طی ۱۰ سال گذشته سن جذب دانشجوی مقطع کارشناسی در دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی و دانشگاه فرهنگیان به فراخور سال‌های مختلف متفاوت بوده است، چنانکه در کنکور سال ۹۱ حداکثر سن پذیرش دانشجو در این دانشگاه‌ها ۲۴ سال تمام تعیین اما از سال بعد از آن یعنی از کنکور سال ۹۲ تا ۹۵ حداکثر سن برای ورود به این دانشگاه‌ها ۲۲ سال تمام عنوان شد.

در کنکور سال ۹۶ اما اتفاقی غیر منتظره رخ داد؛ در دفترچه شماره یک یعنی دفترچه ثبت نام کنکور سال۹۶ حداکثر سن ورود به دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی و دانشگاه فرهنگیان به ۲۰ سال تمام تقلیل داده شد اما این محدوده سنی بعد از برگزاری کنکور ۹۶ و اعلام نتایج اولیه، در دفترچه شماره دو یا دفترچه انتخاب رشته به حداکثر ۲۲ سال تمام اصلاح شد. شاید دلیل این اصلاح اعتراض، داوطلبان کنکوری بالای ۲۰ سال و متقاضی تحصیل در دانشگاه فرهنگیان بود.

با این حال این بالا و پایین شدن سن به همین جا ختم نمی‌شود و پس از آن تقریبا یک سال در میان یا دو سال در میان محدوده سنی برای ورود به دانشگاه‌ تربیت دبیر شهید رجایی و دانشگاه فرهنگیان بین ۲۲ و ۲۴ سال در رفت و برگشت بوده است.

در کنکور سال‌های ۹۷ و ۹۸ حداکثر سن ورود به دانشگاه فرهنگیان و تربیت دبیر شهید رجایی ۲۲ سال تمام، در کنکور سال ۹۹ حداکثر سن ۲۴ سال تمام و در کنکور سال ۱۴۰۰ حداکثر سن ۲۲ سال تمام تعیین شد.

گرچه در کنکور سال ۱۴۰۱ و ۱۴۰۲ نیز حداکثر سن ورود به دو دانشگاه یاد شده ۲۴ سال تمام عنوان شد اما طبق تصویب هزار و بیست و هشتمین جلسه شورای عالی آموزش و پرورش برای سال ۱۴۰۳ حداکثر ۲۲ سال تمام برای داوطلبان ورود به دانشگاه‌های تربیت دبیر شهید رجایی و دانشگاه فرهنگیان تعیین شده است.

ابطال شرط سنی رود به دانشگاه فرهنگیان از سوی دیوان عدالت اداری

در این میان اما از آنجا که دانشجویان دانشگاه فرهنگیان از بدو ورود به دانشگاه، استخدام شده و سنوات برای آنها حساب می‌شود، امسال هیئت عمومی دیوان عدالت اداری با شکایت فردی از وزارت آموزش و پرورش با موضوع «شرط سنی استخدام رسمی آزمایشی وزارت آموزش و پرورش از طریق دانشگاه فرهنگیان در آزمون سراسری سال ۱۴۰۱»، این شرط سنی را ابطال کرد.

وزارت آموزش و پرورش در همین راستا درخواست اعمال ماده ۹۱ (رسیدگی مجدد در هیئت عمومی دیوان عدالت اداری) را به دیوان عدالت داد و از طرفی اعلام کرد که الحاقیه‌ای به سیاست‌ها و ضوابط کیفیت بخشی دانشگاه فرهنگیان در مصوبه ۴۰۲ مهر شورای عالی انقلاب فرهنگی به تصویب رسیده است که بر اساس آن قرار بر این شده که شرایط عمومی و اختصاصی پذیرش دانشجو در دانشگاه فرهنگیان با پیشنهاد وزارت آموزش و پرورش به تصویب شورای عالی انقلاب فرهنگی برسد. بنابراین ممکن است از کنکور ۱۴۰۳ به بعد با تصویب شورای عالی انقلاب فرهنگی، سن ورود به دانشگاه فرهنگیان از ۲۴ سال کمتر یا بیشتر شود.

در این میان اما کنکوری‌های امسال با همان شرط سنی ۲۴ سال وارد دانشگاه فرهنگیان شدند چراکه بنا بر اعلام وزارت آموزش و پرورش عملا به دلیل کمبود زمان و فرصت، امکان اصلاح روندها برای کنکوری‌های ۱۴۰۲ از سوی وزارت آموزش و پرورش و سازمان سنجش وجود نداشته است.

درواقع هیئت عمومی دیوان عدالت اداری با استناد به ماده ۴۲ و ۴۳  قانون مدیریت خدمات کشوری،«تعیین محدوده سنی برای دانشجویان ورودی دانشگاه فرهنگیان که از آغاز تحصیل خود استخدام می‌شوند و رعایت مقررات عمومی استخدام از جمله حداکثر سن استخدام در خصوص آن ها الزامی است» را خلاف قانون دانسته و شرط سنی ورود به دانشگاه فرهنگیان را ابطال کرده است.

سن ورود به دانشگاه فرهنگیان ۲۲ سال باقی ماند!

