۲۵ تیرماه سال ۱۳۹۶ بود که قانون هوای پاک با هدف اصلی کاهش آلودگی هوا و عوارض ناشی از آن به تصویب مجلس رسید و از سوی رئیس جمهوری وقت برای اجرا ابلاغ شد. این قانون در قالب ۳۴ ماده برای ۲۱ دستگاه اجرایی مختلف تکالیفی را تعیین کرد. یکی از راهکارهایی که این قانون برای کنترل آلودگی هوای ناشی از وسایل نقلیه فرسوده مشخص کرده بود، اسقاط و از رده خارج کردن خودروهای فرسوده پس از رسیدن به «سن فرسودگی» است. بر اساس ماده ۸ قانون هوای پاک، دولت موظف به تعیین سن فرسودگی انواع وسایل نقلیه است بنابراین در آیین‌نامه ماده ۸ قانون هوای پاک سن فرسودگی وسایل نقلیه تعیین شد اما آیین‌نامه اجرایی این ماده مهم در تیر ماه سال ۹۹ درپی شکایت فردی که باید براساس این آیین‌نامه خودروی تویوتا لندکروز ۲۰ ساله خود را اسقاط می‌کرد، بر اساس استعلام دیوان عدالت اداری از شورای نگهبان ابطال شد.
در آیین‌نامه سابق ماده ۸ قانون هوای پاک ملاک اسقاط خودروها، «سن فرسودگی خودرو» بود درحالی‌که در آیین‌نامه‌ای که پس از آن تدوین شد، ملاک اسقاط انواع خودروها «معاینه فنی» است. در این آیین‌نامه دو نوع سن مرز فرسودگی و سن فرسودگی برای انواع وسایل نقلیه تعریف شد و به این‌ترتیب زمانی‌که وسیله نقلیه به سن مرز فرسودگی می‌رسد نیازمند مراقبت و تعمیرات بیشتر است و باید تعداد دفعات معاینه فنی سالانه آن و عوارض سالیانه مربوطه افزایش یابد. در آیین‌نامه جدید سن مرز فرسودگی نسبت به سن فرسودگی خودرو در آیین‌نامه قبلی کمتر اما تعداد دفعات معاینه فنی افزایش پیدا کرده و برای اتوبوس‌های برون شهری، سه مرتبه در سال یعنی هر چهار ماه یک بار تعیین شده است.
با وجود تدوین آیین‌نامه جدید ولی وضعیت اسقاط خودرو سر و سامان نیافت و رئیس مرکز ملی هوا و تغییراقلیم سازمان حفاظت محیط زیست گفته بود عدم اسقاط خودروهای فرسوده یکی از معضلات اصلی در مسیر اجرای قانون هوای پاک است. حالا او از انجام اقدامات بیشتری در زمینه تسریع در اسقاط خودروهای فرسوده و نوسازی وسایل حمل و نقل عمومی خبر می‌دهد.
داریوش گلعلیزاده همزمان با روز ملی هوای پاک (۲۹ دی‌ماه) درباره تدوین آیین‌نامه‌ای جدید در مورد از رده خارج کردن خودروهای فرسوده اظهارکرد: آیین‌نامه اجرایی ماده ۱۰ قانون ساماندهی صنعت خودرو به‌صورت یکپارچه با آیین‌نامه اجرایی قانون هوای پاک ادغام می‌شود و به دلیل اینکه به سن فرسودگی خودروها و از رده خارج کردن خودروهای فرسوده مربوط بود، این آیین‌نامه تهیه و اقدامات کارشناسی بسیاری نیز برای آن انجام شده است.
وی ادامه داد: براساس تجربیات گذشته تلاش شده است که این آیین‌نامه بتواند چرخه اسقاط خودرو را ایجاد و نقص‌های گذشته را نیز از بین ببرد. خوشبختانه این آیین‌نامه به تصویب دولت رسید و طی روزهای آتی اعلام خواهد شد و در آن سعی شده که از طریق تولید گواهی‌های اسقاط خودروهای فرسوده نسبت به نوسازی خودروها به‌ویژه حمل و نقل عمومی و موتورسیکلت‌ها اقدام شود. پیش‌بینی می‌کنیم این آیین‌نامه دستاوردهای مناسبی داشته باشد چراکه تمام مراحل آن با کمترین وابستگی به منابع دولتی انجام خواهد شد.
رئیس مرکز ملی هوا و تغییر اقلیم سازمان حفاظت محیط زیست تصریح کرد: بر اساس این آیین‌نامه طبق اولویت‌بندی ابتدا تاکسی‌ها و موتورسیکلت‌ها در کلانشهرها سپس در سایر شهرها برای نوسازی و از رده خارج شدن هدف‌گذاری می‌شوند و پس از آن در سال‌های آینده حتی اگر نیاز باشد آیین‌نامه به‌روز می‌شود. مرجع سیاستگذاری و اولویت‌بندی برنامه‌ها کارگروه ملی کاهش آلودگی هوا است.
وی تاکید کرد: با توجه به اهمیت موضوع آلودگی هوا تلاش می‌شود تا بتوانیم شاهد اثربخشی نتایج طرح‌ها برای نوسازی و از رده خارج کردن خودروهای فرسوده باشیم.
گلعلیزاده در پایان درباره چگونگی اجرای برنامه‌ریزی‌های انجام شده گفت: بر اساس برنامه‌ریزی‌های انجام شده طی دو سال اول اگر خودروسازان توانایی داشته باشند که خودروها را در اختیار تاکسیرانی‌ها قرار دهند، حدود ۱۰۰ هزار تاکسی بالای ۱۲ سال و ۲۰۰ هزار موتورسیکلت نوسازی می‌شود و این میزان برای مرحله اول خوب است. برای مراحل بعدی نیز باید تغییراتی در آیین‌نامه ایجاد شود تا تعداد گواهی اسقاط برای شماره‌گذاری خودروها افزایش یابد.
نظر شما