درحالیکه تجاوز نظامی رژیم صهیونیستی به نوار غزه وارد دومین سال خود شده و افزون بر دهها هزار شهید و زخمی، گرسنگی نیز در سایه تشدید محاصره علیه این منطقه بر دو میلیون نفر از ساکنان آنجا فائق آمده، صادرات از پنج کشور عربی سازشگر به سرزمینهایی اشغالی بیشتر شده است.بر اساس این دادهها مجموع مبادلات تجاری کشورهای عربی سازشگر با اسرائیل در ماههایی جنگ نسبت به قبلا افزایش یافته و حجم مبادلات با اسرائیل به ۴ میلیارد دلار رسیده است و برخی از آنها حجم تجارت خود را در طول جنگ نسبت به قبل از آن دو برابر کردند.دادههای مربوط به صادرات اعراب به اسرائیل نشان میدهد که امارات متحده عربی بهتنهایی ۸۱.۴ درصد از حجم کل صادرات کشورهای عربی به اسرائیل در طول جنگ را به خود اختصاص داده است و پس از آن مصر، اردن، مراکش و بحرین قرار دارند. دادهها نشان میدهد حجم تجارت بین مصر و اسرائیل نیز در طول جنگ، بالاترین میزان در یک دهه اخیر بوده است.
دادههای اخیر در مورد تجارت اعراب با اسرائیل در طول جنگ نشان میدهد که کشورهای عربی صادرات و واردات (یا یکی از آنها) با اسرائیل را در ماههای جنگی که در ۷ اکتبر ۲۰۲۳ آغاز شد افزایش دادهاند که نشان میدهد روابط اقتصادی کشورهای سازشگر عربی با اسرائیل تحتتأثیر خشم جامعه ملتهای عربی از تداوم تجارت با رژیم اشغالگر قرار نگرفتند.این دادهها توسط اداره مرکزی آمار اسرائیل (دولت) صادر میشود و به حجم صادرات و واردات (بدون الماس) بین اسرائیل از یک سو و امارات، مصر، اردن، مغرب و بحرین از اکتبر ۲۰۲۳ تا پایان آگوست ۲۰۲۴ (مهر ۱۴۰۲ تا شهریور ماه ۱۴۰۳) را پوشش میدهد.در این گزارش حجم صادرات و واردات کشورهای عربی با اسرائیل در طول ماههای جنگ با مدت مشابه آن در سالهای ۲۰۲۲ و ۲۰۲۳ مقایسه شده است.آمارهای رسمی اسرائیل نشان میدهد که ارزش صادرات پنج کشور عربی به اسرائیل به ۲ میلیارد و ۸۹۷ میلیون دلار (از اکتبر ۲۰۲۳ تا پایان آگوست ۲۰۲۴) رسیده است.صادرات اعراب به اسرائیل در طول ماههای جنگ در مقایسه با مدت مشابه سالهای ۲۰۲۲ و ۲۰۲۳ (از اکتبر ۲۰۲۲ تا پایان آگوست ۲۰۲۳) که به ۲ میلیارد و ۷۷۱ میلیون دلار رسیده بوده است، ۱۲۲ میلیون دلار افزایشیافته است.واردات اسرائیل به کشورهای عربی در ماههای جنگ، یک میلیارد و ۱۰۴ میلیون دلار بوده است، درحالیکه ارزش واردات اعراب در ماههای مشابه سالهای ۲۰۲۲ و ۲۰۲۳، ۹۲۳.۶ میلیون دلار بوده است.بهاینترتیب، حجم مبادلات تجاری (صادرات و واردات بدون الماس) بین کشورهای سازشگر و اسرائیل در ماههای جنگ غزه به ۴ میلیارد دلار رسیده، درحالیکه حجم مبادلات تجاری در همان ماههای سالهای ۲۰۲۲ و ۲۰۲۳ برابر بود. ۳.۶ میلیارد دلار بوده است.
