قاضی دادگاه لاهه در جلسه صدور حکم اولیه درباره شکایت آفریقای جنوبی از رژیم صهیونیستی، گفت: ما امکان وقوع نسل کشی در نوار غزه را رد نمی کنیم. این دادگاه وابسته به سازمان ملل بعد از ظهر دیروز با موضوع احتمال نسل کشی رژیم اشغالگر در غزه برگزار شد و قاضی «جوآن دنوگو» رأی کمیته متشکل از ۱۷ قاضی را اعلام کرد. رئیس و قاضی دادگاه در ابتدای این نشست گفت: «دیوان دادگستری بین المللی از فاجعه ای که رخ می دهد بسیار آگاه است و کشتار جاری در غزه را محکوم می کند. او ادامه داد: «دامنه صلاحیت دادگاه در این زمینه با درخواست آفریقای جنوبی در رابطه با نسل کشی محدود شده است». دنوگو با بیان اینکه دادگاه لاهه این اختیار و صلاحیت را دارد که اقدامات اضطراری را در این پرونده اعمال کند، تصریح کرد: «دادگاه نمی تواند درخواست اسرائیل برای رد شکایت آفریقای جنوبی را بپذیرد. قاضی توضیح داد که دادگاه فعلا درباره وقوع یا عدم وقوع نسل کشی توسط رژیم صهیونیستی در جنگ غزه تصمیم نمی گیرد بلکه احتمال انجام آن را بررسی می کند.

قاضی دادگاه لاهه در ادامه با بیان اینکه شرایط برای اعمال اقدامات اضطراری موقت درباره رژیم صهیونیستی در جنگ غزه وجود دارد، گفت: «مردم فلسطین تحت حمایت کنوانسیون عدم نسل کشی هستند». او با قرائت فهرستی از اقداماتی که رژیم صهیونیستی باید در جنگ غزه انجام دهد، گفت: «اسرائیل باید اقدامات فوری برای جلوگیری از ویرانی در نوار غزه و بهبود وضعیت انسانی در نوار غزه انجام و باید فوراً اطمینان حاصل کند که ارتش آن تخلفات ذکرشده را مرتکب نمی شود». وی تصریح کرد: «اسرائیل باید طی یک ماه تمام اقدامات موقت اعمال شده را به دادگاه گزارش دهد. این حکم تعهدات حقوقی بین المللی را بر اسرائیل تحمیل می کند. اسرائیل باید الزامات کنوانسیون عدم نسل کشی را رعایت کند». وی ضمن اشاره به عدم دسترسی اکثر ساکنان غزه به آب، غذا، دارو و امکانات اولیه زندگی، افزود: «ما حق فلسطینیان در نوار غزه را برای محافظت از اقدامات نسل کشی به رسمیت می شناسیم».

واکنش ها به حکم لاهه

هم زمان با قرائت حکم دادگاه لاهه صدها تن با تجمع مقابل این نهاد حمایت خود از فلسطین را اعلام کردند. آفریقای جنوبی ۲۹ دسامبر گذشته با ارایه دادخواستی به دادگاه لاهه، خواهان فوریت در رسیدگی به اتهام نسل‌کشی در غزه شد. در این دادخواست دلایل قوی درباره نسل‌کشی فلسطینی‌ها در نوار غزه به‌دست رژیم صهیونیستی به دادگاه لاهه ارائه شده است. همزمان برخی سازمان‌ها و کشورها از جمله سازمان همکاری اسلامی، مالزی، ترکیه، اردن و بولیوی از اقدام آفریقای جنوبی برای طرح شکایت علیه رژیم صهیونیستی در دادگاه لاهه استقبال کرده‌اند.

بر این اساس رای دیروز لاهه با واکنش های متفاوتی روبرو شده و برخی از صدور رای علیه رژیم صهیونیستی استقبال و برخی هم از اینکه دادگاه برای پایان اتش بس کاری نکرده نسبت به اقدام ان ایراداتی وارد کرده اند. بطور نمونه در نخستین واکنش، بنیامین نتانیاهو نخست وزیر رژیم صهیونیستی با بیان اینکه آمادگی دادگاه لاهه برای بحث در مورد جنایات جنگی اسرائیل مایه شرمساری است که تا نسل‌ها پاک نخواهد شد تاکید کرد که این حکم هیچ ارزشی برای ما ندارد. وی افزود: اسرائیل حق دارد از خود دفاع کند .در حال جنگ عادلانه هستیم و تا پیروزی مطلق به جنگ ادامه خواهیم داد. وزیر امور خارجه آفریقای جنوبی به عنوان کشوری که صهیونیست ها را به دادگاه کشانده هم در این باره گفت: تا زمانی که آتش بس در غزه وجود نداشته باشد، قطعنامه های عدالت بین المللی مؤثر نخواهد بود. من امیدوار بودم که وزارت دادگستری بین المللی تصمیم آتش بس در غزه را صادر کند. او افزود: ما در کنار مردم فلسطین ایستاده ایم و از آنها می خواهیم که امید خود را از دست ندهند. حسین امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه کشورمان اما ضمن اسقبال از رای لاهه گفت: از همه کشورهای جهان می‌خواهم از کار آفریقای جنوبی در دیوان بین‌المللی دادگستری حمایت کنند. مقامات رژیم اسرائیل باید فوراً به دلیل ارتکاب نسل‌کشی و جنایات جنگی بی‌سابقه علیه فلسطینیان محاکمه شوند.

جلسه دادگاه لاهه در فضای مجازی و تحلیلی هم با بازخورد همراه بود. کاربری نوشت: دادگاه لاهه دستور توقف جنگ در غزه را صادر نکرد. با این حال، مقرر شد اسرائیل از تحریک داخلی به نسل‌کشی دست بردارد، محرک‌ها را مجازات کند و برای ارائه کمک‌های بشردوستانه لازم در نوار غزه اقدام کند. یک کارشناس حقوقی نیز در گفتگو با الجزیره، تصمیمات دادگاه لاهه را پیروزی ملت فلسطین خطاب کرد و در عین حال به لزوم اجرای تدابیر بازدارنده بیشتر علیه رژیم صهیونیستی در زمینه عدم ارتکاب جنایات جنگی بیشتر در غزه تاکید کرد. از سوی دیگر رسانه صهیونیستی کان با بیان اینکه دادگاه درخواست توقف جنگ نداد همین نکته را دستاوردی برای تل اویو خواند. یک خبرنگار اسرائیلی هم در توئیتی نوشت: اگر درست متوجه شده باشم، دادگاه عالی لاهه به اسرائیل کارت زرد داد اما کارت قرمز نداد.
با این حال «بالکیس جاراح»، از کارشناسان حقوقی دیده‌بان حقوق بشر تصمیم دادگاه لاهه را یک «نقطه عطف» توصیف کرده و گفته معنای این حکم این است که اسرائیل و متحدانش هشدار دریافت کرده‌اند و لازم است اقدامات بیشتری برای جلوگیری از نسل‌کشی و جنایت‌های جنگی علیه مردم فلسطین انجام دهند. او همچنین گفت که این حکم به معنای آن است که دیوان بین‌المللی دادگستری وضعیت وخیم انسانی در غزه را به رسیمت شناخته است. جاراح تصریح کرد که دستورات این دادگاه «روشن و الزام‌آور» هستند و اسرائیل اکنون بایستی تعهد خودش را به قوانین بین‌المللی نشان دهد و از این احکام صریح پیروی کند.