنگامی‌که قائم بر پا کنندة عدالت به پا خیزد، عدالت او، نیکو کار و بدکار را در برمی‌گیرد. لذا همة انسان‌های عدالتخواه و آزاده انتظار آمدن او را می‌کشند و خود حضرت هم در دعا بر این امر گواهی می‌دهد.

در روایتی دیگر از حضرت امیر(ع) می‌خوانیم: «به تحقیق که حضرت مهدی(عج) قضاوت ناصالح را برکنار می‌زند... زمین را از فریبکاران پاک می‌فرماید. به تحقیق که او به عدالت رفتار می‌کند و در میان شما ترازوی عدل و داد را برپا می‌کند».

درخواست برپایی دین حق و آشکار شدن حقایق و اسرار دیگر

اَللّهُمَّ اجْعَلْهُ الدّاعِیَ اِلی کِتابِکَ، وَالْقآئِمَ بِدینِکَ، خدایا قرار بده آن حضرت را دعوت کنندة به کتابت و قیام کننده به ترویج دینت.

بی شک یکی از اقدامات اصلی حضرت حجت پس از ظهور، دعوت انسان‌ها به حقیقت دین و اجرای احکام آن می‌باشد که در پی آن به سنت جد خویش عمل می‌نمایند. حال در ابتدای این فراز از دعا گویا حضرت درخواست سریع در این امر را از حق تعالی می‌کند. نیز اینکه این مطلب را می‌رساند که آن بزرگوار هر لحظه آماده است که برای امر حق قیام کند و کلمه توحید را به سمع جهانیان برساند.

طبق آیات و روایات دولت کریمه حقایق و روشنگری‌های بسیاری در پی دارد و تا قبل از ظهور حضرت مهدی(عج) حقایق به طور کامل و شایسته آشکار نمی‌شود حتی تا جاییکه برخی می‌گویند او دین جدیدی آورده است. چنانکه در فقرات قبلی همین دعا آمده است«اَللهُمَّ اَظْهِرْ بِهِ دینَکَ وَسُنَّةَ نَبِیِّکَ، حَتّی لا یَسْتَخْفِیَ بِشَیْء مِنَ الْحَقِّ مَخافَةَ اَحَد مِنَ الْخَلْقِ»؛ یعنی «خدایا با ظهور او دینت و روش و سنت پیامبرت را آشکار ساز تا آنکه دیگر چیزی از حق و حقیقت از ترس احدی از خُلق مخفی نماند».

امام صادق(ع) فرموده است: «وقتی قائم(عج) قیام کند با امر و دین جدیدی خواهد آمد چنانکه پیامبر اسلام در آغاز رسالتشان به دین جدیدی دعوت نمودند». البته نه اینکه حضرت دین جدیدی می‌آورند بلکه همان دین مبین اسلام است که حضرت غبارهای آنرا زایل می‌کنند و بدعت‌ها و انحرافاتی که وارد شده است را باطل می‌سازند اما چون در اثر گذشت زمان طولانی دین حقیقی و اصلی دستخوش تغییرات شده است مردم احساس می‌کنند که حضرت دین جدیدی آورده‌اند.

چنانکه در روایات آمده وقتی حضرت ظهور می‌کنند می‌فرمایند: «هذا دینی و دین آبائی».

در ذیل آیه سوره اسرا «وَقُلْ جَاءَ الْحَقُّ وَزَهَقَ الْبَاطِلُ إِنَّ الْبَاطِلَ کَانَ زَهُوقًا» در روایتی از امام باقر(ع) آمده است: وقتی حضرت مهدی(عج) قیام کنند دولت باطل از بین می‌رود.

طبق روایات با ظهور حضرت خیلی از چیزهایی که بدانها معرفت نداریم آشکار می‌شود. در روایتی از حضرت علی(ع) داریم که «چون مهدی به پا خیزد در اعضای بی جان قرآن روح حیات می‌دمد و وحی الهی را رونق تازه‌ای می‌بخشد». در روایت دیگری هم آمده است که به برکت ظهور حضرت عقول و اخلاق ما هم به تکامل می‌رسد و نمود حقیقی خود را ظاهر می‌سازد.