صادرات ۲.۸ میلیارد دلاری امارات به اسرائیل در طول جنگ
بر اساس اطلاعات اسرائیل، حجم مبادلات تجاری بین امارات و اسرائیل (از اکتبر ۲۰۲۳ تا پایان آگوست ۲۰۲۴) به ۲.۸ میلیارد دلار رسیده است که بیشترین بخش آن را صادرات از امارات به اسرائیل تشکیل میدهد.ارزش صادرات امارات به اسرائیل در طول جنگ بالغ بر ۲ میلیارد و ۲۸۶ میلیون دلار بوده است که نسبت به مدت مشابه در سالهای ۲۰۲۲ و ۲۰۲۳ ۱۲۲ میلیون دلار افزایش داشته است. دادهها نشان میدهد که امارات متحده عربی کشور عربی است که بیشترین صادرات را در طول جنگ به اسرائیل داشته است. ماه اکتبر ۲۰۲۳ که جنگ در آن آغاز شد، با ۱۳۵.۱ میلیون دلار کمترین میزان صادرات امارات به اسرائیل را به ثبت رساند، اما با شروع جنگ، صادرات امارات افزایش یافت و در ژانویه ۲۰۲۴ (دی ماه) به اوج خود رسید و به ۲۵۲.۱ میلیون دلار رسید.امارات متحده عربی نیز در صدر حجم واردات اسرائیل به پنج کشور عربی در طول جنگ با غزه، ۵۱۶.۱ میلیون دلار واردات از اسرائیل داشته، درحالیکه ارزش واردات در همان ماههای ۲۰۲۲ و ۲۰۲۳، ۶۴۵.۵ میلیون دلار بود.پژوئن ۲۰۲۴ (خرداد ماه) بیشترین ارزش واردات اسرائیل به امارات را با ۵۴.۲ میلیون دلار ثبت کرد.
تجزیه و تحلیل دادهها نشان میدهد که حجم مبادلات تجاری بین امارات و اسرائیل در طول جنگ غزه، دومین مبادلات بزرگ بین دو طرف از زمان عادیسازی روابط بین آنها در سال ۲۰۲۰ است و دادهها نشان میدهد:در سال ۲۰۲۰، حجم مبادلات تجاری بین امارات و اسرائیل بالغ بر ۱۸۹.۸ میلیون دلار بوده است. در سال ۲۰۲۱، مبادلات تجاری به ۱.۲۲۱ میلیارد دلار رسید. در سال ۲۰۲۲، حجم مبادلات تجاری به ۲.۵۲۷ میلیارد دلار رسید. در سال ۲۰۲۳، حجم مبادلات تجاری به ۲.۹ میلیارد دلار رسید. - از اکتبر ۲۰۲۳ (تاریخ شروع جنگ) تا اوت ۲۰۲۴: حجم مبادلات تجاری به ۲.۸ میلیارد دلار رسید.دادههای اداره مرکزی آمار اسرائیل نوع صادرات و واردات بین امارات و اسرائیل را نشان نمیدهد، اما روابط تجاری بین آنها بر اساس توافقنامه تجارت آزاد منعقد شده در سال ۲۰۲۲ تنظیم میشود که اولین مورد از نوع خود بین یک کشور عربی و تلآویو بوده که مقرر میدارد که ۹۶ درصد از عوارض گمرکی بر تمامی کالاها حذف شود.
صادرات مصر به اسرائیل، بالاترین میزان در ۱۰ سال گذشته
مصر از نظر ارزش مبادلات تجاری با اسرائیل (بدون الماس) در زمان جنگ با غزه در جایگاه دوم قرار دارد.ارزش مبادلات تجاری مصر و اسرائیل(از اکتبر ۲۰۲۳ تا پایان آگوست ۲۰۲۴) بالغ بر ۵۴۸.۴ میلیون دلار بوده است، درحالیکه حجم مبادلات بین دو طرف طی ماههای مشابه سالهای ۲۰۲۲ و ۲۰۲۳، ۳۲۶ میلیون دلار بوده است.دادههای تحلیل شده نشان میدهد که حجم مبادلات تجاری (صادرات و واردات بدون الماس) بین مصر و اسرائیل طی ۱۱ ماه جنگ غزه بالاترین میزان از سال ۲۰۱۴ است.صادرات مصر به اسرائیل (از اکتبر ۲۰۲۳ تا پایان آگوست ۲۰۲۴) بالغ بر ۱۹۳.۹ میلیون دلار بوده است، درحالیکه ارزش صادرات در ماههای مشابه سالهای ۲۰۲۲ و ۲۰۲۳، ۱۷۹.۲ میلیون دلار بوده است.مصر ارزش واردات خود از اسرائیل را در طول جنگ دو برابر کرد و (از اکتبر ۲۰۲۳ تا پایان آگوست ۲۰۲۴) به ۳۵۴.۵ میلیون دلار رسید که افزایش ۱۴۱ درصدی نسبت به ماههای مشابه در سالهای ۲۰۲۲ و ۲۰۲۳ (۱۴۶.۹ میلیون دلار) داشت. )درحالیکه دادههای رسمی اداره آمار اسرائیل نوع محصولاتی را که اشغالگران از مصر وارد میکنند نشان نمیدهد، برخی از این محصولات شناخته شده هستند. محصولات مصری صادراتی به اسرائیل عمدتاً مواد غذایی هستند.
