به گزارش قدس آنلاین، سریال «عشق کوفی» به کارگردانی حسن آخوندپور و تهیه‌کنندگی سعید سعدی جدیدترین محصول سازمان هنری رسانه‌ای اوج است که آخر هفته‌ها روی آنتن شبکه۳ سیما می‌رود و بر خلاف سریال‌های مناسبتی تلویزیون که به ملودرام‌های اجتماعی خلاصه می‌شد، یک سریال تاریخی است. «عشق کوفی» به نویسندگی فائزه یارمحمدی و یزدان محمدکاظمی روایتگر یک عشق در سال ۶۱ هجری قمری است که اتفاق‌های کوفه و کربلا آن را دستخوش تغییرات می‌کند. در این سریال شاهد روایتی از عشق پسری کماندار به نام هلال از خاندان علوی و دختری نازپرورده به نام نائله از خاندان عثمانی هستیم که درگیر مسائل سیاسی- مذهبی دوران خودشان می‌شوند. داستان در زمان ورود مسلم به کوفه و حوادث کربلا رخ می‌دهد. اگرچه قصه سریال تخیلی است اما برخی شخصیت‌های حقیقی آن دوران بازآفرینی شده‌اند. پخش این سریال ۱۵قسمتی تا اربعین ادامه دارد. درباره جزئیات ساخت این عاشقانه تاریخی با «حسن آخوندپور» کارگردان سریال گفت‌وگو کردیم که می‌خوانید.
از روند تولید «عشق کوفی» برایمان بگویید، چه ویژگی‌هایی در فیلم‌نامه این کار دیدید که ساخت آن را قبول کردید؟
فیلم‌نامه «عشق کوفی» ۵- ۴ سال پیش با عنوان «نائله» برای ساخت یک فیلم سینمایی به من پیشنهاد شد ولی شرایط ساختنش در آن زمان برای سازمان فرهنگی و هنری اوج فراهم نبود تا اینکه بهار پارسال، دوباره ساخت این فیلم‌نامه در قالب سریال به من پیشنهاد شد. وقتی فیلم‌نامه را خواندم چند شاخصه در آن دیدم؛ مهم‌ترینش این بود که قصه کاملاً تخیلی بود. مخاطب پیش از این، تجربه تماشای کارهای تاریخی و مذهبی را داشته که غالباً آثاری درباره افراد و شخصیت‌های حقیقی تاریخی بودند مثل سریال امام علی(ع) و سریال مختار. این اشخاص حقیقی چون سرگذشت تاریخی داشتند نویسنده دستش برای تخیل بسته و کارش برای نوشتن درامی قرص و محکم، سخت بود در حالی که وقتی شخصیت‌ها تخیلی باشند و قصه براساس ذهنیت نویسنده‌ها شکل بگیرد، دست او برای اتفاق‌های دراماتیک باز است. وقتی فیلم‌نامه را خواندم، وجوه دراماتیک کار و شخصیت‌های ساختگی‌اش برایم جذاب بود. در واقع فضای فیلم‌نامه با حفظ وفاداری به دکوپاژ کلاسیک آثار تاریخی، طوری بود که دست کارگردان را برای خلق نوآوری در فضا و دکوپاژ باز می‌گذاشت، من هم سعی کردم این خلاقیت را داشته باشم و احساس کردم اگر این اتفاق بیفتد، مخاطب جوان تلویزیون یعنی دهه هفتادی‌ها و هشتادی‌ها را جذب می‌کند بنابراین این خلاقیت را در طراحی و دکوپاژ جنگ‌ها، صحنه‌های اکشن، فضاسازی و جزئیات صحنه و لباس داشتیم ولی مهم‌ترین دلیلم برای ساخت سریال این بود که قصه، مربوط به دوران امام حسین(ع) و واقعه عاشورا می‌شد و دوست داشتم با بضاعت کمی که دارم کاری برای ایشان بکنم.
