علی باقر طاهری نیا رئیس موسسه پژوهش و برنامه ریزی آموزش عالی گفت: یکی از رسالت‌های بزرگ رسانه کمک به مردمی سازی علم است.
وی افزود: در اردیبهشت امسال رهبر معظم انقلاب در دیدار با معلمان با صراحت روی نکاتی تاکید کردند که دغدغه خانواده ها و جوانان است که در زمینه ارتباط اشتغال با جامعه صحبت کردند و اگر جوانی شغل ندارد باید بدانیم که اهداف آموزش عالی مشکل دارد.
طاهری نیا تصریح کرد: در خصوص رسالت و ماموریت دانشگاه باید به جای افراط و تفریط واقع بینانه قضاوت کرد، دانشگاه ها به عنوان نهاد علم علاوه بر اینکه متولی تربیت نیروی انسانی ماهر هستند و وظیفه توسعه دانایی، تولید و ترویج علم را بر عهده دارند و بازیگر اصلی هستند، اما این موضوع به معنای تامین شغل برای دانش آموختگان نیست اما مسئول اصلی تربیت نیروی انسانی ماهر است.
رئیس موسسه پژوهش و برنامه ریزی آموزش عالی ادامه داد: اینکه گاهی تصور شود دانشگاه‌ها مسئول تامین شغل هستند خطاست و دانشگاه در راستای تولید علم نافع، ماموریت گرایی و ... تمرکز دارند و تولید علم و تربیت نیروی انسانی ماهر دوبال پرواز نهاد علم هستند.
طاهری نیا اضافه کرد: وزیر علوم در برنامه تقدیمی به مجلس وعده مشابهی به نمایندگان مجلس دادند و گفتند ایجاد سازوکارهای آموزش مهارتی در کنار آموزش نظری در راستای نیروی توانمند برای بازار کار است و رهبری هم در این زمینه تاکید داشتند. همچنین وزیر علوم موسسه پژوهشی و برنامه ریزی آموزش عالی را به منظور هدفمند سازی آموزش در نظر گرفتند.
سهم دانشگاه های مهارتی در برنامه ششم توسعه
وی تاکید کرد: آموزش مهارتی بر اساس اسناد بالادستی در حوزه دانشگاه‌های مهارتی محدود شده است. دانشگاه مهارتی و رشته مهارتی و درس مهارتی داریم. دانشگاه‌های مهارت‌محور در وزارت علوم در اسناد شامل دو دانشگاه فنی و حرفه‌ای و علمی و کاربردی است که در برنامه ششم توسعه هم تصویب شده بود که سهم آموزش مهارتی از آموزش عالی طی ۵ سال به ۳۰ درصد برسد. البته در این برنامه از دو دانشگاه مهارتی نام برده شده است و مقرر شده بود از سال ۹۶ از ۲۰ درصد شروع کنیم و سال ۱۴۰۰ به ۳۰ درصد برسیم. اما امروزه سهم دانشگاه و فنی و حرفه‌ای ۶ درصد و سهم علمی کاربردی ۷ درصد است که این رقم در حال حاضر به ۱۳ درصد رسیده است.
سهم دانشگاه‌های مهارتی از آموزش عالی
رئیس موسسه پژوهش و برنامه ریزی آموزش عالی افزود: سهم دانشگاه‌های مهارتی از آموزش عالی ۱۳ درصد است، اما سهم آموزش‌های مهارتی در آموزش عالی ۲۳ درصد است که در حال حاضر ۲۰۰ هزار دانشجوی مهارتی داریم. در قانون فقط دانشگاه علمی کاربردی و فنی و حرفه‌ای جزو دانشگاه مهارتی هستند در صورتی که دانشگاه امام علی، تربیت دبیر رجایی و دانشگاه امام حسین و فنی‌های غیرانتفاعی‌ها و فنی‌های دانشگاه آزاد و دانشگاه‌های فنی وابسته به دستگاه‌های اجرایی هم جزو این موارد هستند.
طاهری نیا تاکید کرد: در محاسبه آموزش‌های مهارتی باید به دانشگاه‌های ماموریت‌گرا و دروس رشته‌های فنی هم توجه کنیم. دانشگاه‌های علمی کاربردی و فنی و حرفه‌ای باید تمرکزشان روی مقطع کاردانی باشد که سهم این مقطع از دو دانشگاه سهم بالایی نیست.
رئیس موسسه پژوهش و برنامه ریزی آموزش عالی گفت: در دانشگاه علمی کاربردی سهم زیادی به حوزه علوم انسانی اختصاص داده شده است و در فنی و حرفه‌ای دانشجویان فنی و مهندسی بیشترین آمار دانشجو را دارند در صورتی که باید به تربیت نیروهای تکنسین و ماهری توجه شود.
