به گزارش قدس خراسان، تأمین بذر و نهال در کشور یکی از حوزه‌های پراهمیت است که خودکفایی در آن به ویژه در بخش تأمین بذر کشاورزی ضروری و حیاتی است.
مدیرعامل مؤسسه بذر و نهال رضوی در این باره عنوان کرد: کشاورزی ما با دنیا متفاوت است و هدف مؤسسه بذر و نهال رضوی این است که مشکلات این حوزه را برطرف کند تا بتواند در حوزه بذر و نهال کشور تأثیرگذار باشد و در چرخه امنیت غذایی نقش‌آفرینی کند.
محمد هاشم‌زاده ضمن اشاره به آغاز فعالیت این مؤسسه از سال ۹۸ ادامه داد: در حوزه نهال فعالیت این مؤسسه قدمتی بیشتر دارد و در حال حاضر سالانه یک میلیون اصله نهال در این مؤسسه تولید می‌شود که این عدد یعنی اینکه بیش از ۳۰ یا ۴۰درصد نهال استان در این مرکز در حال تولید است و با توجه به قابل ملاحظه بودن این عدد به مدیران دولتی و بخش‌های خصوصی اعلام کرده‌ایم که اگر تقاضا باشد توان تولید ۱۰ میلیون نهال را داریم و با توجه به طرح کاشت یک میلیارد نهال، اگر پذیرش در بازار وجود داشته باشد مشکلی در تولید نداریم.
وی ضمن اشاره به مجموعه‌های بذر و نهال رضوی عنوان کرد: این مؤسسه در توزیع نهال دو مجموعه نهالستان شماره یک و شماره دو دارد که نهالستان شماره یک در مقابل بیمارستان رضوی از نهالستان ۲۳۰هکتاری شماره دو واقع در محدوده بولوار توس قدیمی‌تر است. نهال‌های تولیدی این مجموعه در دو بحث مثمر و غیرمثمر است که بیشتر تولیدات در دسته نهال‌های مثمر تعریف می‌شود و حدود ۳۰هزار نفر در سال گذشته به نهالستان‌های این مؤسسه مراجعه و خرید نهال و گل و گیاه داشته‌اند.
مزیت تولید نهال‌های پایه رویشی
هاشم‌زاده درباره پروژه‌های مطالعاتی مؤسسه بذر و نهال رضوی گفت: با توجه به مطالعات خیلی جدی که در یکی دو سال گذشته صورت گرفته هیئت مدیره بذر و نهال به این جمع‌بندی رسید که در بحث تولید نهال، تولید نهال‌های پایه رویشی و کشت بافتی را آغاز کند.
مدیرعامل مؤسسه بذر و نهال رضوی درباره مزیت این نهال‌ها توضیح داد: نهال‌های پایه رویشی، نهال‌هایی هستند که با تراکم بیشتر و تا ۱۰برابر بیشتر در واحد سطح نسبت به نهال‌های پایه بذری در واحد سطح غرس می‌شوند. این نهال‌ها وقتی استقرار پیدا می‌کنند به جهت اینکه ارتفاع کوتاهی دارند از لحاظ هزینه‌های داشت، برداشت، سم‌پاشی و کودپاشی به شدت سودمندند و بهره‌وری خیلی بیشتری برای کشاورز ایجاد می‌کنند و در این زمینه مرکز زیستی گیاهی مؤسسه بذر و نهال رضوی در بهمن امسال آغاز به کار می‌کند و پیش‌بینی ما این است که در سال نخست ۱۰۰هزار اصله نهال تولید کنیم و در سال ۱۴۰۶ طبق برنامه به ۷۰۰هزار نهال پایه رویشی برسیم.
الزام استفاده نهالستان‌ها از نهال‌های پایه رویشی
هاشم‌زاده تصریح کرد: غیر از این بحث به خاطر برتری نهال‌های پایه رویشی، دولت نهالستان‌ها را ملزم کرده به سمت نهال‌های پایه رویشی بروند. این نهال‌ها از نظر یکنواختی به دلیل یکسانی که دارند به صورت یکدست و خاص قابلیت تولید دارند اما در نهال بذری این اتفاق نمی‌افتد و در نهال‌های بذری از یک گونه میزان بهره‌وری متفاوت است.
وی مرکز زیست گیاهی را پروژه بااهمیت مؤسسه بذر و نهال رضوی دانست و ادامه داد: این پروژه در بهمن سال جاری در کیلومتر ۲۵ مشهد -چناران در باغ ۱۰هکتاری که برای آستان قدس رضوی وقف شده است افتتاح خواهد شد و در کنار ارزش افزوده‌ای که این پروژه ایجاد می‌کند بهره‌وری بهینه‌ای از وقف نیز اتفاق می‌افتد.
مدیرعامل مؤسسه بذر و نهال رضوی ادامه داد: اهمیت بذر نسبت به نهال دوچندان است چون بیش از ۹۰ درصد از بذر هیبرید کشور در حوزه سبزی و صیفی از خارج از کشور وارد می‌شود. در تأمین این گونه بذرها مؤسسه بذر و نهال رضوی فعالیت‌هایی را آغاز کرده است به طوری که در این حوزه در حال ارزیابی ۲۰۰ ژنوتیپ مختلف گوجه فرنگی هستیم و پیش‌بینی می‌کنیم در سال ۱۴۰۳یک رقم برای گلخانه و یک رقم برای سطح مزرعه بذر هیبریدی گوجه فرنگی به جامعه کشاورزان عرضه کنیم.
