طلاق به عنوان یکی از علل انحلال ازدواج، انواع مختلفی دارد و می تواند هم از طرف مرد و هم از طرف زن صورت پذیرد. براساس قوانین جامعه، مرد هر زمانی که اراده کند می تواند همسر خود را با رعایت مقررات قانون مدنی، طلاق دهد. این موضوع از جانب زن متفاوت است و تنها در صورت وجود شرایطی که قانون موجه دانسته می تواند تقاضای طلاق داشته باشد. حال اگر در فرایند دادرسی طلاق، یکی از زوجین حضور پیدا نکند و ابلاغ دادگاه به وی واقعی نباشد، در صورتی که محکوم شود، رای صادره غیابی است.  

طلاق غیابی

اصطلاح طلاق غیابی یا صدور حکم به صورت غیابی تنها درباره مسئله طلاق صادق نیست. بر اساس قانون آیین دادرسی مدنی در صورتی که خوانده یا وکیل یا قائم مقام یا نماینده قانونی وی در هیچ یک از جلسات دادگاه حاضر نشده باشد و به طور کتبی نیز دفاع نکرده و یا اخطاریه دادگاه ، ابلاغ واقعی نشده باشد، حکمی که صادر می شود، غیابی است. بنا براین در صورتی که یکی از زوجین یا وکیل او در دادگاه برای طلاق حاضر نشود و لایحه ای به دادگاه نفرستد حکمی که علیه او صادر می شود، به صورت غیابی خواهد بود. حکم غیابی صادر شده تا مدت ۲۰ روز قابل بررسی و تجدید نظر است.

 طلاق غیابی به درخواست خانم

پیش تر اشاره کردیم که مرد هر زمان که بخواهد می تواند همسر خود را با رعایت شرایط مقرر در قانون طلاق دهد. در نتیجه زن تنها در صورتی که دادگاه موجه بودن دلایل طلاق وی را تایید کند، می تواند از همسر خود طلاق بگیرد.

-غیبت مرد بیش از ۴ سال: در صورتی که مردی بیش تر از ۴ سال غیبت داشته باشد، زن می تواند از دادگاه تقاضای طلاق کند. این یکی از مواردی است که زن می تواند بر مبنای آن از دادگاه تقاضای طلاق داشته باشد. دادگاه پس از بررسی و طی مراحل قانونی در غیاب مرد، حکم به طلاق غیابی می دهد.

-وکالت در طلاق: اگر زنی از همسر خود وکالت در طلاق داشته باشد، می تواند با انتخاب وکیل دادگستری به وکالت از همسر خود، بدون نیاز به حضور وی، از طریق طلاق توافقی، اقدام به طلاق نماید.

-عسر و حرج: اگر شرایط زندگی زن به گونه ای تحمل ناپذیر باشد که برای دادگاه محرز شود، می تواند حکم طلاق را برای وی صادر کند. مصادیق عسر و حرج حصری نبوده و زن می بایست بتواند ادعای خود را در این خصوص برای دادگاه ثابت نماید.

طلاق غیابی به درخواست مرد

طبق قانون مدنی، حق طلاق با مرد است. بر همین اساس زمانی که مرد دادخواست طلاق خود را به دادگاه ارائه می دهد، زن چه در دادگاه حاضر شود و چه حاضر نشود، دادگاه رای طلاق را صادر خواهد کرد. با این وجود تا زمانی که مرد نتواند از پس شرایط حقوقی تعیین شده برای طلاق بر بیاید، حکم به صورت قطعی اجرا نخواهد شد. منظور از شرایط حقوقی تعیین شده، همان حقوق مالی زن، اعم از مهریه، اجرت المثل ایام زوجیت، نفقه و ... می باشد.

نکته: بعد از صدور حکم طلاق غیابی به درخواست مرد، اگر مهریه قبلا توسط زن مطالبه نشده باشد، مرد در صورتی که همچنان مصر باشد و توانایی پرداخت یک جای مهریه را نداشته باشد، می تواند دادخواست اعسار از پرداخت مهریه را به همان شعبه صادر کننده طلاق به طرفیت زن، تقدیم کند. دادگاه در صورت حضور نیافتن زن یا نبودن او با توجه به شهادت شهود مرد، مهریه را تقسیط می کند.

آیا طلاق غیابی در خارج از کشور امکان دارد؟

طلاق از جمله اموری است که به احوال شخصیه افراد مربوط می شود. و این به این معنا است که در همه جای دنیا، باید با قوانین جمهوری اسلامی مطابقت داشته باشد. بنابراین اگر هر یک از زن و مرد خارج از کشور قصد طلاق داشته باشند، می بایست به وکیلی در داخل کشور برای رسیدگی به این امر، وکالت دهند.

فائزه مجردیان- خبرنگار تحریریه جوان قدس