به گزارش قدس آنلاین، سفر وزیر خارجه ترکیه به ایران و گفت‌وگو با مقامات دیپلماتیک کشورمان فرصت مناسبی است تا رویکرد و مسیر اقدامات دو کشور در عرصه امنیتی و مرزی به یکدیگر نزدیک‌تر شود. 

در همین زمینه، سیامک کاکایی تحلیلگر مسائل ترکیه در گفت‌وگو با قدس تصریح کرد: رابطه ایران و ترکیه در دوران حزب عدالت و توسعه و طی دو دهه گذشته روابط پایدار و قابل دفاعی بوده است. در صحنه مسائل منطقه‌ای چندین موضوع مطرح است. یک مسئله در ارتباط با قفقاز و دغدغه‌های ایران نسبت به این حوزه است. در اینجا، ترکیه به صورت گذرا یک مدلی را برای حل مسئله مطرح کرده است. همچنین ایران اعلام کرده تمایل دارد به حل مناقشه میان آذربایجان و ارمنستان در قفقاز کمک کند. البته این نکته نیز از سوی ایران مورد تأکید قرار گرفته که با هرگونه تغییرات در ژئوپلتیک منطقه مخالف است. بدین ترتیب هر دیدگاه و راهکاری که اعلام می‌شود باید این ملاحظه ایران مدنظر قرار بگیرد. 

کاکایی افزود: حل مشکلات و چالش‌های حوزه قفقاز برای ایران و ترکیه مهم است، اما مسئله بر سر نوع راهکار و هدفی است که دنبال می‌شود. اینکه ترکیه چه مدل و هدفی را پیگیری می‌کند تا مورد حمایت ایران نیز باشد، اهمیت دارد. در واقع راهبرد مدنظر ترکیه برای حل مناقشه قفقاز باید دو وجه داشته باشد. اول اینکه به راهبردی منتهی شود که به صلح منطقه‌ای در قفقاز منتهی شود. دوم، شرایط و ملاحظات ایران در زمینه ارتباط با قفقاز و مسائل حاکمیت ملی و ژئوپلتیک بسیار مهم است. راهکارهای ترکیه برای حل مسئله نباید به دگرگونی ژئوپلتیکی منجر شود که در اینجا بحث مربوط به دالان زنگزور است. دولت جمهوری آذربایجان و ترکیه اصرار دارند دالان زنگزور بین نخجوان به سمت خاک آذربایجان ایجاد شود و به ارمنستان راه یابد. در دو سال گذشته بحث‌های جدی در این باره مطرح بوده و حاشیه‌های زیادی به دنبال داشته است. به هر حال مقامات کشورمان این دغدغه خود را در دیدار با وزیر خارجه ترکیه نیز عنوان کردند.

تمرکز اصلی رایزنی‌های دو کشور بر مسئله قفقاز
این کارشناس مسائل ترکیه گفت: در مجموع ایران در یک چشم‌انداز کلی مایل است برای حل مناقشات مذکور با ترکیه همکاری کند، اما به شرطی که منافع ملی ایران هم درنظر گرفته شود. بحث دیگر در عرصه همکاری‌های امنیتی، در رابطه با سوریه است. همچنین جنبه‌های مقابله با تروریسم نیز موضوع دیگری در حوزه همکاری‌های دو کشور درباره مسائل مرزی است. مسئله قاچاق و پناهجویان افغانی که درصدد رفتن به خاک ترکیه هستند نیز از جمله موضوعاتی است که طرفین در قالب نشست‌های مختلف به آن اشاره دارند. ترکیه در سال‌های اخیر مسافت طولانی از مرز خود با ایران را به بهانه مقابله با تروریسم و پناهجویان و مهاجرت‌هایی که از طریق خاک ایران صورت می‌گیرد، دیوارکشی کرده است. گرچه گفت‌وگوها درباره این مسائل جریان دارد، اما عمده رایزنی‌های دو کشور درباره حوزه قفقاز و تنش‌های آذربایجان، ارمنستان و نخجوان متمرکز است. 

کاکایی بیان کرد: براساس گفته رئیس جمهور کشورمان، برای مقابله با تروریسم باید راهکاری داشت که حاکمیت ملی کشورها حفظ شود. شاهدیم ترکیه بخشی از خاک سوریه را به بهانه مبارزه با تروریسم تحت اشغال دارد و می‌گوید با تروریسم مقابله می‌کند. از سوی دیگر، دولت سوریه اعتقاد دارد برای مذاکره نیاز است ترکیه نیروهای خود را از خاک این کشور خارج کند تا زمینه مذاکره فراهم شود، اما ترکیه حاضر به انجام این کار نیست. به همین خاطر ایران باور دارد ترکیه باید حاکمیت ملی دیگر کشورها را در مسیر مبارزه با تروریسم درنظر داشته باشد.