اردن واردات از اسرائیل را در طول جنگ افزایش داده
اردن از نظر حجم مبادلات تجاری با اسرائیل از (اکتبر ۲۰۲۳ تا پایان آگوست ۲۰۲۴) در بین کشورهای عربی در جایگاه سوم قرار گرفت و حجم مبادلات آن با اسرائیل به ۳۹۸.۵ میلیون دلار رسید که بیشتر آن صادرات از اردن به اسرائیل بود؛درحالیکهه ارزش مبادلات بین دو طرف در مدت مشابهسالهایی ۲۰۲۲ و ۲۰۲۳ بالغ بر ۴۷۴.۹ میلیون دلار بوده است.اردن واردات خود از اسرائیل را در طول جنگ افزایش داد، زیرادادههاا نشان میدهد که اردن (از اکتبر ۲۰۲۳ تا پایان آگوست ۲۰۲۴) از اسرائیل به ارزش ۹۶.۹ میلیون دلار وارد کرده است که نسبت به ارزش واردات در همان مدت ۲۰۲۲ و ۲۰۲۳ که بالغ بر ۷۲ میلیون دلار بوده است، ۳۴.۵ افزایش داشته است.در مورد صادرات، ارزش صادرات اردن به اسرائیل از ابتدای جنگ تا پایان آگوست ۲۰۲۴ بالغ بر ۳۰۱.۶ میلیون دلار است که ۱۰۱.۳ میلیون دلار کمتر از ارزش صادرات اردن به اسرائیل از اکتبر ۲۰۲۲ تا پایان اوت سال ۲۰۲۲ است. زیرا ارزش صادرات در آن مدت: ۴۰۲.۹ میلیون دلار بوده است.
اگرچه ارزش صادرات اردن به اسرائیل در طول جنگ کاهش یافته، اما پس از امارات در رتبه دوم از نظر حجم صادرات به اسرائیل در طول جنگ قرار گرفته است.اگرچه ارزش کل صادرات اردن به اسرائیل در طول جنگ کاهش یافت، اما داده ها نشان می دهد که در برخی ماه های جنگ، اردن ارزش صادرات خود به اسرائیل را دو برابر کرده است.به عنوان مثال، اردن در نوامبر ۲۰۲۳ ۱۵ میلیون دلار به اسرائیل صادرات داشته و در ژوئیه ۲۰۲۴ ارزش صادرات دو برابر شد و به ۴۲.۴ میلیون دلار رسید که ۱۸۲ درصد افزایش داشت.اردن یکی از مهم ترین منابع تامین سبزیجات اسرائیل است. بر اساس داده های رسمی وزارت کشاورزی اسرائیل اردن از آغاز جنگ علیه غزه تا اوایل ماه اوت ۲۰۲۴، ۴۶۵۳۹ تن سبزیجات به اسرائیل صادر کرده است. اردن اکنون صادرات سبزیجات و میوه ها به اسرائیل را متوقف کرده است. اسرائیل در ماه اوت اعلام کرده بود که واردات سبزیجات و میوه های اردن را به دلیل احتمال آلودگی میکروبی آن متوقف کرده است. اما اردن صحت ادعاهای اسرائیل را رد کرد.
