محمدحسن دهقانی در یادداشتی تحت عنوان «مردمی سازی رمز پیشرفت کشور» به بررسی جلوه دینداری و اقامه آن در اجرای مناسک و آئین‌های دینی پیرامون برگزاری پیاده روی روز عیدغدیر پرداخته است که در ادامه می‌خوانیم:

جلوه دینداری و اقامه آن در اجرای مناسک و آئین‌های دینی ست و در این فرآیند انسان‌ها به دینداری متمایل خواهند شد، از این رو تقلیل دین تنها به مناسک غلط و تفسیر دین منهای مناسک هم اشتباه است. ادیان توحیدی بویژه ادیان ابراهیمی با مناسک جمعی متولد شده اند و گسترش یافته اند. مناسک زدایی به اقامه دینی نمی‌انجامد بلکه به بی اثر شدن دین در زندگی منتهی خواهد شد. هم تنزل دینداری به مناسک و هم دینداری بدون توجه به مناسک هر دو درخطر تحریفند.

حال پیرامون برگزاری پیاده روی روز عید غدیر چند نکته حائز اهمیت است: واقعه غدیر بر مبنای دو مقوله ولایت تکوینی و ولایت تشریعی در دین اسلام و مذهب شیعه شکل گرفته و استوار است و در واقع قوام و اصالت بخش حکومت اسلامی است.

به همین خاطر دشمنان دین خدا از همان ابتدا با مجموعه اقداماتی مانع جاری و ساری شدن واقعیت غدیر شده اند که در این نوشتار مجال مباحث تاریخی آن نیست لذا به طور خاص با توجه به اهمیت امر ولایت در نظام مردم سالاری دینی دشمنان مردم ایران از این قضیه به عنوان عامل اختلافی در بین مذاهب و قومیّت های ایرانی استفاده کرده اند، همانا که اصل و شأن نزول واقعه غدیر باعث اتحاد و تداوم امر رهبری و مردم در بین مسلمانان بوده و هست.

به همین خاطر یکی از اصلی ترین اقدامات دشمنان انقلاب اسلامی همواره ایجاد تنش و درگیری با توجه به تنوع مذهب در بین اقوام مختلف بوده است. که نتیجه آن باعث چندگانگی و تزلزل فکری و ایدئولوژیک در بین آحاد مردم می‌شود، اکنون با عنایت به این مبحث می‌توان نتیجه گرفت که یکی از اصلی ترین راهبردهای دشمن در چهار دهه گذشته ایجاد اختلافات قومی- مذهبی در بین اقوام و مذاهب گوناگون جمهوری اسلامی ایران بوده است. که در پَس آن همواره سعی در برهم زدن ثبات محیط فرهنگی – مذهبی کشور ما داشته اند و با ایجاد دوقطبی‌های کاذب و غیرواقعی مانع برقراری ثبات و آرامش در فضای سیاسی، اجتماعی و امنیتی کشور شود.

شکوه حضور مردم در گرامیداشت عید غدیر نقشه شوم و دشمنی تاریخی ابلیس با شکل گیری تمدن دینی در سایه جوشش و برادری دینی مردم را برهم خواهد زده که با توجه به بروز برخی شبهات بی اساس، بیان برخی از ویژگی‌های اجتماعی آن در مدل حکمرانی اسلامی، خالی از لطف نیست.

به طور کلی راهپیمایی روز غدیر و مراسم‌هایی از این دست به جهت آن جنبه عمومی که در درگیر کردن اقشار مختلف دارند تأثیرات اجتماعی و فرهنگی بسیار زیادی روی بدنه جامعه ایجاد می‌کنند:

۱- ارتقای روحیه وفاق ملی و مذهبی، که از رهگذر آن سرمایه اجتماعی مردمی نسبت به نظام افزایش پیدا می‌کند کمترین اثر آن را می‌توان ایجاد همدلی و موّدت در بین مردم جامعه عنوان کرد؛ این امر در پرتو حرکت افراد مختلف با علایق، سلایق، قومیت‌ها، نوع پوشش و بدون توجه به وضعیت اجتماعی (طبقه اجتماعی) آنان صورت می‌گیرد که بسیار مقّوم مهمی از نظر انسجام و اتحاد در جامعه شناسی سیاسی است.

