به گزارش قدس آنلاین، با فیلم «پرویزخان» که داستانی فوتبالی- تاریخی دارد، نام پرویزخان دهداری سرمربی تیم ملی فوتبال در دهه۶۰ دوباره بر سر زبانها افتاد. سالهایی که دهداری تیم ملی را برای حضور در بازیهای آسیایی۱۹۸۶ سئول آماده میکرد اما استعفای ۱۴ بازیکن از حضور در تیم ملی به جنجالیترین رخداد فوتبالی دهه ۶۰ تبدیل شد. دهداری تیم ملی تازهای با جوانان گمنام تشکیل داد که از میانشان تعدادی جزو ستارههای بزرگ فوتبال شدند.
درباره «پرویزخان» که تنها فیلم ورزشی این دوره از جشنواره فیلم فجر است با «علی ثقفی» کارگردان آن گفتوگو کردیم که میخوانید.
چه شد سراغ ساخت فیلمی درباره شخصیت پرویز دهداری رفتید؟
آقای دهداری از آدمهای خاص و اخلاقمدار در ورزش ایران بود که چهره دراماتیکی داشت. ایشان را بیشتر به عنوان معلم فوتبال میشناختند تا مربی فوتبال چون رویه خاصی در اخلاقمداری داشت.
فیلم شما گونه ورزشی به شمار میرود یا یک فیلم بیوگرافی؟
فیلم گونه ورزشی است که در سینمای ایران کمتر تجربه شده، موضوع فوتبال در این فیلم پررنگ است چون این ورزش شبیه زندگی است. با وجود اینکه محوریت قصه، پرویز دهداری است ولی از بستر فوتبال برای برجسته کردن روابط انسانی بهره بردم.
چه شد سعید پورصمیمی را برای ایفای نقش پرویز دهداری انتخاب کردید؟
این فیلم بازیگر خوب میخواست و تلاش من این بود که شخصیتپردازی خوبی داشته باشد بنابراین نیاز بود این نقش را یک بازیگر حرفهای و توانمند بازی کند. در میان بازیگران حرفهای، بازیگری که شباهت ظاهری زیادی به پرویز دهداری داشته باشد را پیدا نکردم بنابراین اولویت شباهت ظاهری را کنار گذاشتم و برایم توانایی بازیگر اهمیت یافت. گزینه اولم سعید پورصمیمی بود. ایشان هم برای ایفای نقش، وقت و انرژی زیادی گذاشت و عاشقانه کار کرد. چند ماه پیش از تولید، درگیر این نقش بود. جلسات دورخوانی، حضور سر تمرینات فوتبال و تمرینهای مکرر در پلاتو را داشتیم تا با رویه برخورد مربیها در کنار زمین آشنا شود. آقای پورصمیمی این مسیر را عاشقانه طی کرد و بسیار وقت گذاشت تا به نقش برسد.
سعید پورصمیمی شناخت قبلی از پرویز دهداری داشت؟
بله شناخت قبلی داشت ولی میگفت باید با نقش کشتی بگیرد از این رو وقت و انرژی زیادی برای ایفای این نقش گذاشت. در پیشتولید، سه چهار ماه درگیر تمرین نقشها و آشنایی با جزئیات فوتبال و رفتار مربیان بودیم. به محل تمرین فوتبال شاگردان آقای دهداری میرفتیم تا با شکل برخورد ایشان کنار زمین آشنا شویم. جلسات تمرین در پلاتو را با دیگر بازیگران داشتیم تا درک فضای واقعی برای همه ملموس شود.
ژانر ورزشی در سالهای اخیر مورد توجه سینمای جهان قرار گرفته ولی در سینمای ایران کمبضاعت است. از فرصتها و تهدیدهای ورود به این ژانر بگویید.
همان طور که گفتید این ژانر در سینمای ایران کمبضاعت و فقیر است. ضمن اینکه ژانر پرمشقت، هزینهبر و سختی است که شاید از دلایل عدم تمایل فیلمسازان برای ورود به آن است. ژانر ورزشی پرزحمت، پردردسر و در عین حال جذاب است چون ورزش فوتبال، توصیف و تمثیلی از زندگی است و این امتیاز به من فرصتی داد تا به مفاهیم و روابط انسانی در فیلمم بپردازم. پیش از این هم چند مستند فوتبالی ساخته بودم که برای تولید این فیلم به من کمک کرد. خودم هم از علاقهمندان به فوتبال هستم به ویژه فوتبال تیم ملی.