یعنی در اسناد تاریخی، شخصیت‌های نائله و هلال و قصه عشق آن‌ها را نداریم؟
همین طور است. این شخصیت‌ها تخیلی هستند و حدود ۹۰ درصد قصه، استناد تاریخی ندارد اما همین شخصیت‌ها در مسیر سرگذشتشان با یک سری شخصیت‌های واقعی تاریخی دیدار می‌کنند. سامیه، مادر هلال دیدارهایی با حبیب بن مظاهر و میثم تمار دارد. این شخصیت‌های تاریخی، واقعی هستند اما دیدارهایشان با شخصیت‌های ساختگی قصه، تخیلی است. داستان اصلی فیلم‌نامه حول محور شخصیت‌های واقعی تاریخی نمی‌گذرد و سریال درباره عشق هلال و نائله است که دستخوش اتفاق‌ها و وقایع سیاسی و اجتماعی سال ۶۱ هجری قمری می‌شود.
معمولاً آثار تاریخی مربوط به دوران ائمه اطهار(ع) توسط کارگردان‌های شناخته شده این حوزه ساخته می‌شود ولی شما به عنوان یک کارگردان جوان وارد این عرصه شدید، به دشواری‌های تولید در این گونه اشاره می‌کنید؟ و اینکه بالا رفتن سهم تخیل در ساخت درام و شخصیت‌ها چقدر می‌تواند مسیر را برای ورود دیگر فیلمسازان به این حوزه هموار کند؟
یکی از دلایل فقر آثار تاریخی در سال‌های اخیر این بوده که یک ذهنیت غالب درباره آثار تاریخی وجود داشته؛ اینکه ساخت آثار تاریخی زمانبر است و فرسودگی‌هایی از جنس تولید دارد، بودجه زیادی می‌خواهد و با توجه به تورم سال‌های اخیر، پیش‌بینی بودجه را برای تهیه‌کنندگان دشوار می‌کند. برخی کارگردان‌ها هم حساسیت‌های زیادی در طراحی لباس، صحنه و آکسسوآر دارند و با این ذهنیت که ساخت چنین آثاری دشوار است، سراغش نمی‌روند. سازمان فرهنگی و هنری اوج، رویه‌ای ایجاد کرده که به تولید آثار تاریخی سرعت بخشیده است. این مجموعه در دو سال گذشته، چهار سریال تاریخی ساخته است. در چنین سیستمی، آثار تاریخی با بودجه و زمان مشخص ساخته می‌شود در حالی که با ذهنیت گذشته آثار تاریخی به دلیل طولانی شدن زمان تولید، متمم‌های زیادی در بودجه داشت که تهیه‌کننده را با محدودیت مالی روبه‌رو می‌کرد. تولید آثار تاریخی بایستی در زمان مشخص با بودجه مشخص و گروه جوان و باانگیزه ساخته شود. برای من فرقی ندارد در چه ژانری کاری کنم. ساخت «عشق کوفی» برایم جزو راحت‌ترین کارها بود چون نخستین اثرم بود که تهیه‌کننده داشت، پیش از این تهیه‌کننده آثارم، خودم بودم. در ساخت این سریال طبق برنامه پیش رفتیم، تهیه‌کننده بسیار خوبی داشتیم و سفارش‌دهنده که اوج بود حمایتمان کرد. ما اسطوره‌های زیادی در تاریخ کشورمان داریم که می‌شود سراغ آن‌ها رفت. نباید فرایند تولید را پیچیده و سخت کرد. وقتی با ذهنیت سخت وارد کار شوید، ترس از تولید چنین آثاری زیاد می‌شود. وقتی تجربه کنید و خودتان را به‌روز کنید از پس تولید اثر در ژانرهای مختلف برمی‌آیید.
