به زعم کارشناسان، با توجه به روند رشد مصرف بنزین در کشورمان اگر سیاست های دقیق و عاجلی را در پیش نگیریم، قطعاً در آینده ی نزدیک با مشکلات جدی مواجه می شویم. به زعم آنان، در صورتی که روند فعلی مصرف ادامه یابد و چاره اندیشی ای نداشته باشیم، مجبور به واردات بنزین در حجم بالا و صرف منابع ارزی خواهیم شد.
علاوه بر مشکلات اقتصادی که واردات بنزین برای کشور دارد، به لحاظ سیاسی و امنیتی نیز وابسته شدن به واردات این کالای استراتژیک به نفع کشور نیست. از نظر کارشناسان، اگر به واردات بنزین وابسته شویم، این ماده به عنوان ابزاری در دست تحریم کنندگان قرار خواهد گرفت و مشکلات جدی برایمان ایجاد خواهد کرد.
به منظور رفع مشکل ناترازی بنزین، سیاست های مختلفی را می توانیم در پیش بگیریم. اصلاح کیفیت خودروهای ساخت داخل، اسقاط خودروهای فرسوده، افزایش ظرفیت سی ان جی و پالایشگاهی کشور، افزایش کنترل ها به منظور جلوگیری از قاچاق بنزین، تقویت ناوگان حمل و نقل عمومی و مدیریت ترافیک در شهرهای کلان از جمله ی پیشنهادهایی است که کارشناسان مطرح می کنند.
بنا بر برخی پیش بینی ها، با روند فعلی، ایران در ۱۰ سال آینده نیاز به واردات روزانه ۱۱۰ میلیون لیتر بنزین خواهد داشت. یعنی درآمد صادرات روزانه یک میلیون بشکه نفت ایران با قیمت ۷۰ دلار باید صرف واردات بنزین شود که فاجعه آفرین خواهد بود.
نظرات علی اکبر نیکواقبال، استاد بازنشسته ی اقتصاد دانشگاه تهران را در ادامه در خصوص مشکل ناترازی بنزین و لزوم چاره اندیشی برای رفع این مسئله می خوانید.
نیکواقبال در پاسخ به این سوال که کیفیت خودروهای ساخت داخل و بالا بودن مصرف آن ها چقدر در بروز مشکل ناترازی بنزین در کشور اثرگذار بوده اند، تصریح کرد: اینکه خودروهای ما نسبت به استاندارد جهانی مصرف بسیار بالاتری دارند و به ازای هر 100 کیلومتر پیمایش بالای 12 لیتر بنزین مصرف می کنند، به طرز عجیب و غریبی در افزایش مصرف در کشور موثر هستند و بر مشکل ناترازی بنزین دامن می زنند.
وی در ادامه گفت: در کشورهای توسعه یافته میزان مصرف بنزین خودروها به شدت کاهش پیدا کرده و به 5 لیتر در هر 100 کیلومتر پیمایش رسیده و حتی پایین تر هم آمده است. از طرف دیگر، استفاده از خودروهای برقی و هیبریدی نیز در دستور کار قرار گرفته است که اساساً مصرف بنزین را منتفی می کند.
استاد بازنشسته اقتصاد دانشگاه تهران توضیح داد: متاسفانه ما به لحاظ دسترسی به فناوری های نوین پیشرفتی نداشته ایم و همچنان خودروهای با تکنولوژی های قدیمی و با مصرف بالا را مورد استفاده تولید می کنیم. لازم است، در این زمینه به دنبال راهکارهای اساسی باشیم و با سیاست گذاری های صحیح به کاهش مصرف خودروها و اصلاح کیفیت آن ها بپردازیم.
نیکواقبال گفت: خودروهای فرسوده که گفته می شود تعدادشان در کشور به بالای 5 میلیون می رسد، همچنان در کشور مورد استفاده قرار می گیرند. این خودروها ضرر جانی و مالی برای مردم دارند و مشکلات عدیده ای برایمان ایجاد می کنند. خودروهای فرسوده مصرف بنزین بسیار بالایی دارند، درصد تصادفات را بالا می برند و آلایندگی دارند و یکی از عوامل اصلی مصرف بالای بنزین و درنتیجه واردات بنزین است که به لحاظ اقتصادی و امنیتی به نفع کشور نیست
وی خاطرنشان کرد: باید نگاه اساسی تری به موضوع ناترازی بنزین داشته باشیم و با سیاست گذاری های صحیح برای حل این مشکل چاره اندیشی کنیم. در غیر این صورت، در آینده با مشکلات جدی روبرو می شویم. اگر نتوانیم موضوع ناترازی بنزین را در کشور حل و فصل کنیم، به واردات این ماده ی استراتژیک وابسته خواهیم شد که به لحاظ اقتصادی برایمان عدم النفع بالایی خواهد داشت.
وی توضیح داد: وابسته شدن به واردات بنزین برای کشوری مانند ایران که منابع عظیم نفتی دارد، زیبنده نیست. از طرف دیگر، واردات بنزین به لحاظ سیاسی و امنیتی نیز به نفع کشور نخواهد بود. به هر حال، نیاز است بررسی های همه جانبه ای در مورد مشکل ناترازی بنزین در کشور داشته باشیم و با مشخص کردن اولویت ها در این زمینه به تصمیم گیری بپردازیم و مشکل را رفع کنیم.
نظر شما