در این نشست که به مناسبت هفته پژوهش برگزار می‌شد، استاد و دانشمند برجسته حجت الاسلام والمسلمین حاج شیخ محمد علی انصاری، مؤلف اثر گرانسنگ «الموسوعة الفقهیة المیسرة»، ضمن ابراز خرسندی از برگزاری چنین‌ نمایشگاهی در حوزه علمیه قم، مروری بر تاریخچه تألیف الموسوعة الفقهیة المیسره داشتند.
ایشان درباره ایده تألیف این موسوعه فرمود: در اوایل انقلاب اسلامی ایران، چون موسوعه موسوم به جمال عبد الناصر را دیده بودم، به خود می‌گفتم چقدر خوب بود که در فقه امامیه هم، چنین موسوعه‌ای داشته باشیم. با برخی از برادران این امر را مطرح کردم، ولی چون نیازمند شرایط و امکانات بسیاری بود، لذا فقط در عالم ایده باقی ماند.
وی در ادامه این نشست بیان کرد: به هر حال در سال ۱۳۶۳، عزم را جزم نمودم تا این ایده عملی شود. از همان موقع مشغول جمع آوری اصطلاحات فقهی و اصولی شدم. ابتدا چهار هزار اصطلاح فقهی و هزار اصطلاح اصولی را جمع آوری کردم. در ابتدا روش کتابت را بر اساس ماده اصطلاحات شروع کردم، مثلاً استصحاب در «صحب» یعنی حرف (ص) می‌آمد. سپس بر این اساس مقداری از اصول را تدوین نمودم و در هر مرحله از کار با اهل نظر مشورت می‌کردم. با مشورت اهل فن به این نتیجه رسیدم که ترتیب عناوین و اصطلاحات را بهتر است بر حسب چگونگی تلفظ کلمه باشد که این روش خیلی سهل و آسان تر است. بنابراین دوباره اصطلاحات را بر اساس روش جدید مرتب نمودم.
استاد برجسته حوزه علمیه قم در ادامه، با اشاره به دشواری‌های تألیف این کتاب فرمود: در این مرحله، ادامه کار اصولی را متوقّف نمودم و شروع به کتابت فقه کردم. در حدود سه چهار سال، توانستم جلد اوّل را آماده سازم و آن را خدمت آقایان علماء و دانشمندان تقدیم کنم. از نکات مهمّی که حضرت استاد معظم آیت الله وحید خراسانی زاد الله فی عمره و آیت الله هاشمی شاهرودی قدس سره پس از دیدن این جلد فرمودند اینکه کتاب «موسوعة الفقه الاسلامی» کویتیة را ببینم که با مشاهده آن، نظرم درباره موسوعه نویسی کاملتر شد.
معظم له در قسمت دیگری از این نشست، با اشاره به زحمات چهل ساله تألیف این اثر، گفت: واقعا از تمام وقتم برای به نتیجه رسیدن این اثر مهم تلاش می کنم و حتی در ایام شهادات، جز چند روضه شرکت نمی کنم و همه اش مشغول این هستم تا بلکه توفیق پیدا کنم که این اثر را به اتمام برسانم که اکنون در حال تألیف جلد هجدهم هستم و بنظرم نصف راه طی شده است. الحمدلله نتیجه این زحمت این شد که اثر مورد استقبال بزرگان و علمای قم و نجف و اساتید و محققان قرار گیرد. رهبری عزیز انقلاب در جلسات مختلف که در برخی حاضر بودم، این موسوعه را ستوده‌اند.
ایشان در قسمت پایانی، با اشاره به برخی امتیازات این موسوعه، فرمود: از امتیازات این موسوعه فقهیه، اشتمال آن بر ملحق اصولی است. وجه آن هم این است که علم اصول و فقه در هم آمیخته‌اند و گاهی تفکیک ناپذیرند؛ بلکه یک اصطلاح ممکن است هم در فقه و هم اصول با دو لحاظ مورد بحث قرار گیرند که خالی از ارتباط باهم نیستند و مراجعه کننده ممکن است به دو بحث نیاز داشته باشد؛ مانند اجتهاد، اجماع، تقلید، خبر و مانند آن. همچنین اشتمال موسوعه بر مسائل مستحدثه که تلاش کرده ام مسائل مستحدثه مهمی، مانند: تلقیح صناعی، تغییر جنسیت و مانند ‌آن در این اثر آورده شود.
شایان ذکر است که مرکز فقهی ائمه اطهار علیهم السلام در دومین نمایشگاه تخصصی پژوهش‌های فقهی از ۲۳ الی ۲۹ آذر با میزبانی از مراکز و ناشران تخصصی فقهی هر روز از ساعت ۱۴ الی ۲۰ پذیرای اساتید فرهیخته و محققان خواهد بود و هر روز ساعت ۱۸، مؤسسات تخصصی فقهی شرکت کننده، به معرّفی آثار و منشورات جدید خود و نیز برگزاری نشست‌های علمی مرتبط می‌پردازند.