جانشینی خوبان گذشته برای برپایی دین مورد رضای خدا

«اَللّـهُمَّ... اِسْتَخْلفْهُ فی الاْرْضِ کَمَا اسْتَخْلَفْ الَّذینَ مِنْ قَبْلِهِ، مَکِّنْ لَهُ دینَهُ الَّذِی ارْتَضَیْتَهُ لَهُ» خدایا او را خلیفة خود بر روی زمین قرار ده همانطور که پیشینیان از او را جانشین قراردادی و او را برای حفظ دنیش که برای او پسندیدی، قدرت عطا فرما.

این مطلب قابل انکار نیست که این فراز از دعای شریف افتتاح اشاره به آیه نورانی سوره مبارکه نور دارد که بر اساس روایات متعددی از اهل بیت عصمت و طهارت(ع) وعدة الهی در آن آیه متوجه ظهور امام عصر(عج) می‌باشد. و آن آیه به این فراز قرار است که: «وَعَدَ اللَّهُ الَّذِینَ آمَنُوا مِنْکُمْ وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ لَیَسْتَخْلِفَنَّهُم فِی الْأَرْضِ کَمَا اسْتَخْلَفَ الَّذِینَ مِنْ قَبْلِهِمْ وَلَیُمَکِّنَنَّ لَهُمْ دِینَهُمْ الَّذِی ارْتَضَی لَهُمْ وَلَیُبَدِّلَنَّهُمْ مِنْ بَعْدِ خَوْفِهِمْ أَمْنًا یَعْبُدُونَنِی لَا یُشْرِکُونَ بِی شَیْئًا وَ مَنْ کَفَرَ بَعْدَ ذَلِکَ فَأُوْلَئِکَ هُمْ الْفَاسِقُونَ».

دین مورد رضای خدا چگونه دینی است؟ «مکّن له دینه الذی ارتضیته له...» پاسخ این سؤال در آیه سوم از سوره مائده ذکر شده است، چرا که کامل شدن این دین را منوط به پذیرش ولایت از طریق اهل بیت(ع) می‌داند و می‌فرماید: «الْیَوْمَ أَکْمَلْتُ لَکُمْ دِینَکُمْ وَأَتْمَمْتُ عَلَیْکُمْ نِعْمَتِی وَرَضِیتُ لَکُمْ الْإِسْلَامَ دیناً». باید دید آن چه روزی است که خداوند متعال 3 ویژگی و واقعة مهم را در آن دیده است و آن روز را بعنوان روز کمال دین و تمامیت نعمت و رضایت به دین اسلام برای دینداران معرفی می‌نماید. که گویا در واقع تا قبل از این موعود این کمال و تمامیت و رضایت نبوده است.

همة مفسرین شیعه و بسیاری از علمای اهل سنت شأن نزول این آیه را روز غدیر خم معرفی نموده‌اند که پیامبر گرامی اسلام در آن روز جانشین خودش را پس از خود تعیین نمودند. در واقع حاکم، رهبر خلیفه و رهبر جامعه اسلامی که دارای ولایت پس از رسول خدا بود معرفی شد.

اهمیت این امر زمانی روشن می‌گردد که قبل از نزول این آیه، خداوند متعال مقدمه‌ای را بیان فرموده که مسئولیت پیامبر(ص) را گوشزد می‌کند. «یَا أَیُّهَا الرَّسُولُ بَلِّغْ مَا أُنزِلَ إِلَیْکَ مِنْ رَبِّکَ وَإِنْ لَمْ تَفْعَلْ فَمَا بَلَّغْتَ رِسَالَتَه». این آیه کمی با زبان تهدید نسبت به پیامبر سخن می‌گوید که ای پیامبر اگر این وظیفه، اعلام ولایت و جانشینی علی(ع) را انجام ندهی رسالت خدا را انجام نداده‌ای. البته در این زمینه روایات اهل بیت(ع) نیز به یاری ما می‌آیند. چرا که در ذیل آیه 55 سوره نور (که خداوند مؤمنین را وعدة جانشینی داده بود) از امام سجاد نقل شده است. «هم والله شیعنا اهل البیت یفعل ذلک بهم علی یدی رجل منّا و هو مهدی هذا الامه».

آن کسانی که مقام خلافت را خواهند گرفت از شیعیان ما اهل بیت هستند (که ولایت ما را پذیرفته‌اند) که خداوند متعال به دستان مردی از ما اهل بیت، این نعمت را به آن‌ها می‌دهد که مصداق این آیه باشد و او همان مهدی(عج) این امت است.