ولادت

امام موسی کاظم، ملقب به باب الحوائج و موسی بن جعفر هفتمین امام شیعیان  بودند که در سال ۱۲۸ قمری در ابواء مدینه به دنیا آمدند.

امامت

بعد از رحلت پدر بزرگوارشان امام صادق (ع) (۱۴۸ق) در بیست سالگی به امامت رسیدند و ۳۵ سال امامت بر شیعیان را  عهده‎‌دار شدند. 

فرزندان امام موسی کاظم (ع)

درباره نام و تعداد همسران امام موسی کاظم(ع) منبع دقیقی وجود ندارد و تنها به تعداد فرزندان ایشان پرداخته شده است. با توجه به اینکه تعداد ۳۷ فرزند دختر و پسر برای ایشان نام برده شده است، این گمان وجود دارد که ایشان قریب به ۱۰ همسر داشته اند.

فرزندان ایشان از جمله: علی بن موسی الرضا (ع)، ابراهیم، عباس، قاسم، اسماعیل، جعفر هارون، حسن، احمد، حمزه، محمد، عبدالله، زید، حسن، فضل، سلیمان، حسن، فاطمه کبری، فاطمه صغری، رقیه، حکیمه، ام ابیها، رقیه صغری، ام جعفر، لبابه، زینب، خدیجه، علیه، آمنه، حسنه، بریهه، عایشه، ام سلمه، میمونه، ام کلثوم. از میان همه فرزندان ایشان حضرت ابولحسن علی بن موسی الرضا (ع) از همه عالی‌قدرتر و فاضل‌تر بودند. ایشان مردی پرهیزگار، بخشنده و بزرگوار بودند و امام موسی کاظم (ع) این فرزند عالی‌قدر را بر سایر فرزندان مقدم دانسته و مورد توجه بیشتر قرار می‌دادند.

تبعید و اسارت

در مـورد مـدت زندانی‌ بودن امام (ع) گزارش‌های مختلفی وجود دارد که می‌توان گفت، مدت آخرین اسارت منتهی به شهادت ایشان ۴ تا ۵ سال و مجموع اسارت ایشان در دوران زندگیشان، بین ۱۰ تا ۱۲ سال می‌باشد.  اگر چه در بسیاری از موارد امام (ع) در خانه برخی از افراد، محصور و تحت نظر بودند؛ اما در مواردی حکومت عباسی به شکنجه امام (ع) در زندان‌هایی مخوف و سیاه‌چال‌ها می‌پرداختند که در زیارت‌نامه حضرت به این موضوع اشاره شده است. اسارت امام همراه با غل و زنجیر آهنین بود، به گونه‌ای که این زنجیرها بدن حضرت را زخم کرده بود. ایام امامت امام موسی کاظم (ع) با خلافت چهار تن از خلفای عباسی (منصور، مهدی، هادی، هارون) معاصر بود. امام (علیه‌السّلام) در برهه‌ای به امامت رسیدند که ظالم‌ترین و جبارترین حاکمان بر مسند حکومت بودند. علت اصلی اسارت و زندانی کردن امام موسی کاظم (علیه‌السلام)، شهرت امام و دسترسی شیعیان  ایشان و توجه بی‌سابقه مردم نسبت به آن‌ حضرت، می‌باشد.

مدت زندانی شدن امام موسی کاظم (ع)

دوران مهدی عباسی

باید توجه داشت که مدت زندانی بودن آن حضرت بیشتر از ۵ یا ۶ سال نبوده و بیشتر دوره زندگی آن حضرت مصادف با حکومت عباسیان بوده است. آن حضرت با چند تن از خلفای عباسی همزمان بود و بیشتر مدت زندانی شدن آن حضرت در دوره هارون الرشید عباسی صورت گرفته است. آن حضرت حدود ۹ سال با منصور عباسی، همزمان بود.
منصور به ظاهر متعرض آن حضرت نشد. در دوره مهدی عباسی آن حضرت مدت کوتاهی در زندان به سر برد. مهدی عباسی در آغاز خلافت متعرض امام هفتم نمی‌شد، ولی فعالیت‌های آن حضرت را کنترل می‌کرد... او که در اثر محبوبیت عمیق پیشوای هفتم در جامعه اسلامی، حکومت خود را در خطر می‌دید، دستور بازداشت امام را صادر کرد... پیشوای هفتم مدّت کوتاهی در زندان بغداد بود، ولی طولی نکشید که مهدی روی پاره‌ای از ملاحظات سیاسی امام را آزاد ساخت.

دوران هادی عباسی ( آزاد بودند)
در دوره هادی عباسی هم آن حضرت آزاد بود، هر چند حکومت او بیش از یک سال طول نکشید.

دوران هارون الرشید( ۴سال )

بیشترین مدت زندانی شدن امام هفتم ـ علیه السّلام ـ در دروه هارون بوده است. در سال ۱۷۹ هجری قمری هارون برای استحکام خلافت خود به منظور دستگیر کردن امام موسی کاظم اراده حج کرد... هارون، فضل بن ربیع را فرستاد و آن حضرت را در اثنای نماز گرفته و دستگیر کردند و سپس حضرت را به بصره برده و زندانی کردند هم‌چنین، هارون مجالس لهو و لعب در کنار زندان حضرت به راه می‌انداختند که صدای آن به گوش امام (ع) برسد ، و نیز مجالسی را برای تحقیر امام ترتیب می‌داد تا باعث آزار روحی امام بشود.

ناهید آذرنوش – خبرنگار تحریریه جوان قدس