افزایش قریب به ۱۰۰ درصدی مبادلات تجاری مغرب و اسرائیل
کشور مغرب نیز در دوران جنگ مبادلات تجاری خود را با اسرائیل افزایش داد در دوره (اکتبر ۲۰۲۳ تا پایان آگوست ۲۰۲۴) حجم مبادلات تجاری (بدون الماس) بین دو کشور به ۱۴۳ میلیون دلار رسید، در حالی که ارزش مبادلات به طی ماههای مشابه سالهای ۲۰۲۲ و ۲۰۲۳: ۷۲.۳ میلیون دلار بوده و از همین رو طی ۱۲ ماه گذشته افزایش ۹۷.۷ درصدی داشته است.داده های اسرائیل نشان می دهد که مغرب واردات خود از اسرائیل را در طول ماه های جنگ به میزان قابل توجهی ۱۲۹.۲ درصد افزایش داده است و ارزش واردات (از اکتبر ۲۰۲۳ تا اوت ۲۰۲۴) به ۱۲۹.۵ میلیون دلار رسیده است، در حالی که واردات در ماه های مشابه ۲۰۲۲ و ۲۰۲۳ بالغ بر ۵۶.۵ میلیون دلار بوده است.در مورد صادرات، ارزش صادرات اسرائیل به مغرب از (اکتبر ۲۰۲۳ تا اوت ۲۰۲۴) بالغ بر ۱۳.۵ میلیون دلار بوده است، در حالی که در ماه های مشابه سال های ۲۰۲۲ و ۲۰۲۳: ۱۵.۸ میلیون دلار بوده است.به گفته وبگاه دولت اسرائیل، صادرات مغرب به اسرائیل بر حوزه پوشاک و مواد غذایی متمرکز است، در حالی که صادرات اسرائیل به مغرب شامل تجهیزات حمل و نقل، محصولات شیمیایی، پلاستیک و لاستیک است.
مبادلات تجاری بحرین و اسرائیل ۸۰۰ درصد بیشتر شده
دادههای رسمی اسرائیل حاکی ازچند برابرر شدن چشمگیر مبادلات تجاری بین بحرین و اسرائیل در طول جنگ غزه است، زیرا مبادلات در این دوره (از اکتبر ۲۰۲۳ تا پایان اوت ۲۰۲۴) ۷۹۱.۸ درصد افزایشیافته است.دادهها نشان میدهد که مبادلات تجاری بین دو طرف در ماههای جنگ به ۱۰۹.۶ میلیون دلار رسیده است،درحالیکه ارزش مبادله درماههایی مشابه سالهای ۲۰۲۲ و ۲۰۲۳ به ۱۲.۳ میلیون دلار رسیده است، به این معنی که مبادلات نزدیک به ۹ برابر شده است. ارزش صادرات بحرین به اسرائیل (از اکتبر ۲۰۲۳ تا اوت ۲۰۲۴) به ۱۰۲.۴ میلیون دلار رسید،درحالیکه ارزش صادرات درماههایی مشابه ۲۰۲۲ و ۲۰۲۳ ۹.۶ میلیون دلار بود.در مورد واردات اسرائیل به بحرین، دادهها نشان میدهد که در طول جنگ غزه ۱۶۶ درصد افزایشیافته و ارزش واردات (از اکتبر ۲۰۲۳ تا اوت ۲۰۲۴) به ۷.۲ میلیون دلار رسیده است، درحالیکه در ماههای مشابه آن در ۲۰۲۲ و ۲۰۲۳ این میزان به ۲.۷ میلیون دلار رسیده بود.
تحلیل دادههای مبادلات تجاری بین کشورهای عربی و اسرائیل در زمان جنگ با غزه نشان میدهد، بیشترین بخش از این مبادلات توسط «کشورهای سازشگر یعنی امارات، بحرین و مغرب» انجام شده است. اینها کشورهایی هستند که در نیمه دوم سال ۲۰۲۰ با رژیم اشغالگر اسرائیل توافقنامه عادیسازی امضا کردند که اسرائیل آن را پیمان آبراهام مینامد.حجم مبادلات تجاری بین این سه کشور و اسرائیل در طول جنگ در مجموع ۳ میلیارد و ۵۴ میلیون دلار بوده در حالی که کل حجم مبادلات بین کشورهای سازشگر و اسرائیل به ۴ میلیارد دلار رسیده است یعنی این سه کشور ۷۶.۳ درصد از حجم مبادلات تجاری با اسرائیل در زمان جنگ را به خود اختصاص داده اند و بر اساس داده ها: صادرات امارات، مغرب و بحرین به اسرائیل در طول جنگ بالغ بر ۲.۴ میلیارد دلار بود. واردات اسرائیل به این سه کشور در طول جنگ بالغ بر ۶۵۲ میلیون دلار بوده است.
ادامه این مبادلات تجاری بین کشورهای عربی و اسرائیل در حالی صورت میگیرد که نهادهای بین المللی طی روزهای گذشته درباره گسترش گرسنگی به ویژه در شمال نوار غزه با تشدید حلقه محاصره رژیم صهیونیستی بر این منطقه طی سه هفته گذشته زیر بمبارانهای زمینی و هوایی هشدار دادهاند.
نظر شما