۲- ارتقا روحیه امیدبخشی و ادامه دهندگی، چراکه یکی از راهبردهای دیگر دشمن در طول سال‌های پس از انقلاب، بزرگ کردن ضعف‌ها و مشکلات کشور در حوزه سیاسی و پررنگ کردن مناسبت‌های مذهبی مثل ماه محرم و صفر، ایام شهادت دیگر ائمه اطهار و مناسبت‌های ملی مثل ۱۴ و ۱۵ خرداد و غیره بوده است که از آن طریق دائماً در حال تزریق ناامیدی و یاس در بین مردم است و توان شاد کردن و القا امید به جامعه و به خصوص نسل جوان را ندارد.

۳- فعال شدن روحیه خودجوش مردمی، اینگونه رویدادهای ملی و مذهبی می‌تواند به فعال شدن و نمایش قدرت مردم در تغییر شرایط محیط اجتماعی – سیاسی و تغییر اثربخشی فعالیت‌های فرهنگی در حوزه‌های ایدئولوژیک بسیار کمک کند. نتیجه بلند مدت اینگونه فعالیت‌ها در حوزه دینی و فرهنگ اجتماعی، آزاد شدن ظرفیت‌های اساسی در بین آحاد مردم و رفع بسیار از ناهنجاری‌های عمومی و در یک کلام القا هویت بخش دینی و ملی است.

باید دقت کرد اینگونه مراسم‌ها فرهنگی-اجتماعی اولاً با عمق بخشی به جنبه کیفی آن از هرگونه شبه و انحراف دور شود و ثانیاً جهت برگزاری هرچه باشکوه‌تر این راهپیمایی برنامه ریزی و اجرای آن را به نسل جوان به ویژه نسل چهارم و پنجم انقلاب واگذار کرد چرا که ضمن فراهم شدن موقعیتی برای واگذاری و تمرین مدیریت میدانی به جوانان باعث می‌شود روحیه امید و مسئولیت پذیری در بین آنها گسترش پیدا کند. نتیجه عملی آن حفظ نظام و انقلاب در پرتوی حفظ ارزش‌های ملی و دینی است چرا که غدیر خود حرکتی در راستای ادامه حکومت اسلامی و دین الهی بود.

غدیر به مثابه رهگذری به آینده نظام اسلامی خواهد بود و استفاده از ظرفیت‌های مردمی خودجوش و دوری اینگونه مراسم‌ها از هر گونه دخالت‌های دولتی و حکومتی اثرگذاری فراوان فرهنگی، اجتماعی و حتی سیاسی داخلی و بین المللی آن را افزایش می‌دهد، هرقدر اینگونه مراسم‌ها مثل محرم و اربعین مردمی‌تر و با جوش و خروش مردم برگزار شود تأثیر بیشتری در مشارکت پذیری اجتماعی خواهد داشت.

در پایان باید گفت: به طور کلی یکی از اصلی ترین مؤلفه‌های قدرت انقلاب اسلامی استفاده از ظرفیت مردم در تمام حوزه‌ها بوده که از آن به عنوان مردمی سازی فعالیت‌ها یاد می‌شود، این امر در حقیقت فعال کردن بخش مغفول در شیوه حکمرانی انقلاب است. به بیان صریح بنیان گذار انقلاب اسلامی و تصریح رهبر معظم انقلاب در بیانیه گام دوم راه برون رفت از مشکلات پیچیده و نقطه عزیمت پیشرفت کشور در حقیقت فعال کردن و استفاده از این اصل است.