وی به نیاز کشور در حوزه بذر ذرت اشاره و خاطرنشان کرد: در تولید بذرها، تولید بذر ذرت را داریم و سالانه در کشور حدود ۱۵ هزار تن بذر مورد نیاز است و ۱۸ تا ۲۰درصد کل تولیدات کشاورزی در کشور به دلیل نیاز دامداران به ذرت علوفه‌ای اختصاص دارد و باید گفت تولید بذر ذرت نیازمند دانش لب مرزی است و با توجه به سطح علمی که در این مؤسسه وجود دارد مؤسسه بذر و نهال رضوی در حوزه تولید بذر ذرت اقدام‌های خوبی انجام داده به طوری که در سال گذشته حدود ۱۵ تا ۲۰ تن تولید داشته و امسال به ۱۰۰ تن افزایش یافته و برای سال آینده پیش‌بینی تولید ۳۰۰تنی داریم و این مقدار به عنوان بذر ذرت علوفه‌ای به کشاورزان تحویل داده می‌شود.
هاشم‌زاده ادامه داد: تولید بذر ذرت سه حلقه دارد؛ حلقه اول در اختیار داشتن لاین‌های پدری و مادری بذر، حلقه دو تولید بذر و حلقه آخر فراوری بذر است. فراوری بذر یعنی بلال استخراج شده از زمین کشاورزی فراوری شود که در این بخش هم پیگیری جدی داشته‌ایم تا در سال ۱۴۰۳ فناوری کارخانه بذر را هم در اختیار داشته باشیم و باید گفت طرح این بخش از قبل آماده است و با جذب اعتبارات بخش فناوری کارخانه بذر که یک سوم هزینه سرمایه‌گذاری را به خود اختصاص می‌دهد در اختیار خواهیم داشت.
مدیرعامل مؤسسه بذر و نهال رضوی به اقدام‌های توسعه‌ای در سایر حلقه‌ها اشاره کرد و گفت: برای حلقه اول هم با استادان مطرح در حال قرارداد هستیم تا بتوانیم ارزیابی مناسبی در سطح کشور داشته باشیم و این حلقه را در اختیار بگیریم که ارزش افزوده بسیار بالایی دارد و باید یادآور شد اجرای این مرحله به دلیل انجام تحقیقات میدانی زمانبر است.
وی ایجاد پوشش در بذرها برای مقاومت بیشتر گیاه را از اقدام‌های جدی دانست و عنوان کرد: پوشش بذر یعنی اینکه به بذر با مواد پوششی مثل کود استقامت بیشتری بدهیم تا در شرایط بد محیطی استقرار خوبی پیدا کنند و شاهد رشد و نمو بهتری باشیم که وجود پوشش بذر در شرایط دیمه‌زار از حساسیت بیشتری برخوردار است و می‌تواند کمک بیشتری به کشاورزی در سطح کشور داشته باشد.
انجام پروژه‌های تحقیقاتی دانش‌بنیان
وی ضمن اشاره به دانش‌بنیان بودن مؤسسه بذر و نهال رضوی به دلیل اقدام‌های تحقیقاتی در بخش بذر تصریح کرد: براساس پروژه پوشش بذر در سال گذشته دانش‌بنیان شده‌ایم و به دنبال تجاری‌سازی محصولات هستیم، مباحث اصلاح الگوی کشت، رسالت دولت است اما به نوبه خودمان در حال حاضر برای اصلاح الگوی کشت به سمت بذرها رفته‌ایم و براساس مجوز هیئت مدیره قرار است با کشاورزان وارد مذاکره شویم تا تولید ذرت بذری داشته باشیم چون این بذر ارزش افزوده بهتری برای کشاورز ایجاد می‌کند.
هاشم‌زاده گفت: در ادامه پروژه‌های تحقیقاتی در حال ارزیابی ۲۰۰ لاین گندم هستیم که در سطح کشور کمتر اتفاق افتاده، گندمی که در حال حاضر داریم حدود ۱۸ درصد پروتئین دارد و دلیل انجام این پروژه تحقیقاتی این است گندمی به کشاورز برای کشت عرضه شود که ارزش غذایی بهتری داشته باشد.
وی بررسی نشاهای پیوندی را از دیگر برنامه‌های تحقیقاتی این مؤسسه عنوان کرد و ادامه داد: به عنوان مثال با پیوند نشای گوجه فرنگی به خانواده کدوها استقامت گیاه گوجه فرنگی بیشتر می‌شود که هنوز به مرحله تجاری نرسیده است. اگر بتوانیم هزینه یک کشاورز را در واحد سطح کاهش بدهیم بالاترین رسالت اجتماعی است و اگر بتوانیم در بحث پوشش بذر به مرحله‌ای برسیم که بذر در مزرعه کمتر دچار تنش خشکی، شوری و مسائلی از این دست شود حرکت مهمی است و از وابستگی بیش از ۹۰ درصدی به واردات بذر بی‌نیاز می‌شویم که منجر به توسعه کشاورزی می‌شود.
خبرنگار: طاهره فجر داودلی
نظر شما