به گزارش قدس آنلاین، اما به راستی هسته ای شدن عربستان به نفع تهران است؟ برخی تحلیلگران معتقدند ایران نباید اطلاعات استراتژیک خود اعم از هستهای و تسلیحاتی را در اختیار عربستان قرار دهد.
دکتر عماد هلالات، کارشناس مسائل غرب آسیا ضمن گفتوگویی با قدس به برخی پرسشهای ما در این زمینه پاسخ داده که در ادامه میخوانید.
آیا هستهای شدن عربستان به نفع تهران است؟
اساساً چیزی که ایالات متحده از آغاز مطرح میکرد، این بود که به شدت با هستهای شدن کشورهای منطقه مخالف است. آمریکا با طرح مشابه امارات در سالهای گذشته مخالفت کرد.
یک بازیگر اساسی برای ایالات متحده ، اسرائیل است؛ یعنی آمریکا اجازه نخواهد داد دکترین امنیتی رژیم صهیونیستی به خطر بیفتد و حفظ این دکترین را در اولویت قرار خواهد داد و علت مخالفتش با برتری هستهای ایران به همین دلیل است.
اینکه کشور ثالثی وارد چرخه هستهای شود، حتی اگر زیر نظر آمریکاییها باشد و خودشان این فناوری را برای سعودیها ایجاد کنند، آنها مخالفاند.
یکی از شروط عربستان برای عادیسازی روابط با رژیم صهیونیستی این است که برنامه هستهای فعالی داشته باشند، با این قید اینکه میزان اورانیوم ذخیره شده، داخل خاک عربستان باقی بماند و از فناوری و نتایج آن بهرهبرداری کنند.
روز گذشته سخنگوی سازمان انرژی اتمی اسرائیل ، بهشدت با بحث هستهای ریاض مخالفت کرده است؛ چراکه بحث صلحآمیز بودن مسئلهای ثانوی محسوب میشود. اصل بحث، ورود به باشگاه هستهای است که خط قرمز رژیم صهیونیستی است.
هرچند جک سالیوان به عربستان سفر داشته و در این زمینه مذاکره کرده و حتی عربستان گفته اگر شما نتوانید این کار را انجام دهید با روس ها و چینیها وارد مذاکره میشویم.
در نهایت باید گفت مواضع آمریکا در قبال هستهای شدن از استاندارد دوگانه پیروی می کند. آمریکا از یک سو از آژانسی حمایت میکند که بارها انرژی هستهای را صلح آمیز معرفی کرده و از سوی دیگر با هستهای شدن کشورها مخالفت میکند. حتی با ایران که عضو ان پی تی هم هست مخالفت کردند، چه رسد به عربستان که عضو ان پی تی نیست و قبول هم نمیکند که عضو آن شود.
چرا این مباحث از سوی رسانههای غربی و عربی مطرح می شود؟
آمریکا در رویکرد اعمالی مخالف با هستهای شدن کشورهاست، اما در شرایط متفاوت کنونی جایگاه آمریکا تغییر کرده است.
حتی اگر آمریکاییها در فرض محال وارد برنامه هستهای عربستان شوند، به شدت کشورهای منطقه مخالفت میکنند، حتی کشورهای عربی متحد عربستان. مسئله هستهای شدن مسئله استراتژیک است، خرید هواپیما نیست.
با این کار توازن نظم و قدرت منطقهای به هم خواهد خورد و طبیعتاً کشورهای زیادی با این مسئله مخالف هستند. در رئالیسم عنوان شده است کشورهایی که به دنبال حفظ وضع موجود هستند، اجازه نمیدهند کشوری وضع موجود را برهم بزند. بنابراین با هستهای شدن هریک از کشورها مخالفاند مگر کشوری باشد مثل ایران که حاضر است هزینه این کار را بدهد.
البته عربستان از ۲۰۱۱ در بحث تحول بهار عربی هزینه داده و دیگر قصد ندارد این راه را برود، برای همین تلاش میکند با وتو آمریکاییها مواجه نشود. البته زمان مشخص خواهد کرد این مسئله چگونه اتفاق خواهد افتاد.
آیا عربستان ممکن است تهدید برای ما محسوب شود؟
هستهای شدن عربستان برای ایران هم خطرناک است. قاعده کلی این است که هر کشور هستهای حتی برای کشورهای دوست خود تهدید محسوب میشود، طبیعتاً از لحاظ استراتژیک، ایران باید مخالف باشد.
البته باید توجه داشت هیچ گاه عربستان خود به سراغ ایران نخواهد آمد و برنامه هستهای خود را از ایران نمیگیرد و از سوی دیگر بازیگران فرامنطقهای بهخصوص ایالات متحده این اجازه را به ریاض نخواهند داد ایران این کار را انجام دهد.
سیاستهای اعمالی و اعلامی کشورها با هم متفاوت است، این صحبتها بیشتر مصرف داخلی و منطقه ای دارد و در مورد مسائل استراتژیک ایران باید مخالفت کند و اینکه عربستان سرانجام هستهای خواهد شد یانه؟ مشخص نیست.
در پایان باید تأکید کرد عربستان نه در حوزه تسلیحاتی نه در حوزه استراتژیک وارد رابطه با ایران نخواهد شد؛ چون این مسائل برای ریاض خطوط قرمز است، شاید روابط سیاسی را با ایران برقرار کند، اما قطعاً ریاض وارد روابط راهبردی نخواهد شد و ایران همواره تهدید برای این کشور است.
به دلیل عادی سازی روابط عربستان با اسرائیل هم بنگریم، متوجه میشویم که عربستان چه کشورهایی را تهدید خود میداند. قرارداد استراتژیک با آمریکا همانند ماده ۵ ناتو و محافظت اصلی آمریکا از عربستان برای چیست؟ پاسخ کاملاً مشخص است.
نظر شما