با توجه به اینکه اتفاقهای فیلم در دهه ۶۰ میگذرد، شما هم یک فیلم ورزشی ساختید و هم یک فیلم تاریخی، شرایط بازسازی آن دهه چطور بود؟
مقطع زمانی فیلم مربوط به سال۶۵ است. این فیلم علاوه بر سکانسهای سخت فوتبالی، سکانسهای مربوط به دهه ۶۰ داشت که نیازمند دقت و ظرافت زیادی در طراحی صحنه و لباس بود و الگوهای رفتاری و هنجارهای آن دوره باید رعایت میشد. علاوه بر تعداد زیاد بازیگران، تعداد لوکیشنهای فیلم هم بسیار زیاد بود. یکی دیگر از دشواریهای تولید این بود که باید بازیگرانی شبیه بازیکنان آن دوره پیدا میکردیم که هم بازیگر باشند و هم فوتبالیست. این شبیهسازی ما را در شرایطی گذاشته بود تا سراغ بازیگرانی برویم که فوتبال بازی کنند و شبیه شخصیتهای واقعی آن دوره هستند. در فیلم چند تیم خارجی هم داریم و باید سراغ کسانی میرفتیم که چهرههای مد نظر را داشتند و فوتبال هم بلد میبودند. بازسازی دهه ۶۰ در تمام لوکیشنها هم کار سنگین و سختی بود که از پس آن برآمدیم.
شما در «پرویزخان» به موضوع حساسی ورود کردید چون هواداران فوتبال، مخاطبانی تیزبین و دقیق هستند، چقدر سعی کردید بازسازی اتفاقهای فوتبالی نزدیک به واقعیت باشد؟
معمولاً فیلمهای فوتبالی در جهان خیلی وارد زمین بازی نمیشوند و زمان زیادی از فیلم در مستطیل سبز نمیگذرد چون توپ فوتبال غیرقابل پیشبینی است. ما هم برای احترام به این حساسیتها و ظرافتها، مربی حرفهای فوتبال داشتیم که با بچهها تمرین میکرد. اینها مربوط به مرحله پیشتولید میشود. مدام سر تمرینهای فوتبال میرفتیم و سکانسها را با کمک مربی فوتبال و همراهی فیلمبردار طراحی میکردیم تا به دکوپاژ دقیقتری برسیم. حتی برخی از بازیگران، وزن کم کردند تا به شخصیتهای واقعی نزدیکتر شوند. ممکن است علاقهمندان به فوتبال پس از تماشای فیلم، نقاط ضعفی را پیدا کنند ولی همه سعیمان را کردیم که این دقت و حساسیت را داشته باشیم. پلانهای فوتبالی برداشتهای متعددی داشت با اینکه در پیشتولید، تمام این پلانها را فیلمبرداری کرده بودیم تا ایرادها را برطرف کنیم ولی باز هم برای هر کدام از این پلانها مجبور بودیم برداشتهای متعددی بگیریم چون حرکت توپ و بازیکنان قابل پیشبینی نبود.
معمولاً فیلماولیها سراغ موضوعات اجتماعی و فیلمهای آپارتمانی میروند ولی شما وارد فضای جدیدی شدید، برای قدم نخست در ساخت فیلم سینمایی از ورود به این گونه، نگرانی نداشتید؟
بدون نگرانی هم نبود چون تولید بسیار سنگین و سختی داشت. بازسازی فضای دهه ۶۰ در تمام فیلم وجود داشت و بخش زیادی از سکانس هم در زمین فوتبال میگذشت که کار را بسیار دشوار و پرمشقت کرده بود. در مراحل پیشتولید وارد موقعیتهای ناشناختهای میشدیم که برای دکوپاژ و فیلمبرداری با محدودیتهای زیادی روبهرو بودیم و روزها درباره راهکارهای حل آن مسئله با فیلمبردار و دیگر عوامل صحبت میکردم. ژانر ورزشی چون ژانر کمتر آزمون شدهای است، الگویی برای استفاده از تجربههای دیگران نداشتیم و همین موضوع کار را سختتر کرده بود. به همه گروه خداقوت میگویم چون زحمت زیادی کشیدند. به یاد دارم برای ضبط بخشی از کار، هوا سرد بود و بازیکنان باید توی زمین بازی میکردند، کات که میدادیم این بچهها به سمت بخاری میدویدند تا گرم شوند. همین سرد و گرم شدن سبب ضعف بدنیشان میشد، این از سختیهایی است که دیده نمیشود. ساخت این فیلم برای من تجربه بسیار ارزشمند و مهمی است و قدردان سازمان اوج هستم که حامی ما شد تا فیلمی در گونه ورزشی ساخته شود. دیگر سازمانها هم بایستی شجاعت به خرج دهند و سراغ ژانرهای مختلف و فضاهای کمتر آزموده شده بروند تا سبد سینما متنوع شود.
نظر شما