بنا به آنچه در تاریخ شیعه ثبت است، 25 ذی الحجه روز نزول سوره هل اتی یا انسان است. نزول این سوره که در توصیف فضایل و کرامات اهل بیت گرامی پیامبر اعظم صلی الله علیه و آله و سلم یعنی حضرت امیر المؤمنین علی، صدیقه اطهر و حسنین صلوات الله علیهم اجمعین است، بیان‌گر شأن والای این بزرگواران در تشریع سنت‌های الهی است.

طبق آنچه در تاریخ آمده است، بیماری جسمی امامین حسن و حسین علیهما افضل صلوات المصلین، بهانه‌ای است جهت گشایش دریچه‌ای نورانی برای هدایت به کهکشان قرب از طریق سنت الهی نذر. پس پیامبر رحمت صلوات الله و سلامه علیه و آله به حضرت مرتضی و خاتون علیا صلوات الله و سلامه علیهما امر می‌کند برای شفای آن دو گوشواره عرش الهی و رهایی از خوف بیماری نذر کنید؛ و آن‌گاه که در وفای به نذر خود باز سنت الهی دیگری که اطعام طعام به مسکین و یتیم و اسیر است را به‌زیبایی ترسیم می‌کنند، خدای کریم در قرآن کریم خود این احیاگران سنت‌های الهی را کریمانه می‌ستاید و «سوره انسان» را نازل می‌کند؛ و این یعنی «انسان» کسی است که در مسیر سنت‌های الهی قدم برمی‌دارد.

آن‌جا که در توصیف مقام ابرار و عبادالله «إِنَّ الْأَبْرارَ یَشْرَبُونَ مِنْ کَأْسٍ کانَ مِزاجُها کافُوراً عَیْناً یَشْرَبُ بِها عِبادُ اللَّهِ یُفَجِّرُونَها تَفْجیراً» می‌سراید، آنان را به وفای به نذر می‌ستاید؛ «یُوفُونَ بِالنَّذْرِ»، و از مقام خوف آنان می‌گوید؛ «وَ یَخافُونَ یَوْماً کانَ شَرُّهُ مُسْتَطیراً» و پس از آن، دست از ستایش آنان بازنمی‌دارد و گویی جلوه‌ای دیگر از سنت‌های الهی که رهاورد یا جلوه‌ی دیگری از نذر می‌تواند باشد، یعنی اطعام ابرار و عبادلله را به تابلویی روشن و افتخارآمیز در جلوی چشم مخاطبان قرآن تبدیل می‌کند و ویژگی متعالی این سنت‌ها را اخلاص بیان می‌کند.

وَ یُطْعِمُونَ الطَّعامَ عَلی‏ حُبِّهِ مِسْکیناً وَ یَتیماً وَ أَسیراً؛ إِنَّما نُطْعِمُکُمْ لِوَجْهِ اللَّهِ لا نُریدُ مِنْکُمْ جَزاءً وَ لا شُکُوراً؛ إِنَّا نَخافُ مِنْ رَبِّنا یَوْماً عَبُوساً قَمْطَریراً

و از این رهگذر نورانی، خدای عالم این‌چنین پاداش ابرار را مقرر می‌کند که از آن‌چه بیماکند در امان هستند و با شادی و سرور از آنان استقبال می‌کند؛ «فَوَقاهُمُ اللَّهُ شَرَّ ذلِکَ الْیَوْمِ وَ لَقَّاهُمْ نَضْرَةً وَ سُرُوراً»

از این روایت شیرین می‌توان به معالی امور در این سنت نورانی دست یافت به این بیان که: از آن‌جا که اولیای معصوم و سرآمدان عالم وجود، اسباب عالی و وسایط شریف رساندن خلق به مراتب قرب حق تعالی هستند، سنت‌های الهی نیز بر مدار قول و فعل و تقریر آن در گردش و اجراست؛ که یکی از این سنت‌های عالی و اخلاق کریمه متعالی، سنت حسنه «نذر» است.

بر این اساس، می‌توان روز 25 ذی الحجه که روز مبارک نزول آیات هل اتی در شأن اهل بیت مصطفی صلی الله علیهم اجمیعن است، را سرآغازی بر سنت حسنه نذر در فرهنگ اسلامی دانست یا به تعبیری دیگر، با توجه به این‌که این سنت در ادیان گذشته نیز رواج داشته، چنان‌که در روایت نذر همسر عمران (مادر مریم)  و نیز نذر خودِ مریم  علیها السلام در قرآن کریم ذکر شده است، این روز را روز صحه گذاشتن اسلام بر این سنت حسنه و جلوه‌آرایی آن در سنت و سیره معصومین بدانیم.

عتبات مقدسه و اماکن متبرکه و نیز مناسک و شعائر دینی مانند سوگواری سالار شهیدان همواره از رهگذر نیات خیر انسان‌های نیک‌اندیش در وفا به سنت حسن نذر و وقف، در مسیر احیا و بزرگداشت قرار داشته‌اند و این سنت حسنه یکی از پشتوانه‌ها و سرمایه‌های دینی به‌شمار می‌رود و می‌توان آن را سنجه‌ای برای میزان دین‌داری و عشق و ارادت دوست‌داران اهل بیت تلقی کرد. چنان‌که طبق گزارش‌های رسمی، در سال‌های اخیر علی‌رغم مشکلات اقتصادی و فشارهایی که بر معیشت مردم وارد شده، نه‌تنها از میزان اقبال مردم به نذر کم نشده، بلکه با رشد معناداری در این زمینه مواجه هستیم.

باری، عشق و ارادت به ساحت قدسی خاندان پیامبر اعظم صلوات الله علیهم اجمعین سرمایه‌ای بی‌بدیل و سترگ است که شایسته قدرشناسی و پاسداری و امانت‌داری است که به لطف و عنایت صاحبان دستگاه باعظمت امامت، متولیان امر به‌خوبی از عهده آن برآمده‌اند. تا باد چنین بادا...