داستان نائله و هلال در بستر زمانی قیام عاشورا اتفاق می‌افتد، واقعه کربلا را چطور در این قصه روایت کردید؟
نگاه سینمایی به واقعه عاشورا از منظرهای مختلف صورت می‌گیرد، این نخستین بار نبوده که روایت اصلی قصه با واقعه عاشورا پیوند بخورد، نمونه سینمایی پیش از این «روز واقعه» است. در آن فیلم به صورت مستقیم به حادثه کربلا پرداخته نمی‌شود اما این واقعه را روایت می‌کند. «عشق کوفی» هم حال و هوایی مشابه «روز واقعه» دارد. عشقی را به تصویر می‌کشیم که تراژدی عشق و مذهب است و تمام شخصیت‌های اصلی داستان، سر دوراهی هستند مانند مردم کوفه که در آن دوره تاریخی سر دوراهی قرار داشتند. در این سریال، کوفیان را خائن نشان نمی‌دهیم بلکه فشارهایی که در آن دوره، مردم کوفه متحمل شده بودند را نشان می‌دهیم اینکه به زور آن‌ها را به سپاه یزید می‌بردند یا زندانی می‌کردند. براساس تحقیقاتی که گروه نویسندگان داشتند، از رمضان تا محرم سال ۶۱، کوفه تقریباً خالی از مرد شده بود چون به اجبار مردان را به لشکر یزید و ابن‌زیاد می‌فرستادند. درست است که قصه عشق کوفی، واقعی نیست اما سعی کردیم با روایت‌گری در این بستر تاریخی، حقایق تاریخی را به مردم بگوییم.
از دشواری‌های دکوپاژ و طراحی صحنه و لباس بگویید چون هر چه آثار تاریخی متأخر می‌شود، حساسیت‌های این حوزه بیشتر می‌شود.
من سعی کردم با این قضایا مواجهه ساده‌ای داشته باشم به همین دلیل طبق برنامه زمانی و بودجه‌ای مشخص پیش رفتیم. یکی از دلایل خطاهای سهوی در پروژه‌های تاریخی، وسواس و سختگیری بیش از اندازه است. من انرژی خودم را معطوف به مسائل مهم‌تری می‌کنم. گاهی کارگردان‌ها سرگرم جزئیاتی می‌شوند که آن‌ها را از اصل ماجرا دور می‌کند. سر صحنه جزئیات زیادی وجود دارد که ذهن کارگردان را درگیر می‌کند. حتی فیلم‌های بزرگ تاریخی جهان هم ممکن است سوتی‌هایی داشته باشند اما آن قدر فضا و هیجان قصه زیاد است که مخاطب به این مسائل اهمیت نمی‌دهد. من فریم به فریم «عشق کوفی» را پای میز تدوین دیدم و گاف خاصی ندیدم، امیدوارم که نداشته باشیم.
تولید پروژه چقدر زمان برد؟
فیلم‌برداری کار را اوایل تابستان پارسال شروع کردیم و بهمن ماه پارسال هم تمام شد. حدود هفت ماه فیلم‌برداری برای ۱۵ قسمت سریال انجام شد که از نظر زمانی، کم‌نظیر بود. ما روزی حدود ۴ دقیقه ضبط داشتیم در حالی که کارهای مشابه حدود یک دقیقه در روز ضبط دارند. سازمان اوج پروژه را یک‌ساله دیده بود و دقیقاً بر اساس زمان‌بندی، کار به پخش رسید. یکی از مهم‌ترین راهکارها برای پایبندی به زمان‌بندی، کار کردن با گروه‌های جوان و باانگیزه است. تقریباً همه عوامل «عشق کوفی» جوان بودند.
انتخاب بازیگران سریال بر چه اساسی بود و چرا در ترکیب بازیگران از چهره‌های کمتر شناخته شده استفاده کردید؟
در انتخاب بازیگر، عوامل زیادی دخیل هستند و همیشه محدودیت‌هایی وجود دارد. پس از چندین بار خواندن فیلم‌نامه متناسب با فضای کار، بازیگران را انتخاب کردم مثلاً انتخاب سعید شریف، بازیگر شخصیت هلال خوب بود چون ویژگی‌های این بازیگر روی شخصیت داستان نشسته است. یکی از دلایلی هم که سراغ لعیا زنگنه رفتیم این بود که می‌خواستیم در کار، بازیگر چهره و مردمی داشته باشیم. بسیاری از مخاطبان تلویزیون ایشان را می‌شناسند و در این سریال هم شاهد نقش‌آفرینی متفاوت و دیدنی خانم زنگنه هستیم.
نظر شما