رشته‌های پزشکی بالاترین نرخ اشتغال را به خود اختصاص دادند
طاهری نیا افزود: وضعیت میانگین اشتغال دانش‌آموختگان طی ۵ سال یعنی از سال ۱۳۹۲ تا سال ۱۳۹۷ نشان می دهد که بیشترین سهم اشتغال به ترتیب مربوط به رشته‌های مختلف علوم پزشکی و سپس علوم انسانی با ۵۱.۸ درصد و فنی و مهندسی با ۴۹.۸ درصد، علوم پایه با ۴۵ درصد، کشاورزی و هنر با درصد ۳۶.۶ درصد است. بیش از ۶۸ درصد دانش آموختگان در رشته سلامت شاغل هستند که بالاترین آمار است و باید توجه شود که این نرخ اشتغال شامل شغل رشته‌های شهریه‌پرداز است و این خلا را باید در مرکز داده برطرف کرد.
اختصاص بیشترین نرخ اشتغال دانش آموختگان به مقطع دکتری با ۷۳ درصد
رئیس موسسه پژوهش و برنامه ریزی آموزش عالی بیان کرد: فرض بر این است که سهم اشتغال برای مقطع کاردانی بیشتر باشد، اما دانشجویان مقطع دکتری بیشترین نرخ اشتغال را با ۷۳ درصد به خود اختصاص داده‌اند و اشتغال دانشجویان ارشد ۶۲.۴ درصد، کارشناسی‌ها ۴۹.۳ درصد و کاردانی‌ها ۴۲ درصد است.
طاهری نیا گفت: در حال حاضر نگاه خانواده‌ها به تکنسین فاخر نیست و خانواده‌هایی که دغدغه اشتغال فرزندان را دارند باید بدانند که نیروهای مهارتی وارد بازار کار شوند. مثلاً در انتخاب رشته به ترتیب دوره‌های روزانه و شبانه و در پایان دانشگاه‌های فنی و حرفه‌ای و علمی کاربردی قرار می‌گیرند. برای کمک به حل بیکاری جوانان باید نگاه خانواده‌ها و انتظار آن ها را تغییر داد و ذهنیت آن ها را روی تربیت تکنسین و تحصیل در مقطع کاردانی متمرکز کرد.
وی افزود: سهم دوره کاردانی از مجموع دانشجویان دانشگاه علمی کاربردی ۵۵ درصد و از دانشگاه فنی و حرفه‌ای ۷۱ درصد است و دانشگاه‌های مهارتی باید بیشتر در مقطع کاردانی متمرکز شوند.
طاهری نیا اضافه کرد: کنگره آموزش مهارتی، هدفمند و نیاز محور ۵ تیر در تالار علامه امینی دانشگاه تهران با حضور وزیر علوم و وزیر تعاون کار و رفاه اجتماعی و وزیر صنعت و روسای دانشگاه‌ها برگزار می‌شود و پیشینه این کنگره به دغدغه‌های رهبر انقلاب در حوزه آموزش عالی و برنامه وزیر در زمینه توسعه آموزش هدفمند و مطالبه مردم برمی‌گردد.
رئیس موسسه پژوهش و برنامه ریزی آموزش عالی اضافه کرد: از جمله مزیت‌های کنگره آموزش هدفمند هم اندیشی گسترده با حضور ذی نفعان مختلف است و علاوه بر دانشگاه‌های دولتی و غیر دولتی، نمایندگان بازار کار و سیاستگذاران حوزه اشتغال هم حضور دارند؛ بنابراین این کنگره سیاستی و اجرایی به شمار می‌آید. رویکرد عملیاتی و سیاست پژوهانه از جمله مزیت‌های دیگر این کنگره است و از سخنرانان ایفای نقش سیاست پژوهی را انتظار داشتیم بر همین اساس هر گروه علمی در پایان سخنان خود پیشنهادات علمی را ارائه می‌دهند. شیوه شکلی و نظامند ارائه گزارش‌ها را در قالب گزارش‌های ازما پیگیری کرده‌ایم و گزیده‌ای و کاربردی است که بر اساس آن صاحبنظران پیشنهادات سیاستی خود را با زبان مدیران اجرایی ارائه می کنند.
طاهری نیا ادامه داد: ۱۸ نشست تخصصی با سخنرانی ۳ تا ۵ نفر در هر نشست برای همایش آموزش هدفمند تا کنون برگزار شده است. وزارت علوم مقدمات اجرایی سازی لایحه برنامه هفتم توسعه را فراهم و شروع کرده است.
رئیس موسسه پژوهش و برنامه ریزی آموزش عالی اضافه کرد: وزارت علوم و وزارت بهداشت وظیفه دارند تا پایان برنامه هفتم توسعه انتظارات خود را از دیگر وزارتخانه ها و نهادهای علمی کشور تقاضا و مشخص کنند و هدف از برگزاری کنگره آموزش هدفمند درخواست تقاضای وزارت علوم در راستای اجرایی هر چه بهتر آموزش مهارت محور از دیگر ارگان‌هاست.
نظر شما