طبق ماده ۴۲ قانون مدیریت خدمات کشوری نیز «داشتن حداقل سن ۲۰ سال تمام و حداکثر ۴۰ سال» برای متخصصین با مدرک تحصیلی دکتری و داشتن «حداکثر ۴۵ سال» از جمله شرایط عمومی برای استخدام رسمی در دستگاه های اجرایی است و با توجه به رای اخیر دیوان عدالت اداری، انتظار می‌رفت باید از این پس سقف سنی ورود به دانشگاه فرهنگیان از ۲۴ سال به ۴۰ سال برسد اما در دفترچه ثبت نام کنکور که امروز از سوی سازمان سنجش منتشر شد درج شده است «بر اساس اعلام وزارت آموزش و پرورش حداکثر سن مجاز برای ورود به دانشگاه فرهنگیان ۲۲ سال تمام (مبنا اول مهر هر سال تحصیلی) است.»

این شرط سنی درحالی تعیین شده است منصور اردستانی مدیرکل دفتر حقوقی وزارت آموزش و پرورش در مصاحبه اخیر خود با ایسنا اعلام کرد که گرچه متن این شرایط عمومی و اختصاصی ورود به دانشگاه فرهنگیان تهیه شده اما هنوز از تصویب شورای عالی انقلاب فرهنگی نگذشته است و با توجه به اینکه کنکور مستقل برای تربیت معلم منظور شده است، ابتدا باید این شرایط پذیرش دانشجو در دانشگاه‌های فرهنگیان و تربیت دبیر شهید رجایی تصویب شود تا قابل اعمال در دفترچه جدید ثبت نام کنکور اختصاصی باشد.

اردستانی همچینن قبلاً گفته بود که اگر شورای عالی انقلاب فرهنگی تا قبل از انتشار دفترچه ثبت نام کنکور «تربیت معلم» تصمیمی درباره افزایش یا کاهش سقف سنی ورود به این دانشگاه نگیرد، طبق قانون، ضوابط قبلی ورود به دانشگاه فرهنگیان باید رعایت شود و این یعنی طبق آخرین رای دیوان عدالت اداری، سقف سنی ورود به دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی و دانشگاه فرهنگیان در کنکور تربیت معلم ۱۴۰۳، حداکثر ۴۰ سال می‌شود.

با این وجود باید گفت درحالی سن ورود به دانشگاه فرهنگیان امروز در دفترچه کنکور ۲۲ سال اعلام شد که خبری از مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی نیست و بنابر این باید رای دیوان عدالت اداری اجرا می‌شد.

گفتنی است مسئولان وزارت آموزش و پرورش و عمده اعضای شورای عالی آموزش و پرورش معتقدند دلیل ایجاد این محدودیت در بازه سنی مجاز برای ورود به دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی و دانشگاه فرهنگیان ملاحظاتی است که باید برای تربیت یک معلم کارآمد در نظر گرفت و با احتساب چهار سال تحصیل در این دانشگاه‌ها و ۳۰ سال خدمت در مدارس در نهایت باید نیروی انسانی این وزارتخانه در حوالی ۵۸ سال بازنشسته شود چراکه شاید نیروی انسانی بالاتر از این سن توانایی لازم برای آموزش دانش آموزان را نداشته باشد.

البته این استدلال درحالی است که معلمانی که از طریق ماده ۲۸ و برگزاری آزمون استخدامی دبیری، هنرآموزی و آموزگاری جذب این وزارتخانه می‌شوند با استناد به قانون مدیریت خدمات کشوری باید حداقل ۲۰ و حداکثر ۴۰ سال سن داشته باشند. همین موضوع داوطلبان را با این پرسش مواجه می‌کند که چرا استدلال یاد شده برای معلمان ماده ۲۸ رعایت نمی‌شود؟.

با این حال طبق شرایطی که امروز در دفترچه کنکور ۱۴۰۳ درج شده است، داوطلبان برای ورود به دانشگاه فرهنگیان باید حداکثر ۲۲ سال سن داشته باشند.

 در کنکور تربیت معلم نیز همانند کنکور سراسری، سوابق تحصیلی (نمرات امتحانات تشریحی نهایی) به صورت قطعی سهم ۵۰ دارد. سابقه تحصیلی هر داوطلب، میانگین وزنی نمرات دروس عمومی و تخصصی در هر رشته تحصیلی دوره دوم متوسطه (در نظام آموزشی جدید یا ۶-۳-۳) و یا دیپلم و پیش‌دانشگاهی (در نظام آموزشی قبلی) است.

همچنین نتایج داوطلب در آزمون کتبی «تربیت معلم» سهم ۲۵ درصدی و نتایج ارزیابی تکمیلی داوطلب از سوی وزارت آموزش و پرورش و به شیوه یاد شده سهم ۲۵ درصدی دارد.

بر این اساس فقط آن دسته از دانش آموزان پایه دوازدهمی که می‌خواهند با ورود به دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی و دانشگاه فرهنگیان در آینده معلم شوند از امروز ۵ آذر سال جاری تا ۱۱ آذر فرصت دارند تا از طریق سایت سازمان سنجش برای شرکت در کنکور «تربیت معلم» ثبت نام کنند.

کنکور تربیت معلم همزمان با نوبت اول کنکور سراسری در روزهای پنجشنبه و جمعه ۶ و ۷ اردیبهشت سال ۱۴۰۳ برگزار می‌شود و داوطلبانی که هم در کنکور سراسری و هم در کنکور «تربیت معلم» ثبت نام کرده‌اند؛ سر جلسه کنکور علاوه بر دفترچه سوالات کنکور رشته ثبت نامی خود، یک دفترچه مازاد اختصاصی برای کنکور دانشگاه فرهنگیان دریافت می‌کنند.